با توجه افزایش کنونی جمعیت شهرهای جهان، بسیاری از محققان پیش‌بینی کرده‌اند که تا سال 2050 حدود دو میلیارد و 500 میلیون نفر از مردم حومه‌ها و روستاها به سمت شهرها برای سکونت دائمی مهاجرت کنند. اگرچه این رویداد می‌تواند مزایای زیادی را در پی داشته باشد با این حال، بدون شک مشکلات سلامت و زیست‌محیطی بی‌شماری را نیز از سوی ساکنان پیش رو خواهد داشت که البته از طریق پیاده‌سازی تدابیر درست مدیران تا حد زیادی قابل پیشگیری است. بسیاری از منتقدان چنین پیش‌بینی کرده‌اند که تا سال 2019 تنها پیوند انسان با دنیای طبیعی به ویژه درختان می‌تواند او را از تبعات منفی زیست‌محیطی ناشی از افزایش جمعیت نجات دهد و سلامت را برای او به ارمغان آورد.

 شهرهای آینده

ایجاد جنگل‌های شهری، ارزش سکونت در مناطق را به طور قابل توجهی افزایش خواهد داد چرا که به حفظ سلامت مردم کمک زیادی می‌کند. در واقع، برنامه‌ریزان می‌توانند از طریق بازطراحی فضاهای شهری و گنجاندن درختان و حتی سبزیجات در سراسر فضاهای شهری نه تنها تنفس هوای پاک را برای ساکنان مناطق به ارمغان آورد، بلکه نیاز آن‌ها به تهیه میوه‌ها و سبزیجات از مسیرهای دور را تا حد زیادی کاهش دهد.

آپارتمان Hundertwasserhaus واقع در وین پایتخت اتریش، یکی از بهترین نمونه‌های خانه‌های سبز جهان به شمار می‌رود که در سال 1986 احداث شد. این بنا تعداد 200 اصله درخت را در خود جای داد و به عنوان نمونه‌ای بارز از سازه‌های سبز برای گسترش شهرهای سبز جهان عمل کرد.

سال‌ها بعد استفانو بوئری، معمار و برنامه‌ریز پرآوازه ایتالیایی، یک باغ عمومی به نام Bosco Verticale را در کلان‌شهر میلان ایتالیا احداث کرد که این توسعه مسکونی شامل دو آپارتمان اداری بسیار مرتفع با بیش از 800 درخت است. امروزه سازه‌های مشابه دیگری نیز در سراسر دنیا نظیر نانجینگ چین و اوترخت هلند ساخته شده و باغ عمودی به عنوان مفهومی فراگیر در معماری امروز جای گرفته است.

مدیران شهری باید به منظور ایجاد شهرهای پایدار آینده، ایجاد باغ‌های عمودی را در اولویت برنامه‌های خود قرار دهند که این کار نه تنها به زیباسازی بی‌نظیر مناطق شهری کمک زیادی می‌کند بلکه در حذف گازهای آلاینده هوا و در نهایت تأمین سلامت ساکنان شهری بسیار اثربخش خواهد بود. وجود درختان و سایر پوشش‌های گیاهی در یک مجتمع مسکونی به ساکنان آن کمک می‌کند از فضای سبز به عنوان بهترین راه حل برای بهبود وضعیت روانی و حتی سلامت جسمی خود بهره برند. تحقیقات حاکی است که در مناطقی از یک شهر با درختان و سایبان کافی، مردم 10 درصد بیشتر از ساکنان سایر مناطق به انجام فعالیت‌های جسمی گرایش دارند و نرخ اضافه وزن در آن‌ها نیز 18 درصد پایین‌تر است.

 شهرهایی روی درختان

تغییرات اقلیمی باعث شده است مناطق روستایی نسبت به گذشته محصولات غذایی کمتری تولید کنند که همین رویداد، پرورش سبزیجات و میوه‌ها را در منطق شهری به یک امر ضروری تبدیل کرده است. کاشت درختان بهترین استراتژی برای دستیابی به این هدف است که از طریق خنک‌سازی محیط به ایجاد تعادل انرژی در یک شهر کمک زیادی می‌کند ضمن اینکه در پاکسازی هوا از آلاینده‌ها و همچنین حذف آلودگی‌های موجود در آب‌ها نیز سهیم است.

جنگل‌های شهری همچنین در تولید چوب مورد نیاز ساخت و سازهای شهری نیز نقش مهمی ایفا می‌کند و می‌تواند در احداث سازه‌های پایدار مؤثر واقع شود. بریتانیا میزبان سازه‌های بسیاری است که از چوب به عنوان ماده اصلی سازنده آن‌ها بهره گرفته شده و این در حالی است که معماران این ساختمان‌ها در زمان طراحی کمترین توجه را به جنبه پایداری شهری ساخت سازه‌های چوبی معطوف می‌کردند.

جالب است بدانید که وجود جنگل‌های سبز شهری می‌تواند به رشد اقتصادی شهرها کمک کند چرا که ارزش املاک دارای درختان به مراتب بیشتر از سازه‌های خشک و بی‌روح است که در آن‌ها، ساکنان از تنفس هوای پاک آن هم در شهرهایی با سطح آلودگی بسیار بالا محروم هستند.

 فرصت‌های جدید

بدیهی است که درک ارزش وجود جنگل‌های سبز در شهرها می‌تواند به مدیران در گسترش هر چه بیشتر آن‌ها کمک کند و ساکنان و محیط را از مزایای بی‌شمار آن‌ها بهره‌مند سازد. در واقع، ساکنان مناطق سبز از جنبه‌های مختلف می‌توانند از مزایای وجود درختان در محل زندگی خود بهره برند و این در حالی است که مدیران شهری برای ایجاد فضاهای سبز و کاشت درختان باید چالش‌های بسیاری را پشت سر بگذارند ضمن اینکه هزینه این اقدامات نیز بسیار بالا است. حتی بسیاری از شهرنشینان نوع مدیریت درختان محل زندگی خود را توسط کارکنان دولت مورد انتقاد قرار می‌دهند در حالی که در بسیاری از مناطق نیز، مردم به طور خودجوش کاشت و پرورش درختان را به عهده می‌گیرند. در این راستا، بهتر است برنامه‌ریزان شهری نوعی پیوند میان کارکنان شهرداری مسئول مراقبت از درختان، مردم و حتی صاحبان مراکز تجاری برقرار کنند تا این افراد با همکاری یکدیگر به حفظ درختان در شهرها بپردازند.

اگرچه در طراحی قرن بیستم، ذهن معماران بیشتر بر ایجاد فضاهای عمومی برای تردد هر چه بیشتر وسایل نقلیه متمرکز بود با این حال، امروزه برنامه‌ریزان در اغلب نقاط دنیا به ویژه کشورهای اروپایی، ایجاد پیاده‌راه‌ها و معابر سبز را برای رفت و آمد هر چه ایمن‌تر ساکنان در اولویت برنامه‌های خود قرار داده‌اند که در این راستا، کاشت درختان می‌تواند بسیار مؤثر واقع شود و پیاده‌راه‌هایی جذاب برای ترغیب هر چه بیشتر ساکنان شهری به تردد سبز ایجاد کند.