پُل‌های عابر پیاده که به‌منظور اطمینان خاطر شهروندان برای عبورومرور در خیابان‌های شلوغ و پُرتردد شهرها ساخته می‌شوند، این‌روزها در همدان به‌ دلیل مشکلات عدیده از کارکردهای واقعی خود دور و به معابری ناامن و غیر قابل تردد بدل شده‌اند.

حال آنکه افزایش ایمنی عبورومرور عابران پیاده، ایجاد آرامش و کاهش اضطراب عبور از عرض خیابان‌های شلوغ، جلوگیری از حوادث تلخ، کاهش تصادف و مشکلات ترافیکی، از مزایای ساخت پُل‌های عابر پیاده است، اما متأسفانه برخی از این پُل‌ها همچون پُل مکانیزه واقع در بلوار کاشانی، پُل مکانیزه واقع در بلوار بعثت روبه‌روی ورودی خیابان هنرستان، پُل مکانیزه ورودی شکریه، پُل مکانیزه بلوار بدیع‌الزمان و غیره در همدان برای عبورومرور شهروندان از استاندارد و امنیت مورد نظر به‌دلیل تخریب و یا خاموش بودن آسانسور و پله برقی و نیز آسیب‌های اجتماعی، برخوردار نیستند.

درواقع حضور معتادان، کارتن‌خواب‌ها، تاریکی و خرابی پُل‌های مکانیزه، از مشکلات معمول و پُرتکرار تعدادی از پُل‌های عابر پیاده همدان است که این مشکلات با نصب تابلوهای تبلیغاتی روی این پُل‌ها به‌دلیل محدود کردن دید آن‌ها، موجب عدم امنیت جانی و مالی به‌ویژه در ساعاتی از شبانه‌روز برای شهروندان می‌شود و به همین دلیل معمولاً شهروندان از این پُل‌ها برای عبورومرور استقبال نمی‌کنند و یا حتی درصورت تمایل برای استفاده، شرایط برایشان فراهم نیست.

جالب‌تر اینکه اخیراً علی‌اکبر نظری، رئیس کمیسیون خدمات شهری شورای اسلامی شهر همدان خود با انتقاد از وضعیت خدمات‌دهی پُل‌های مکانیزه در شهر در مقام مدعی ورود کرده و خواهان دخالت نیروی انتظامی و مقابله با سارقان تجهیزات این پُل‌ها شده و این درحالی است که شورا در حوزه مدیریت شهری می‌بایست خود در مقام سیاست‌گذار ورود کند؛ اما گویی در این دوره شورا توپ را در زمین دیگری انداختن، جزء افتخارات است و هیچ چیز جای خود نیست و هر کسی بر طبل خود می‌کوبد و تنها صدای خودش را می‌شنود.

این درحالی است که در شهر همدان مشکل فرهنگ استفاده از پُل مکانیزه وجود ندارد. یکی از پُل‌های همیشه خراب، پُل هوایی پُرتردد مقابل ساختمان استانداری است که روزانه حداقل صدها تن مراجعه‌کننده دارد؛ زیرا علاوه‌بر استانداری به‌عنوان یک ساختمان پُرتردد، در جوار پُل مدرسه ابتدایی راه نور نیز قرار گرفته که در دو شیفت صبح و عصر شاهد حضور نزدیک به یک‌هزار دانش‌آموز و والدین آن‌ها است که جهت عبور از عرض بزرگراه شهید سلیمانی (بعثت) مجبور به طی کردن این معبر پُرتردد و خطرناک هستند، اما چندسالی است از خرابی آن می‌گذرد و هیچ اقدامی جهت رفع نقض آسانسور و پله برقی آن نشده!

همان‌طور که پیش‌تر عنوان شده، در پُل مکانیزه بلوار بدیع‌الزمان روبه‌روی ترمینال مینی‌بوس‌های قدیم نیز با معضل دیگری روبه‌رو هستیم و آن بریدن و سرقت قسمت‌هایی از نرده، پله و مسیر عبور پُل‌های هوایی است که خطری به‌مراتب بیشتر از نقص فنی آن‌ها دارد؛ خصوصاً در شب‌هنگام که امکان دیدن و تشخیص این قطعات بریده‌شده وجود ندارد و خطر سقوط و مرگ را برای عابرین به همراه دارد!

حال این سؤال مطرح می‌شود که این وضعیت تا چه زمانی قرار است توسط متولیان پُرمدعا به سهل‌انگاری و غفلت سپرده شود و چند نفر باید خدایی‌ناکرده قربانی شوند تا مسئولان توجه به این مقوله را در اولویت کاری خود قرار دهند؟

بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم تا دراین‌باره گفت‌وگویی را با محمدرضا الیاسی، استادیار دانشگاه ملایر و نیز از اعضای اسبق شورای اسلامی شهر همدان در دوره سوم ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

این عضو سابق شورای اسلامی شهر همدان با بیان اینکه یکی از رویکردهای مهم سازمان مهندسی ترافیک شهرداری بحث اهمیت دادن به ارائه تسهیلات و خدمات برای بهبود تردد عابرین پیاده است، گفت: درواقع بحث عبور ایمن عابرین پیاده و بهبود تردد آن‌ها جزء رویکردهای اصلی مهندسی ترافیک در شهرها است.

محمدرضا الیاسی با اشاره به اینکه دراین‌بین بخشی از این ارائه تسهیلات به عابرین پیاده برای تردد ایمن به حوزه استقرار پُل‌های عابر پیاده بازمی‌گردد، عنوان کرد: دراین‌بین علاوه‌بر اینکه مکانیزه و یا غیر مکانیزه بودن پُل‌های عابر پیاده خود امری مجزا بوده، دو نکته قابل بررسی بوده که نخست بحث جانمایی پُل‌ها عابر پیاده است.

وی با تأکید بر اینکه اگر بخواهیم مشکل تردد عابران پیاده در سطح شهر را برطرف کنیم مهم‌ترین بحث جانمایی درست پُل‌های عابر پیاده است تا حداکثر استفاده را بتواند رقم بزند، تشریح کرد: این مهم پیش‌تر چندین‌بار در شورا مورد بحث و بررسی قرار گرفت، اما درحال حاضر از روند این مهم بی‌اطلاع هستم.

الیاسی با اشاره به اینکه در نبود دستورالعمل درست جانمایی و اولویت‌بندی در استقرار پُل‌های عابر پیاده در همدان در نقاطی شاهد تعداد زیادی پُل و در نقاطی با وجود ضرورت پُلی وجود ندارد، ابراز کرد: در برخی نقاط نیز هم پُل عابر پیاده وجود دارد و هم پاساژ عبور عابر که این مهم فرد را ترغیب به عبور از عرض خیابان به‌جای استفاده از پُل می‌کند و بیانگر آن بوده که در جانمایی برخی پُل‌ها انتخاب درستی نشده است.

وی با اشاره به اینکه موضوع بعدی تعیین تکلیف مدیریت این بحث است زیرا باید مشخص شود که چه حوزه‌ای قرار است پُل را به بهره‌داری رسانده و چه بخشی از آن نگهداری کند، اذعان کرد: برای این مهم باید بین شهرداری مناطق و سازمان مهندسی ترافیک شهرداری تعامل ایجاد شده و مسئولیت این مهم تعیین شود تا بحث نگهداری از این زیرساخت‌های شهری به‌درستی انجام پذیرد.

الیاسی با تأکید بر اینکه درحال حاضر سازمان مهندسی ترافیک شهرداری نسبت به نصب این زیرساخت اقدام کرده اما هنوز مدیریت آن بلاتکلیف است و مشخص نیست که چه حوزه‌ای قرار است از این پُل‌ها نگهداری کند، بیان کرد: این موضوع باید در شهرداری حل‌وفصل شود.

این عضو سابق دوره سوم شورای اسلامی شهر همدان در واکنش به موضوع بهره‌مندی از پیمانکار در عرصه حفظ و نگهداری از این پُل‌های عابر پیاده مکانیزه گفت: به‌هرحال شهرداری برای اجرای بهتر کارها در بخش‌هایی نیازمند برون‌سپاری کارها است؛ اما اینکه نحوه عقد قرارداد به چه شکلی باشد و یا چگونه نسبت به عملکرد پیمانکار نظارت لازم انجام پذیرد و یا هزینه انجام این کار از چه محلی تأمین شود، باید از طریق تعامل بین شهرداری مناطق و سازمان مهندسی ترافیک شهرداری انجام پذیرد؛ درواقع باید شهرداری مناطق در تعریف و تدوین بودجه مورد نیاز بحث هزینه نگهداری و تعمیر زیرساخت‌هایی همچون پُل‌های عابر پیاده را نیز پیش‌بینی کرده و به‌صورت یک بودجه ضروری به سازمان مهندسی ترافیک شهرداری بپردازند.

مع‌الوصف؛ با توجه به آنچه گفته شد، این‌روزها اغلب پُل‌های مکانیزه عابر پیاده بر اثر خرابی و ناکارآمدی در همدان به‌جای پُل عابر پیاده به پُل ناظر پیاده بدل شده‌اند. حال این سؤال مطرح می‌شود که چگونه ممکن است با وجود گذشت 6 دوره از شورای اسلامی شهر همدان یعنی 24 سال، هنوز محل اعتبار و بودجه مورد نیاز عابرین پیاده مشخص نباشد و همین امر به یک چالش برای نگهداری از این زیرساخت‌های مهم شهری و ناکارآمدی آن‌ها تبدیل شود؟ کجاست کارآمدی کمیسیون‌های مؤثر در عرصه سیاست‌گذاری؟!