اقبال حمیدی اظهار کرد: شکل‌گیری و توسعه غارها به غارزایی مشهور است و غارها تحت فرایندهای زمین‌شناسی نظیر ترکیب فرایندهای شیمیایی، فرسایش در اثر آب، نیروهای تکتونیکی، میکروارگانیسم‌ها، فشار و تأثیرات جوی ایجاد شده‌اند و می‌توانند اندازه‌های مختلفی داشته باشند.
وی اضافه کرد: غارهای استان کردستان با توجه به جنس زمین از نوع حلال پوشی سنگ آهک تشکیل شده اند و از لحاظ الگوی فیزیکی اغلب شاخه‌ای و یا ترکیبی از الگوهای مختلف مانند شاخه‌ای، شبکه‌ای، گودالی یا چاهی هستند.
سرپرست اداره کل حفاظت محیط زیست کردستان با اشاره به اینکه غارها از بدو خلقت بشر مورد توجه بوده و به‌عنوان نخستین سکونتگاه انسان‌ شناخته شده‌اند، افزود: از غارهایی که در استان به عنوان سکونتگاه‌های اولیه انسان تاکنون شناحته شده اند می‌توان به غارهای کرفتو، سمنگان، کولانه گه‌وره، کانی میکائیل و کونه شم شم اشاره کرد.
حمیدی یادآور شد: غار کرفتو مشهورترین و بزرگ‌ترین جاذبه گردشگری استان به‌شمار می‌رود ضمن اینکه در راستای اهمیت حفاظت از این میراث‌های ارزشمند در سال 1398 غار «کونه شم شم» با دارا بودن چندین گونه خفاش به‌عنوان اثر طبیعی ملی در فهرست مناطق چهارگانه تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست ثبت شد.
وی ادامه داد: در سال‌های گذشته به‌صورت نمادین مراسم پاکسازی غارها با حضور دوستداران طبیعت، انجمن‌های غارنوردی و مردم نهاد شهرستان‌های مختلف و اهالی همجوار غار برگزار می‌شد اما در دو سال گذشته به دلیل جلوگیری از شیوع بیماری کرونا و رعایت پروتکل‌های بهداشتی مراسم پاکسازی غار در استان برگزار نشده است.
کردستان دارای پنج منطقه حفاظت شده شامل منطقه چلچمه و سارال با وسعت 97 هزار هکتار، منطقه حفاظت شده بیجار با وسعت 32 هزار هکتار، منطقه بدر و پریشان قروه با وسعت 43 هزار هکتار، منطقه حفاظت شده شاهو و کوسالان با وسعت 64 هزار هکتار و منطقه عبدالرزاق سقز با وسعت 39 هزار هکتار و پناهگاه حیات وحش زریوار با وسعت سه هزار هکتار، دو اثر طبیعی ملی شامل غار کونه شم شم مریوان و کانی برد بانه و چندین منطقه شکار ممنوع بوده که این استان را در زمره منحصربه‌فرد ترین نقاط کشور به لحاظ تنوع گونه‌های جانوری و گیاهی قرار داده است.