یزد ـ توسعه صنعتی یزد تا چندی پیش در صنایعی نظیر کاشی، فولاد و نساجی چشمگیر بود اما چند سالی است که حرکت به سمت صنایع دانش‌بنیان آغاز شده و شتاب خوبی نیز گرفته است.

گروه استان‌ها: یزد گرچه از ابتدای پیدایش، استانی کم آب با اقلیم گرم و خشک بود، اما در طول دو دهه اخیر، صنایع آبخواه بسیاری از جمله صنایع فولادی و کاشی و سرامیک در این استان مستقر شد.

این صنایع به حدی پیشرفت داشت که اکنون یزد را قطب تولید کاشی و سرامیک می‌خوانند و ۴۵ درصد تولید کاشی و سرامیک کشور در این استان انجام می‌شود و در زمینه صنایع فولادی نیز همین اتفاق افتاده و برخی مسئولان همچنان در صدد توسعه صنایع فولادی بوده و آن را افتخاری برای استان یزد می‌دانند.

با بروز خشکسالی‌های پی‌درپی و خشک شدن منابع آبی شرایط به نحوی شد که یزد کم‌آب اکنون به یزد بی‌آب تبدیل شده و شرایط بحرانی در این استان حاکم است به نحوی که مردم گاهی برای آب شرب نیز با مشکلات جدی مواجه هستند به ویژه خط انتقال آب با مشکل مواجه شود.

دانش‌بنیان‌ها با افزایش بحران آب، آلودگی هوا و بیکاری تحصیلکرده‌ها در یزد پا گرفتند

وقتی این شرایط در استان قوت گرفت، برخی مسئولان کم‌کم نگران شدند و تلاش کردند تا صنایعی را در استان مستقر کنند که هم کم‌آبخواه باشد و هم آلایندگی زیست محیطی نداشته باشد و از سوی دیگر برای فارغ‌التحصیلان دانشگاهی که حجم بالایی از بیکاران یزد را تشکیل می‌دهند، اشتغال ایجاد کند.

وقتی یزد در حوزه صنایع کاشی و سرامیک و فولاد و ... از سایر استان‌ها پیشی گرفت و به یک استان صنعتی تبدیل شد، آلودگی هوا، مهاجرت کارگران ساده از سایر استان‌ها به یزد، مهاجرت نخبگان و فارغ التحصیلان دانشگاهی به شهرهای دیگر و ... گریبان یزد را گرفت و این شرایط بیشتر دلسوزان یزد را به سمت ایجاد صنایعی که امروز از آن به عنوان صنایع دانش بنیان یاد می‌شود، هدایت کرد.

خوشبختانه یزد در این زمینه ظرفیت‌های بسیار خوبی داشت و وجود نخبگان به ویژه در حوزه IT شتاب صنایع های‌تک را سرعت بخشید.گرچه امروز اغلب صنایع دانش‌بنیان یزد در حوزه IT و الکترونیک فعالیت می‌کنند اما کم‌کم ایده‌های جوانان نخبه یزدی در حوزه دانش‌بنیان کردن برخی فعالیت‌های گردشگری نیز ظهور و بروز پیدا می‌کند

گرچه امروز اغلب صنایع دانش‌بنیان یزد در حوزه IT و الکترونیک فعالیت می‌کنند اما کم‌کم ایده‌های جوانان نخبه یزدی در حوزه دانش‌بنیان کردن برخی فعالیت‌های گردشگری نیز ظهور و بروز پیدا می‌کند.

اغلب ایده‌های دانش‌بنیان در حوزه الکترونیک و IT مراحل تکامل و رشد خود را طی کرده و امروز به‌رغم مشکلات بسیار به مرحله کارآفرینی رسیده‌اند اما در حوزه گردشگری هنوز نیاز به کار بیشتری است به ویژه آنکه یزد به عنوان شهر جهانی معرفی شده و به طور قطع از این پس حضور گردشگران خارجی در یزد افزایش بیشتری خواهد داشت.

یکی از افرادی که در حوزه الکترونیک توانست به موفقیت‌های چشمگیری دست پیدا کند، شرکتی با عنوان «طیف زمین» را راه‌اندازی کرد و در زمینه سخت افزار و نرم افزارهای وابسته به آن، تحول جدی در استان ایجاد کرد ضمن اینکه توانست بسیاری از جوانان فارغ‌التحصیل در این رشته را به کار بگیرد.

فعالیت یک شرکت دانش‌بنیان یزدی در زمینه نرم‌افزارهای مدیریت ناوگان حمل و نقل

حامد گنجی، مدیر فنی شرکت طیف زمین در این زمینه گفت: طیف زمین نرم افزارهای مدیریت ناوگان حمل و نقل، دیسپاچینگ، مدیریت سازمان‌ها، نرم افزارهای کاربردی، سخت افزارهای پایش خودرویی، تاکسی متر و در چند سال اخیر، ناوبری برای خودروسازها را راه اندازی کرده است.

وی افزوود: این شرکت از سال ۸۴ تاسیس شده و فعالیت آن در چند سال نخست به پایش خودرو معطوف بود اما طی چند سال اخیر، بیشتر به سمت های‌تک شدن پیش رفته و البته موفقیت‌های خوبی نیز کسب کرده است.

گنجی تصریح کرد: خط تولید بردهای الکترونیکی و مونتاژ قطعات الکترونیکی نیز در سال جاری راه‌اندازی شد که البته فعلا متوقف شده و فعالیتی انجام نمی‌دهد.

اشتغالزایی برای ۲۰ نفر و وجود ظرفیت برای ایجاد شغل ۱۱۰ نفر

وی، میزان اشتغالزایی مستقیم توسط این شرکت را در حال حاضر برای ۲۰ نفر اعلام کرد و افزود: این شرکت در حال حاضر ظرفیت اشتغالزایی برای ۱۱۰ نفر را دارد اما به دلیل مشکلات اقتصادی امکان جذب نیرو نداریم اما دانش و زیرساخت‌های لازم فراهم است.

گنجی تصریح کرد: مشکل موجود این است که اکنون قطعات الکترونیکی نظیر ICD یا حتی برد کامل الکترونیکی در داخل کشور تولید نمی‌شود و ما ناچار به خرید آن از خارج از کشور هستیم اما وقتی قیمت دلار ثانیه‌ای در نوسان است، نه ما امکان انعقاد قرارداد با یک قیمت ثابت تا پایان سال را داریم و نه خودروساز می‌تواند دائم رقم‌های متفاوت به ما پرداخت کند بنابراین اکنون عملا ورشکسته هستیم.

امنیت و ثبات اقتصادی تنها خواسته دانش‌بنیان‌ها برای ادامه فعالیت

وی با اظهار امیدواری نسبت به اینکه بتوان به سرعت به امنیت و ثبات اقتصادی برسیم، افزود: متاسفانه اکنون شرایط به نحوی است که حتی تنفس مصنوعی نیز نمی‌تواند بسیاری از صنایع های‌تک را به حالت اولیه بازگرداند.

این شرکت دانش‌بنیان که اکنون برای ۲۰ نفر اشتغال ایجاد کرده، تنها در صورتی که نرخ ارز ثابت شود، در آن واحد امکان ایجاد شغل برای ۱۱۰ فارغ التحصیل دانشگاهی را دارد، یعنی همان طیفی که بیشترین آمار بیکاران یزد را تشکیل می‌دهند.

در حوزه گردشگری اما شرایط اندکی بهتر است زیرا ایران اکنون برای بسیاری از کشورهای اروپایی مقصدی ارزان برای سیر و سفر است و از آنجا یزد نیز از سال گذشته شهرتی جهانی یافته، آمار گردشگران خارجی هنوز خوب است.

تولید نرم‌افزاری برای ساماندهی اقامت و گشت‌وگذار گردشگران در یزد

گروهی از جوانان یزدی که البته برخی دانشجویان غیر یزدی نیز در بین آنها مشغول فعالیت هستند، اقدام به تولید نرم افزارهایی برای ساماندهی وضعیت اقامت، گشت و گذار و سایر نیازهای گردشگران داخلی و خارجی کرده‌اند.

الهه فلاحی، مدیر این گروه اظهار داشت: گردشگران خارجی از آنجا که اغلب با تورهای مسافرتی سفر می‌کنند، مشکل چندانی در زمینه اسکان ندارند اما گردشگران داخلی که همه آنها توان استفاده از هتل‌های چند ستاره که البته تعداد آنها نیز در یزد کم است را ندارند.

وی افزود: از مدت‌ها پیش اجاره سوئیت‌های شخصی در یزد رواج یافته و اغلب گردشگران داخلی که از وضعیت مالی چندان خوبی نیز برخوردار نیستند، بیشتر تمایل به استفاده از این سوئیت‌ها دارند.

فلاحی خاطرنشان کرد: اکنون تقریبا هیچ نظارتی بر این سوئیت‌ها نیست و از آنجا که رقابتی نیز میان آنها وجود ندارد، هرکس با هر شرایط و امکانات و قیمتی که بخواهد، سوئیت خود را اجاره می‌دهد که متاسفانه این شرایط گاه به اعتبار و آبروی یزد و یزدی‌ها لطمه وارد کرده است.تولید نرم‌افزاری که رقابت بین سوئیت‌داران ایجاد کرده و حداقل آنها را به سمت نظافت بیشتر، استفاده از وسایل و امکانات بهتر ترغیب کرده است

وی بیان کرد: گروه ما اقدام به تهیه نرم افزاری کرده که در این نرم افزار، فضای رقابتی بین سوئیت داران ایجاد شده و هرکس که فضایی برای اجاره دارد، مشخصات، عکس، امکانات، آدرس و ... را در سایت قرار می‌دهد و گردشگر می‌تواند از میان گزینه‌های موجود، بهترین را متناسب با بودجه خود انتخاب کند.

فلاحی یادآور شد: این اقدام، یک رقابت بین سوئیت‌داران ایجاد کرده و حداقل آنها را به سمت نظافت بیشتر، استفاده از وسایل و امکانات بهتر ترغیب کرده است.

وی عنوان کرد: توسط جوانان مستعد و نخبه‌ای که با این گروه همکاری دارند، این سایت و نرم افزار در حوزه‌های دیگر گردشگری از جمله رستوران‌ها، فست‌فودها، آثار تاریخی، مجتمع‌های تفریحی و ... در حال طراحی است.

کارآفرینی برای ۱۵ فارغ‌التحصیل دانشگاهی و امکان اشتغالزایی برای ۵۰ نفر دیگر در صورت توسعه

فلاحی ادامه داد: در این گروه اکنون حدود ۱۵ نفر از جوانان فارغ التحصیل در رشته برنامه نویسی، IT، گردشگری و ... فعالیت هستند و با تکمیل نرم افزارها و معرفی کامل آنها، می‌توانیم برای ۵۰ نفر دیگر نیز اشتغالزایی کنیم.

وی اظهار امیدواری کرد که متولیان امر آنها را در زمینه ارائه مجوزها همراهی کنند و همکاری لازم را با این گروه جوان داشته باشند.

در شرایطی که بحران آب از یک‌سو و گلایه‌های مکرر مردم از سوی دیگر در زمینه بیکاری تحصیلکرده‌ها، آلودگی هوا، مهاجرت کارگران ساده از سایر استان‌ها و حتی خارج از کشور هر روز در حال افزایش است، به نظر می‌رسد راه برون‌رفت از این مشکلات، توجه جدی‌تر به صنایع های‌تک یا همان صنایع دانش‌بنیان در استان یزد باشد زیرا جوانان یزدی توانایی خود در این زمینه‌ را بارها به اثبات رسانده‌اند.

منبع : مهر