صنعت گردشگری یکی از پدیده‌های قرن حاضر است که بعد از صنعت نفـت و خودروسـازی، سـومین صـنعت مهم جهان شمرده می‌شود و علاوه بر فقرزدایی، عدالت‌گستری و اشتغال‌زایی، درآمد بالایی را ایجاد کرده به‌گونه‌ای که سازمان گردشگری در بیانیه‌ی مانیل، گردشـگری را نیـاز اساسـی در هزاره‌ سوم معرفی دانسته و پیش‌بینی می‌شـود کـه در سـال 2020 تعـداد گردشگران به 5/1میلیارد برسد.
در ایران هم در دو دهه اخیر توجه به حوزه گردشگری به میزان قابل توجهی نسبت به گذشته مورد اقبال قرار گرفت و تاکنون اقداماتی خوبی در برخی از شهر‌های ایران همانند اصفهان، شیراز، مشهد و غیره که در این حوزه حرفی برای گفتن دارند صورت گرفته اما در برخی از مناطق گردشگرپذیر ایران باوجود ظرفیت بسیار خوبی که در این صنعت دارند نه‌تنها اقدامی انجام نشده بلکه به‌نظر می‌رسد که گردشگری در مناطق چندین سال است که به خواب زمستانی رفته و استان کرمانشاه نیز با داشتن آثار تاریخی همچون آب‌وهوای بکر اما به دلایل مختلف ازجمله ضعف برنامه‌ریزی، تبلیغات و بی‌توجهی مسئولان هنوز نتوانسته در صنعت گردشگری جای خود را باز کند به طوری که در بیشتر روزهای سال مسافران با درهای بسته آثار تاریخی مواجه می‌شوند.
در همین راستا با موضوع وضعیت گردشگری استان کرمانشاه با تعدادی از فعالان این حوزه به گفت‌وگو نشسته که نتیجه را باهم می‌خوانیم:
یکی از راهنمایان گردشگری استان کرمانشاه با بیان اینکه متأسفانه این استان هنوز موفق نشده که باوجود ظرفیت ‌بسیار خوبی که در حوزه گردشگری دارد، در کشور و دنیا شناخته و معرفی شود، ابراز کرد: در گذشته با تعیین مسیر گردشگری کلاسیک که از تهران آغاز و تا شیراز ادامه پیدا می‌کرد نقشه راه برای مسئولان ایجاد شد.
حمیدرضا کرمی با بیان اینکه بعد از تعیین این مسیر عمده تمرکز مسئولان به سمت توسعه آن سوق پیدا کرد، افزود: بدون برنامه‌ریزی خاصی دولت و مسئولان شرق کشور از قدیم جایگاه خوبی در حوزه گردشگری مذهبی و شمال کشور ظرفیت مناسبی در حوزه گردشگری تفریحی داشته‌اند.
وی با بیان اینکه اکثر مناطق و شهر‌ها در حوزه گردشگری توسعه چندانی نداشته‌اند، ابراز کرد: مسیر‌های مختلف گردشگری در جنوب غرب، غرب و برخی مناطق شرقی کشور عملاً تاکنون از گردشگری بهره‌ای نبرده‌اند.
رئیس سابق انجمن گردشگران استان کرمانشاه با بیان اینکه این استان با داشتن اماکن تاریخی و تفریحی بسیار زیاد ظرفیت مناسبی در صنعت گردشگری دارد، عنوان کرد: حضور مردم بافرهنگ و هنر‌های متفاوت، آداب و سنت‌های مختلف باعث شده که این استان برای گردشگران جاذبه داشته باشد.
کرمی ضمن اشاره به ظرفیت فوق‌العاده گردشگری جنگ در استان کرمانشاه، مطرح کرد: متأسفانه از گذشته تا به امروز متولیان امر گردشگری و دولت‌مردان برنامه مشخص و خاصی برای صنعت گردشگری استان کرمانشاه نداشته‌اند و این امر باعث شده که گردشگری در این استان مغفول بماند.
وی در پاسخ به خبرنگار سپهرغرب مبنی بر اینکه چه اقداماتی می‌توان در خصوص توسعه، معرفی و تبلیغات برای جذب گردشگر بیشتر انجام داد، گفت: در ابتدا باید پرسید که آیا مسئولان، مردم و فعالان حوزه گردشگری تمایلی به توسعه آن دارند یا خیر؟ در حال حاضر در بیشتر مناطق ایران به‌خصوص غرب کشور این دغدغه وجود ندارد.
این فعال حوزه گردشگری با بیان اینکه برای توسعه این صنعت باید برخی از دیدگاه‌های محدودی که وجود دارد تعدیل شود، تصریح کرد: در واقع لازم است مسئولان در بسیاری از حوزه‌های گردشگری که سخت‌گیری وجود دارد با انعطاف بیشتری برخورد کنند.
کرمی ضمن اشاره به ضعف حوزه تبلیغات و اطلاع‌رسانی در این حوزه، عنوان کرد: در حال حاضر در سراسر کشور با این چالش مواجه هستیم و تقریباً می‌توان گفت در اکثر مناطق گردشگری ایران شاهد تبلیغات خاصی نیستیم و معرفی و اطلاع‌رسانی محدود به گزارش عملکرد برخی مسئولان و تعدادی کمی از رسانه‌های محلی شده است.
وی با بیان اینکه در دنیای امروز مخاطبان اطلاعات خود را در فضای مجازی جست‌وجو می‌کنند، خاطرنشان کرد: اما متأسفانه هنوز موفق نشدیم که تبلیغات و اطلاعات خاصی در فضای مجازی به گردشگران داخلی و خارجی ارائه کنیم.
رئیس سابق انجمن گردشگران استان کرمانشاه با بیان اینکه در اغلب موارد مسافران خارجی بر اساس تبلیغاتی که در وب‌سایت‌های گردشگری وجود دارد تصمیم به سفر می‌گیرند، اذعان کرد: متأسفانه در غرب کشور با ضعف تبلیغات و معرفی در تمام حوزه‌های گردشگری به‌خصوص فضای مجازی مواجه هستیم.
کرمی با بیان اینکه روزبه‌روز شاهد پیشرفت در حوزه تبلیغات و برندینگ در دنیا هستیم، مطرح کرد: اما عدم به‌روزرسانی در حوزه تبلیغات و معرفی استان کرمانشاه آسیب جبران‌ناپذیری به صنعت گردشگری وارد می‌کند.
وی با بیان اینکه به دلیل ضعف تبلیغات و اطلاع‌رسانی غرب کشور در فضای مجازی نمی‌توانیم به اطلاعات خاصی در خصوص مناطق گردشگری غرب کشور دست پیدا کنیم، یادآور شد: عملکرد خوب استان‌هایی همانند اصفهان و شیراز باعث شده که اکثر گردشگران خارجی این مناطق را برای سفر و تفریح انتخاب کنند.
این فعال حوزه گردشگری با بیان اینکه نوسازی و بازسازی اماکن تاریخی و گردشگری تأثیر بسزایی بر جذب گردشگر دارد، ابراز کرد: در استان کرمانشاه نه‌تنها اقدامی انجام نشده بلکه شاهد عقب‌گرد هم بوده‌ایم.
کرمی ضمن اشاره به بازار سنتی کرمانشاه، گفت: مسئولان می‌توانند از این ظرفیت نهایت بهره را ببرند اما تاکنون به جز یک مرمت جزئی که جذابیت بصری ایجاد نکرده هیچ اقدامی صورت نگرفته است.
وی با بیان اینکه خیلی از بناهای تاریخی کرمانشاه به حال خود رها شده‌اند، اذعان کرد: توجه به بنای تکیه معاون‌الملک می‌تواند آن را در زمره آثار جهانی قرار دهد و بدون شک این امر تأثیر بسزایی بر جذب گردشگر خواهد داشت.
این فعال گردشگری با بیان اینکه به پاتوق‌های فرهنگی برای گردشگران در بازار سنتی کرمانشاه نیاز داریم، اذعان کرد: در واقع به دلایل مختلف این زیرساخت لازم برای توسعه گردشگری در استان کرمانشاه تاکنون شکل نگرفته است.
کرمی افزود: بسیاری از آثار ارزشمند تاریخی استان کرمانشاه به حال خود رها شده و این امر سبب تخریب و نابودی آن‌ها شده است.
دیگر فعال گردشگری استان کرمانشاه با بیان اینکه گردشگری کرمانشاه در دو منطقه دالاهو و پاوه، خلاصه شده است عنوان کرد: به‌دلیل طبیعت بکر و اقامتگاه‌های بومگردی که در منطقه پاوه وجود دارد هرساله گردشگران زیادی به این منطقه سفر می‌کنند.
ادریس رضایی با بیان اینکه برگزاری جشن انجیر و میوه‌های بهشتی در روستای دالاهو، طبیعت بکر و آثار تاریخی که در این منطقه وجود دارد گردشگران زیادی را جذب می‌کند، تصریح کرد: بازدید از دیگر آثار تاریخی در رتبه بعدی قرار می‌گیرد در واقع می‌توان گفت که گردشگری در این استان توسعه نیافته است.
وی با بیان آنکه عدم برنامه‌ریزی و جذب اعتبار مناسب توسط مسئولان باعث بی‌رونقی گردشگری در استان کرمانشاه شده است، عنوان کرد: ضعف تبلیغات و اطلاع‌رسانی باعث شده که ظرفیت‌های این استان مغفول مانده و به همگان معرفی نشود.
این فعال گردشگری با بیان اینکه حتی یک عکس خوب می‌تواند گردشگران زیادی را به استان کرمانشاه جذب کند، مطرح کرد: به‌نظر می‌رسد متولیان این حوزه هیچ علاقه و برنامه‌ای برای توسعه این صنعت ندارند.
رضایی با بیان اینکه اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در برخی شهرستان‌های استان کرمانشاه ازجمله جوانرود فقط محدود به یک تابلو در سر در آن می‌شود، اذعان کرد: در واقع متولیان امر هیچ توجهی به این صنعت و ارتقای آن ندارند.
وی با بیان اینکه معرفی مناسب و جذب سرمایه‌گذار تأثیر بسزایی بر رونق گردشی دارد، ابراز کرد: عدم حمایت مسئولان گردشگری از فعالان و سرمایه‌گذاران این حوزه باعث شده که سکه گردشی در استان کرمانشاه از رونق بیافتد.
این فعال حوزه گردشگری با بیان اینکه توسعه گردشگری نیاز به تجهیز امکانات، تجهیزات و زیرساخت‌های لازم دارد، عنوان کرد: متأسفانه در استان کرمانشاه اکثر مردم و مسئولان تمایلی به توسعه گردشگری ندارند.
حال با توجه به آنچه گفته شد استان کرمانشاه با داشتن آثار تاریخی و طبیعی بسیار ظرفیت بسیار خوبی در حوزه گردشگری دارد اما کم‌اقبالی مسئولان و مردم، عدم به‌روزرسانی شیوه‌های تبلیغ و اطلاع‌رسانی، تخریب برخی اماکن ارزشمند و غیره باعث شده که گردشگری در این استان آن‌چنان که باید مورد توجه قرار نگیرد و بیشتر مردم ایران فقط طاق‌بستان را جزو آثار تاریخی این استان بشناسند و از سایر ظرفیت‌های آن بی‌خبر باشند. لازم است برای توسعه صنعت گردشگری که پردرآمدترین صنعت در جهان است و توجه به آن سبب توسعه اقتصادی و گردشگری می‌شود مسئولان نگاه سنتی خود را عوض کرده و با برنامه‌ریزی و مطالعه در این حوزه گام بلندی در راستای توسعه گردشگری بردارند.

عطیه صفی‌زاده