محمدرضا عراقچیان در جریان بازدید از غرفه روزنامه سپهرغرب در جشنواره و نمایشگاه رسانه‌های غرب کشور (هگمتانه) با تأکید بر نقش رسانه در اصلاح ساختارهای مدیریتی و ارتقای فرهنگ پاسخ‌گویی، ابراز کرد: رسانه‌ها در مدیریت شهری چنان نقشی دارند که می‌توانند هم‌عرض نهادهای نظارتی رسمی عمل کنند، زیرا با روشن کردن خطاها و انحراف‌ها، مدیران را وادار به واکنش و اصلاح خواهند کرد؛ رسانه عملاً وجدان بیدار جامعه و ناظر عمومی عملکرد مدیران است.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا همدان با تأکید بر قدرت رسانه در جهت‌دهی به افکار عمومی، افزود: زمانی که مطلبی در رسانه‌ها منتشر می‌شود، از استاندار تا شهردار و نماینده مجلس نمی‌توانند نسبت به آن بی‌تفاوت باشند. این یعنی رسانه به نیرویی پُرقدرت در تصمیم‌سازی‌های شهری تبدیل شده است و باید مراقب باشیم این قدرت در مسیر حقیقت به‌کار گرفته شود.
عراقچیان با اشاره به خلأ رسانه‌های تخصصی در حوزه شهرسازی و مدیریت شهری همدان، اظهار کرد: در استان همدان با وجود ظرفیت خوب علمی، هنوز رسانه‌ای وجود ندارد که به‌صورت تخصصی به موضوعات شهری و شهرسازی بپردازد؛ درحالی که در تهران و برخی استان‌های دیگر، رسانه‌های تخصصی فعال در معماری و مدیریت شهری توانسته‌اند حتی بر روند تصمیمات اجرایی اثر بگذارند. لازم است رسانه‌ای در همدان شکل گیرد که مأموریت آن صرفاً پرداختن به مسائل شهر و شهروندان باشد.
وی در ادامه بیان کرد: خبرنگاری واقعی یعنی کاوش در لایه‌های پنهان مدیریت و نه صرفاً بازتاب سخنان مدیران؛ خبرنگار باید پرسش‌گر و حقیقت‌جو باشد. اگر رسانه بتواند زیرساخت‌های پژوهشی خود را تقویت کند، بسیاری از ضعف‌های ساختاری شهر آشکار خواهد شد. رسانه می‌تواند با گزارش‌های تحقیقی، مسیر توسعه شهری را اصلاح کند.
عضو هیئت علمی دانشگاه بوعلی سینا تفکیک کارکرد رسانه‌ها را از ضروریات حرفه‌ای دانست و گفت: هر رسانه باید بداند خبری، تحلیلی و یا انتقادی است؛ این تفکیک موجب حرفه‌ای شدن و افزایش اعتماد عمومی به رسانه‌ها می‌شود. روزنامه سپهرغرب در این حوزه مسیر علمی و تحلیلی در پیش گرفته است و توانسته از رویکرد صرفاً خبری، به مطالعات راهبردی نزدیک شود.
وی در ادامه لزوم ارزیابی بازخورد رسانه‌ای را یادآور شد و ابراز کرد: امروز یکی از ضعف‌های جدی رسانه‌ها، نبود نظام ارزیابی اثرگذاری است. باید بدانیم هر خبر یا تحلیل چه میزان بر رفتار مدیران یا نگرش مردم اثر می‌گذارد؛ بازخورد مخاطب معیار زنده بودن رسانه است.
عراقچیان افزود: در دنیای امروز، رسانه باید چابک و در دسترس باشد. اگر سایتی دیر به‌روزرسانی شود یا در پیام‌رسان‌ها حضور فعال نداشته باشد، عملاً بخشی از مخاطبان خود را از دست می‌دهد. سرعت و تنوع انتشار عامل بقا است.
وی با اشاره به ساختار اقتصادی رسانه‌ها، بیان کرد: در رسانه‌های معتبر جهان، حق‌التحریر به‌گونه‌ای پرداخت می‌شود که نویسندگان و پژوهشگران انگیزه فکری و مالی برای تولید محتوا دارند، اما در رسانه‌های محلی، درآمد باید از مسیر آگهی و حمایت نهادهای شهری تأمین شود تا چرخه نشر ادامه یابد.
این مقام مسئول سپس به اعتبار رسانه‌های چاپی اشاره کرد و گفت: اگرچه نسخه‌های چاپی با کاهش فروش روبه‌رو هستند، اما حضور فیزیکی روزنامه در سطح شهر خود یک نماد فرهنگی بوده و لازم است از نو، استندها و جایگاه‌های عرضه روزنامه در میادین شهری فعال شوند تا پیوند فرهنگی رسانه با مردم حفظ شود.
وی در بخش دیگری از سخنان خود عدالت فضایی را به‌عنوان یکی از اصول توسعه شهری مطرح کرد و افزود: توسعه باید متوازن باشد. تمرکز بر محلات برخوردار مانند عباس‌آباد یا حیدره نباید باعث بی‌توجهی به مناطق کم‌برخوردار شود؛ بردن گردشگری و فرصت‌های اشتغال به حاشیه‌های کمتر توسعه‌یافته همان تحقق عدالت اجتماعی در عرصه شهر است.
عراقچیان درخصوص طرح جامع دامنه شمالی الوند تصریح کرد: این موضوع اکنون در طرح جامع شهری نیز آمده است؛ ایده‌های اولیه این طرح ارزشمند بوده، اما لازم است ساختار فعلی آن با واقعیات اقتصادی و اجتماعی همدان مطابقت بیشتری داشته باشد و همچنین لازم است این طرح بازنگری و پویا شود تا با مقتضیات روز سازگار باشد.
وی در پایان سخنانش خاطرنشان کرد: رسانه باید صدای وجدان جامعه باشد؛ اگر مطبوعات بتوانند نقدهای خود را بی‌طرفانه، دقیق و علمی بیان کنند، نقش آن‌ها در رشد پاسخ‌گویی مدیران دوچندان می‌شود. رسانه در معنای واقعی، نهاد علم و اصلاح است؛ شریک توسعه شهری و پایه عدالت اجتماعی.

شهره کرمی