ایجاد بستری مناسب برای حمل‌ونقل آسان شهروندان همواره یکی از دغدغه‌‌های مهم مدیریت شهری بوده که در این راستا در شهرهای مختلف طرح‌های گوناگونی به مرحله اجرا درآمده که یکی از این طرح‌ها، ایجاد مسیرهایی برای دوچرخه‌سواری است.

نبود زیرساخت‌های کافی حمل‌ونقل عمومی از یک‌سو و کاهش گره‌های ترافیکی و آلودگی هوا از سوی دیگر مسئولان مدیریت شهری در شهرها را بر آن داشته تا از طریق ایجاد مسیرهای دوچرخه‌سواری، حمل‌ونقل آسانی را برای شهروندان رقم بزنند.

در شهر اراک نخستین مسیر دوچرخه‌سواری کلان‌شهر اراک در سال 96 از خیابان جهان‌پناه تا کوی شهیدبهشتی ایجاد شد و در سال‌های بعد طرح توسعه‌ای احداث این مسیر در سطح منطقه یک اجرایی شد و کم‌کم در سایر مناطق توسعه یافت، به‌گونه‌ای که خطوط ویژه مصوب دوچرخه در کلان‌شهر اراک 25 کیلومتر تعیین شده است.

   ایجاد 27.3 کیلومتر مسیر دوچرخه‌سواری در دو لاین رفت و برگشت

تاکنون مسئولان شهرداری اراک اقدام به ایجاد 27.3 کیلومتر مسیر دوچرخه‌سواری در دو لاین رفت و برگشت کرده‌اند که این مسیرها در مقابل پارک آزادی، خیابان دانشگاه، خیابان شهیدان جهان‌پناه، شهرک شهیدبهشتی، پارک هپکو، ورزشگاه امام خمینی (ره)، بلوار الغدیر، پارک شقایق، پارک امیرکبیر و بلوار آنجفی قابل رؤیت هستند.

اعضای پنجمین دوره شورای اسلامی اراک در راستای اجرای پروژه‌های انسان‌محور، طرح‌های احداث مسیر دوچرخه‌سواری را در دستور کار شهرداری قرار دادند، اما ایجاد این مسیرها بدون درنظر گرفتن استانداردها و لازمه‌های آن، چالش‌‌هایی را رقم زده که وقوع تصادفات و تهدید جان شهروندان به‌دلیل عدم ایمنی مسیرهای سبز دوچرخه‌، بخشی از این چالش‌ها هستند.

   عدم جداسازی مناسب مسیر خودرو و دوچرخه

بریدگی‌های متعدد در مسیر دوچرخه‌سواری که موجب سردرگمی دوچرخه‌سواران می‌شود، نبود روشنایی کافی در برخی مسیرها، عرض کم مسیرها، عدم جداسازی مناسب مسیر خودرو و دوچرخه، وجود دست‌اندازها در مسیر دوچرخه‌سواران در اکثر خیابان‌های اراک ازجمله خیابان جهان‌پناه، ازجمله مشکلاتی بوده که موجب تهدید سلامتی شهروندان شده است.

رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی استان مرکزی در این خصوص می‌گوید: در مسیر جهان‌پناه یک معبر ایجاد شده که جاده برون‌شهری را به شهر متصل می‌کند، در این مسیر رانندگانی که از جاده برون‌شهری با سرعت زیاد درحال حرکت هستند، به ناگاه وارد محدوده شهری می‌شوند، سرازیری و شیب زیاد، وجود پُل در مسیر و عریض بودن مسیر، ناخودآگاه میل به سرعت را افزایش می‌دهد و موجب می‌شود رانندگان با سرعت نسبتاً زیادی در این مسیر تردد داشته باشند.

سیدعلی حسینی می‌افزاید: این معبر ازنظر پلیس یکی از مسیرهای پُرحادثه است، اکثر رانندگان با سرعتی حدود 100 کیلومتر در خیابان تردد دارند، درحالی که باید 30 کیلومتر در این مسیر سرعت داشته باشند.

   بارها به مسئولان شهرداری نسبت به اصلاح این خیابان تذکر داده‌ایم

وی می‌گوید: در سال گذشته بارها به مسئولان شهرداری نسبت به اصلاح این خیابان تذکر داده‌ایم، مسئولان شهرداری باید نسبت به جداسازی مسیر رفت و برگشت از طریق موانع فیزیکی و نرده‌کشی سرتاسر بلوار برای عابرین پیاده، نصب دوربین کنترل سرعت و نصب کاهنده اقدام می‌کردند، اما هیچ‌کدام از این‌ها عملیاتی نشد.

رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی استان مرکزی با اشاره به مسیر دوچرخه‌سواری خیابان، بیان می‌کند: مسیر دوچرخه‌سواری طراحی‌شده در این خیابان نیز با نواقصی مواجه بوده که موجب کاهش ایمنی در آن شده است.

حسینی اظهار می‌کند: به‌منظور افزایش ایمنی مسیر دوچرخه‌سواری به مسئولان شورا و شهرداری بارها تذکر دادیم که نسبت به استفاده از بازتاب‌های نوری اقدام کنند، شهرداری باید در مسیرهای مشخص نسبت به نصب کاهنده سرعت با نظر پلیس اقدام می‌کرد، اما متأسفانه به هشدارها توجهی نکرد.

   لزوم بازنگری در مسیر دوچرخه‌سواری

وی بر لزوم بازنگری در مسیر دوچرخه‌سواری در این خیابان تأکید کرده و بیان می‌کند: تصادفات خیابان جهان‌پناه بالا است، درخصوص مسیر دوچرخه‌سواری این خیابان باید گفت پلیس ابتدا آن را تأیید کرده بود، چراکه در آن زمان این معبر به این شکل نبود، اما با توجه به اینکه از سال گذشته معبر به شکل کنونی درآمده و سرعت خودروها افزایش یافته، باید نسبت به آن بازنگری صورت گیرد.

رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی استان مرکزی ادامه می‌دهد: درحال حاضر معبر جداکننده در مسیر دوچرخه‌سوار و خودروها محل ایراد است، باید با استفاده از بازتاب نوری استانداردسازی و ایمن‌سازی شود.

حسینی بیان می‌کند: پلیس با طرح‌هایی که به کاهش ترافیک شهری منجر شود، موافق است و از طرح‌هایی چون ایجاد مسیر دوچرخه‌سواری و پیاده‌راه استقبال می‌کند، اما به شرط آن که این طرح‌ها به‌صورت ایمنی و مطابق با استانداردها اجرا و پیاده‌سازی شوند.

بدون شک حمل‌ونقل پاک مانند پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری موجب کاهش آلودگی‌های صوتی و آلودگی هوا و همچنین حل معضلات ترافیکی می‌شود.

براساس اعلام کارشناسان امر در طراحی مسیر دوچرخه‌سواری 9 معیار اصلی باید لحاظ شود که این معیارها شامل ایمنی، پیوستگی، کوتاهی، دسترسی، وضوح، امنیت، شیب مناسب، روسازی مسیر و جاذبه بوده که رکن مهم و اساسی درنظر گرفتن ایمنی تردد دوچرخه‌سواران است.