رضا بهراملو روز دوشنبه در بازدید فنی از سیلوی خوشه طلایی و نیز گرامیداشت روز خبرنگار ضمن تبریک به اصحاب رسانه و همه فعالان عرصه فرهنگ و هنر و اطلاع‌رسانی، اظهار کرد: امسال با وجود خشک‌سالی و کاهش 40 درصدی بارندگی نسبت به میانگین بلندمدت، بیش از 350 هزار تُن گندم از کشاورزان خریداری شده است؛ پیش‌بینی می‌شود این رقم تا پایان عملیات خرید به 450 تا 500 هزار تُن نیز برسد.

وی با بیان اینکه سال گذشته بیش از 700 هزار تُن گندم در استان خریداری شده بود، افزود: با وجود کاهش چشم‌گیر بارندگی‌ها در سال جاری، عملکرد تولید گندم در مقایسه با سال‌های مشابه، نشان‌دهنده ثبات نسبی در بخش تولید است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان ادامه داد: عملیات خرید در 55 مرکز فعال استان در حال انجام است و پیش‌بینی می‌شود تا پایان هفته آینده این فرایند به اتمام برسد.

بهراملو یکی از ویژگی‌های مهم گندم امسال را کیفیت بالا عنوان کرد و گفت: با اجرای مبارزه مؤثر با آفت سِن گندم در سطح بیش از 475 هزار هکتار، کیفیت محصول به طور چشم‌گیری افزایش یافته است؛ به‌طوری که در بازدیدهای میدانی تمام مراکز تولید کیفیت مطلوبی را گزارش کرده‌اند.

وی همچنین درباره پرداخت مطالبات گندم‌کاران خاطرنشان کرد: در جلسه‌ای که با حضور نمایندگان استان برگزار شد، قول داده شده که بخش عمده‌ای از مطالبات کشاورزان ظرف 10 روز آینده پرداخت شود؛ این مهم با پیگیری وزارت جهاد کشاورزی و همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور درحال انجام است.

برنامه‌ریزی کامل برای امنیت غذایی، توسعه گلخانه‌ها و مقابله با بحران آب

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان سپس در نشست خبری خود با اصحاب رسانه با اشاره به رویکرد جهاد کشاورزی برای تأمین غذای سالم، کافی و باکیفیت در همه شرایط، اظهار کرد: امروز امنیت غذایی یک ابزار راهبردی ملی است که همانند یک سلاح قدرتمند، نقش حیاتی در آرامش جامعه ایفا می‌کند.

بهراملو با ارائه آماری از وضعیت اراضی کشاورزی استان همدان، گفت: براساس آخرین برآوردها، استان همدان دارای یک میلیون و چهار هزار و 448 هکتار اراضی زراعی است که از این میزان، 300 هزار هکتار آبی، 600 هزار هکتار دیم و حدود 250 هزار هکتار آیش هستند؛ در راستای برنامه‌ریزی‌های انجام‌شده، تلاش می‌کنیم سطح آیش را کاهش داده و بهره‌وری اراضی را افزایش دهیم.

وی با اشاره به توسعه گلخانه‌ها، افزود: اکنون 580 واحد گلخانه‌ای با سطح 290 هکتار فعال هستند که بیش از 100 هزار تُن تولید سالانه دارند و بخشی از محصولاتشان به صادرات اختصاص دارد.

به گفته رئیس سازمان جهاد کشاورزی همدان، همدان دارای 495 واحد صنایع تبدیلی فعال و 241 واحد درحال ساخت است؛ همچنین 103 سردخانه فعال و 65 واحد سردخانه درحال احداث در استان وجود دارد که ظرفیت کلی ذخیره‌سازی محصولات را به 312 هزار تُن خواهد رساند.

بهراملو به ظرفیت مطلوب استان در دامداری نیز اشاره کرد و گفت: یک‌هزار و 570 واحد دامداری سنگین، 580 واحد پرورش دام سبک و بیش از سه هزار واحد تولیدی فعال در حوزه کشاورزی، دامداری و صنایع وابسته در استان درحال فعالیت هستند.

وی با اعلام جزئیات پروژه‌های آماده بهره‌برداری در هفته دولت، ابراز کرد: در هفته دولت امسال 81 پروژه با اعتباری بالغ‌بر 673 میلیارد تومان به بهره‌برداری خواهند رسید؛ از این میزان، 54 میلیارد تومان اعتبارات ملی، 25 میلیارد تومان استانی و 438 میلیارد تومان از محل سرمایه‌گذاری بخش خصوصی تأمین شده است. این پروژه‌ها برای 397 نفر اشتغال مستقیم و 73 نفر اشتغال غیر مستقیم ایجاد می‌کنند و دو هزار و 100 خانوار از آن‌ها بهره‌مند خواهند شد.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با اشاره به حوادث اخیر منطقه‌ای و جنگ 12 روزه، بر نقش مؤثر ذخایر راهبردی در حفظ آرامش بازار تأکید کرد و افزود: با وجود تبلیغات دشمنان و نگرانی‌های مردم، هیچ فروشگاهی در استان خالی نماند؛ با مجوز رسمی از تهران، امکان توزیع نامحدود کالاهای اساسی مانند گوشت، مرغ، نهاده‌های دامی و گندم فراهم شد و این مسئله نشان‌دهنده آمادگی کامل استان در مدیریت بحران‌های احتمالی است.

بهراملو تصریح کرد: در همان روزهای ابتدایی بحران کمیته‌هایی مانند پشتیبانی، مواد پروتئینی، بازرسی بازار و روابط عمومی وارد عمل شدند؛ همچنان در حالت آماده‌باش هستیم و مانورهای آمادگی نیز برگزار شده است.

وی با تأکید بر اهمیت مدیریت منابع آب و مبارزه با برداشت‌های غیر مجاز، گفت: ما با بحران جدی آب مواجه هستیم. اجرای قوانین در مقابله با فعالیت چاه‌های غیر مجاز، ضروری است؛ قانون توزیع عادلانه آب، به‌ویژه ماده 45، اختیار لازم را به ما می‌دهد. کشاورزی وابسته به آب است و ما باید ابزار قانونی و فنی را به‌کار بگیریم تا مصرف بی‌رویه و غیر مجاز آب کنترل شود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان ضمن تقدیر از رسانه‌ها و خبرنگاران برای پوشش دقیق دستاوردهای بخش کشاورزی، اعلام کرد: اگر بهترین اقدامات انجام شود اما رسانه‌ای نشوند، تأثیر اجتماعی نخواهند داشت؛ خبرنگاران بازوی فرهنگ‌سازی و ایجاد انگیزه در جامعه هستند. امنیت غذایی کشور شوخی‌بردار نیست و اطلاع‌رسانی درست، بخشی از همان امنیت است.

کنترل هوشمند مصرف آب، راهکار اصلی پایداری تولید در بخش کشاورزی است

بهراملو در ادامه با اشاره به وابستگی زیاد تولیدات کشاورزی به منابع آبی، تأکید کرد: اجرای ماده 45 قانون توزیع عادلانه آب و نصب کنتورهای هوشمند یکی از مهم‌ترین ابزارهای فنی برای کنترل برداشت آب است؛ این کنتورها پس از رسیدن به حجم مجاز، به‌صورت خودکار جریان آب را قطع می‌کنند و مانع مصرف بی‌رویه می‌شوند.

وی اضافه کرد: برای کنترل مؤثر مصرف، کشاورزان باید آگاه باشند که مدیریت مصرف به معنای حذف کشاورزی نیست، بلکه به معنی استفاده دقیق، هدفمند و اقتصادی از منابع است؛ کشاورزانی که در معرض کنترل قرار می‌گیرند، به سمت کشت محصولات کم‌آب‌بر و اقتصادی حرکت می‌کنند.

این مقام مسئول با تأکید بر اینکه مصرف 90 درصد منابع آب در کشاورزی یک واقعیت اقلیمی است و نه هدررفت، تصریح کرد: در کشورهایی مانند هلند، نیاز به آبیاری در فصل رشد وجود ندارد، اما در اقلیم ایران این‌گونه نیست؛ به‌ویژه در ماه‌های تیر و مرداد که اوج نیاز آبی کشاورزی است. بنابراین مصرف زیاد طبیعی بوده و نه ناشی از بی‌تدبیری.

بهراملو با تأکید بر توسعه روش‌های نوین آبیاری، بیان کرد: تا امروز 167 هزار هکتار از اراضی استان به سامانه‌های نوین آبیاری تجهیز شده‌اند. اجرای پروژه‌های پوشش بتنی کانال‌ها، اصلاح سازه‌ها، یکپارچه‌سازی اراضی و توسعه گلخانه‌ها از اقدامات مهم ما در راستای کاهش تلفات و افزایش بهره‌وری آب بوده است.

وی خاطرنشان کرد: با وجود کمبود تسهیلات، تاکنون 50 هکتار گلخانه به بانک‌ها معرفی شده‌اند و دو هزار میلیارد تومان تسهیلات در انتظار تأمین منابع هستند؛ هدف ما رسیدن به بهره‌وری 10 کیلوگرم محصول به‌ازای هر متر مکعب آب در گلخانه‌ها است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با اشاره به سیاست‌های کلان کشور و برنامه هفتم توسعه، گفت: رهبر معظم انقلاب تأکید کرده‌اند که باید در کالاهای اساسی به خودکفایی 90 درصدی برسیم؛ این هدف بدون مصرف آب امکان‌پذیر نیست. بنابراین باید با ترویج روش‌های بهره‌ور و تولید هدفمند، ضمن کاهش مصرف، به امنیت غذایی پایدار دست یابیم.

بهراملو با اشاره به اقدامات ویژه استان همدان در زمینه توسعه روستاهای مولد، ابراز کرد: ما تنها استانی هستیم که طرح جامع مبدل‌سازی روستاها از مصرف‌کننده به تولیدکننده را تدوین و اجرا کرده‌ایم؛ این طرح با همکاری بنیاد مسکن، نظام دامپزشکی، بهداشت و سایر نهادها، رونمایی شده و مورد استقبال وزارتخانه قرار گرفته است. در همین راستا 244 میلیارد تومان تسهیلات برای راه‌اندازی دامداری‌های روستایی، صنایع کوچک و روستابازارها اختصاص یافته است.

به گفته وی، پروژه‌هایی مانند پرواربندی، لبنیات سنتی، بسته‌بندی عسل، تخم‌ مرغ، گیاهان دارویی، قارچ و گلخانه‌های زیر 300 متر مربع در دستور کار هستند.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در پایان از برنامه‌ریزی برای واگذاری بخشی از وظایف اجرایی سازمان به مراکز خدمات کشاورزی غیر دولتی خبر داد و گفت: این اقدام در راستای ارتقای بهره‌وری نیروی انسانی و تسریع در اجرای برنامه‌های استان انجام خواهد شد؛ تشکل‌های دارای مجوز و شرکت‌های واجد شرایط به‌زودی بخشی از مسئولیت‌ها را برعهده خواهند گرفت.

تأمین پایدار کالاهای اساسی و تداوم خرید گندم در استان همدان

مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان همدان نیز گفت: از آغاز فصل خرید گندم از 28 خردادماه تاکنون، از طریق 56 مرکز خرید شامل مراکز دولتی، بخش خصوصی، اتحادیه‌ها و شرکت‌های تعاونی روستایی، بالغ‌بر 352 هزار تُن گندم در استان همدان خریداری شده است که ارزش آن هفت هزار و 250 میلیارد تومان برآورد می‌شود.

سیدحسین خوانساری افزود: با پیگیری‌های انجام‌شده، طی روز گذشته 80 میلیارد تومان از مطالبات کشاورزان پرداخت شده و طبق وعده مسئولان، پرداخت‌های گسترده‌تری در هفته آینده انجام خواهد شد.

وی بیان کرد: علاوه‌بر تأمین نیاز داخلی استان، همدان درحال ارسال گندم به استان‌های نیازمند ازجمله تهران، البرز، اصفهان، خراسان رضوی، هرمزگان، سیستان و بلوچستان و مازندران است که تاکنون پنج هزار و 500 محموله گندم معادل 53 هزار تُن از استان صادر شده است.

مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان همدان تأکید کرد: در حوزه توزیع کالای اساسی نیز استان همدان ذخایر مطمئنی دارد؛ درحال حاضر سه هزار و 582 تُن برنج، 646 تُن شکر و حدود دو هزار و 600 تُن شکر دیگر در مسیر حمل به استان است. این میزان، پاسخگوی نیاز بازار خواهد بود.

خوانساری ادامه داد: تا این لحظه شهرستان‌های کبودراهنگ با 82 هزار تُن، رزن با 73 هزار تُن و اسدآباد با 48 هزار و 675 تُن، بیشترین سهم خرید گندم را به خود اختصاص داده‌اند؛ درمجموع پیش‌بینی می‌شود امسال از مرز 400 هزار تُن خرید گندم عبور کنیم.

وی گفت: با توجه به بارش‌های کمتر نسبت به سال گذشته، تولید گندم کاهش داشته، اما استان همچنان در وضعیت باثباتی ازنظر ذخایر قرار دارد و آرد مورد نیاز کارخانه‌های آرد برای یک‌سال آینده تأمین شده است.

مدیرکل غله و خدمات بازرگانی استان همدان در پایان سخنانش اظهار کرد: در آستانه اربعین حسینی، تدابیر ویژه‌ای برای تأمین آرد مورد نیاز مواکب و نانوایان اندیشیده شده است؛ آرد مورد استفاده برای پخت نان زائران کاملاً جدا از سهمیه عمومی مردم تأمین و توزیع شده تا هیچ‌گونه خللی در تأمین نان شهروندان ایجاد نشود. امید است با همدلی، تلاش و هماهنگی میان دستگاه‌ها، همچنان در مسیر تأمین امنیت غذایی و خدمات‌رسانی مطلوب به مردم و زائران گام‌های مؤثری برداشته شود.

افزایش بهره‌وری و استفاده مؤثر از زمین‌های کشاورزی استان

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز با اشاره به دستاوردهای مهم بخش کشاورزی در سال‌های اخیر، گفت: براساس نقشه راه تدوین‌شده در سازمان که نتیجه بیش از دو سال کار کارشناسی است، موفق شدیم با اصلاح الگوی کشت، مصرف آب در استان را به‌طور چشمگیری کاهش دهیم؛ به‌گونه‌ای که سطح زیر کشت یونجه با مصرف بالای آب، بیش از 12 هزار هکتار کاهش یافته است.

حمزه خانجانی با بیان اینکه هدف اصلی در برنامه‌ریزی‌های سازمان افزایش بهره‌وری و مدیریت منابع آب به‌ویژه آب سبز (باران) است، افزود: در همین راستا طرح جهش تولید با مشارکت بیش از 222 نفر از کارشناسان بخش دولتی و خصوصی درحال اجرا است؛ اثرات این طرح به‌ویژه در شرایط کاهش 30 درصدی بارندگی امسال نسبت به سال گذشته، خود را در پایداری تولید محصولات زراعی نشان داده است.

وی با اشاره به نتایج عملی اجرای این طرح، متذکر شد: با وجود کاهش بارندگی، تولید گندم در استان همچنان در وضعیت پایداری قرار دارد و انتظار می‌رود میزان خرید تضمینی گندم در سال جاری به 400 هزار تُن برسد؛ این درحالی است که میزان کل تولید گندم استان در سال جاری می‌تواند به حدود 600 هزار تُن نیز نزدیک شود.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی همدان کاهش سطح آیش استان را نیز یکی دیگر از شاخص‌های عملکردی مهم دانست و توضیح داد: طی سال‌های گذشته سطح آیش در استان همدان از بالغ‌بر 300 هزار هکتار به حدود 180 هزار هکتار کاهش یافته که این مسئله نشان‌دهنده افزایش بهره‌وری و استفاده مؤثر از زمین‌های کشاورزی است.

خانجانی در پایان سخنانش از توسعه کشت نخود، گیاهان دارویی و گلخانه‌ها به‌عنوان دیگر اقدامات راهبردی سازمان نام برد و گفت: این اقدامات نقش بسزایی در حفظ منابع آبی، افزایش درآمد کشاورزان و ارتقای امنیت غذایی ایفا کرده‌اند.

همدان در کنترل بیماری‌های دامی پیشتاز است

مدیرکل دامپزشکی استان همدان نیز به تشریح دستاوردهای مهم این اداره‌ کل پرداخت و ابراز کرد: خوشبختانه در استان همدان هیچ کشتارگاه دام سنتی وجود ندارد و تمامی 6 کشتارگاه فعال در استان، صنعتی و مجهز به امکانات مدرن هستند که این موضوع نقش مهمی در ارتقای بهداشت عمومی دارد.

امیرحسین نقی‌پور در ادامه افزود: در حوزه طیور نیز ظرفیت کشتارگاه‌های استان طی سه سال اخیر از هشت هزار قطعه به 14 هزار قطعه در روز افزایش یافته است؛ میزان خون‌آبه موجود در هر مرغ از 30 گرم به حدود 15 گرم کاهش یافته که نشان‌دهنده بهبود 65 درصدی کیفیت فرآوری مرغ در استان است.

وی با اشاره به کنترل بیماری تب مالت، گفت: همدان در سال 1401 جزء استان‌های با بیشترین میزان ابتلا بود، اما طی دو سال گذشته با اقدامات پیشگیرانه، بیش از 60 درصد کاهش ابتلا به این بیماری انسانی را شاهد بودیم.

مدیرکل دامپزشکی استان همدان همچنین از رکوردشکنی در جوجه‌ریزی طی سال جاری خبر داد و افزود: در سال 1403 بیش از 43 میلیون قطعه جوجه‌ریزی در استان انجام شده که در 15 سال اخیر بی‌سابقه بوده و نشانه‌ای از مدیریت صحیح در حوزه دام و طیور است.

نقی‌پور درباره حوزه صادرات نیز بیان کرد: از ابتدای سال تاکنون 101 محموله صادراتی به کشورهای قرقیزستان، ایتالیا، پاکستان، روسیه، چین و عراق ارسال شده که ارزش آن بیش از یک‌ونیم میلیون دلار برآورد می‌شود و نسبت به سال 1401، 70 درصد رشد داشته است.

وی افزود: در چهارماهه نخست سال بیش از 40 هزار مورد بازدید و بازرسی از مراکز عرضه صورت گرفته و طی آن 25 تُن فرآورده خام دامی فاسد از چرخه مصرف خارج شده است؛ همچنین 93 واحد متخلف به مراجع قضائی معرفی شده‌اند.

خرید بیش از 26 هزار تُن گندم مازاد کشاورزان در سال جاری

مدیر سیلوی خوشه طلایی نیز اعلام کرد: از ابتدای فصل خرید تاکنون، بیش از 26 هزار تُن گندم مازاد بر نیاز کشاورزان توسط سیلوی خوشه طلایی خریداری شده است. پیش‌بینی می‌شود تا پایان فصل خرید، این مقدار به 30 هزار تُن افزایش یابد.

محمدی در ادامه افزود: ظرفیت اسمی سیلوی خوشه طلایی درحال حاضر 60 هزار تُن است که با اضافه شدن یک سایت 30 هزار تُنی دیگر، ظرفیت کلی به 90 هزار تُن خواهد رسید.

وی همچنین از آمادگی کامل این مرکز برای تداوم روند خرید و ذخیره‌سازی اصولی گندم خبر داد و خاطرنشان کرد: ما در تلاش هستیم با رعایت دقیق استانداردها و برنامه‌ریزی مناسب، نقش مؤثری در زنجیره تأمین و پایداری امنیت غذایی ایفا کنیم.

نقش زکات در امنیت غذایی و مقابله با خشک‌سالی

مسئول نماینده دفتر ولی‌ فقیه در سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز با اشاره به تأثیرگذاری عمیق رسانه‌ها، گفت: برخی اخبار چنان اثرگذاری دارند که از ابزارهای نظامی نیز مؤثرتر هستند؛ امروز خبر، خود یک ابزار راهبردی در حفظ و ارتقای امنیت ملی و غذایی کشور محسوب می‌شود.

حجت‌الاسلام امین رضایی‌دولت با اشاره به عملکرد مطلوب سازمان جهاد کشاورزی در مدیریت امنیت غذایی، تصریح کرد: در طول بحران‌ها ازجمله جنگ تحمیلی اخیر 12 روزه در منطقه، با وجود شرایط سخت، بازار استان دچار نوسان نشد و امنیت غذایی با درایت تیم مدیریتی علمی و خبره سازمان، به‌خوبی حفظ شد.

وی سپس به اهمیت زکات در کشاورزی و ارتباط آن با پدیده خشک‌سالی پرداخت و گفت: براساس آموزه‌های دینی و احادیث اهل بیت (ع)، یکی از علل کاهش نزولات آسمانی، عدم پرداخت زکات است؛ حضرت زهرا (س) نیز در خطبه فدک بر این نکته تأکید دارند که زکات، موجب رشد و برکت در مال و محصول می‌شود.

مسئول نماینده دفتر ولی‌ فقیه در سازمان جهاد کشاورزی استان همدان افزود: خوشبختانه همدان در زمینه زکات کشاورزی، جزء استان‌های پیشرو است. با همکاری کمیته امداد و دبیرخانه زکات، جلساتی با کشاورزان عمده برگزار شده و در برنامه‌های ترویجی مانند برنامه تلویزیونی «مزرعه»، به‌طور ویژه اهمیت پرداخت زکات تبیین شده است.

حجت‌الاسلام رضایی‌دولت همچنین با اشاره به استفتایی که در سال‌های گذشته از دفتر مقام معظم رهبری دریافت شده، یادآور شد: مطابق این استفتا، زکات هر روستا باید در همان روستا هزینه شود؛ به‌ویژه در حوزه‌های مهمی چون آب‌رسانی، آبیاری و اصلاح زیرساخت‌های آب و خاک. رایزنی‌هایی نیز با شورای زکات استان و نماینده محترم ولی‌ فقیه در استان انجام شده تا بتوانیم زکات را به‌طور هدفمند هزینه کنیم.

وی سپس با اشاره به مأموریت‌های سازمان در ایام اربعین حسینی، افزود: همدان به‌عنوان استان معین ایلام و کرمانشاه، مسئولیت پشتیبانی از موکب‌های زائران حسینی را برعهده دارد؛ ستاد اربعین سازمان جهاد کشاورزی همدان با ریاست شخص رئیس سازمان و با مشارکت مردمی، در عراق مستقر می‌شود و بدون استفاده از منابع دولتی، به زائران خدمت‌رسانی می‌کند.

مسئول نماینده دفتر ولی‌ فقیه در سازمان جهاد کشاورزی استان همدان ادامه داد: تمام اقلام مصرفی موکب‌ها از طریق کمک‌های داوطلبانه کشاورزان، تولیدکنندگان، اتحادیه‌ها و اقشار مختلف جمع‌آوری شده و به‌صورت مردمی در اختیار مواکب استان و زائرین مسیر قرار می‌گیرد.

حجت‌الاسلام رضایی‌دولت همچنین با اشاره به نقش نمایندگی ولی‌ فقیه در موضوع نظارت شرعی بر فعالیت‌های سازمان، اظهار کرد: در همه کشتارگاه‌های استان علاوه‌بر ناظر بهداشتی، ناظر شرعی نیز مستقر بوده تا اطمینان حاصل شود غذای مردم از مرحله کشتار تا سفره، کاملاً حلال و مطابق با موازین شرعی است؛ حتی واردات گوشت نیز زیر نظر ناظر شرعی انجام می‌شود.

سمیرا گمار