آنفلوانزای پرندگان به دو گروه ویروس‌های آنفلوانزا با بیماری‌های زایی بالا (فوق حاد) و ویروس‌های آنفلوانزا با بیماری زایی پایین (غیرفوق حاد) تقسیم می‌شود که منبع بروز و شیوع هر دو نوع این ویروس‌ها پرندگان آبزی مانند اردک، غاز و قو هستند و پرندگان مهاجر با عبور از مرزهای کشورهای مختلف این ویروس خطرناک را جا بجا می‌کنند.

تلفات مهم‌ترین نشانه بروز آنفلوانزای فوق حاد پرندگان است

طبق نظر کارشناسان این بیماری به سرعت باعث تلفات پرندگان می‌شود و تلفات مهم‌ترین نشانه بروز بیماری است و بر همین اساس اقدامات پیشگیرانه نقش مهمی در کنترل و جلوگیری از شیوع این بیماری دارد.

مدیرکل دامپزشکی استان همدان در همین خصوص پیرامون اقدامات انجام شده برای پیشگیری از بیماری‌های دامی اظهار داشت: خوشبختانه با توجه به اقدامات انجام شده توسط دامپزشکی استان همدان طی یک سال و نیم گذشته تاکنون موردی از آنفلوانزای فوق‌حاد پرندگان در استان همدان گزارش نشده است.

محمود رضا رسولی مبارزه و جلوگیری از بروز و شیوع بیماری در استان را از لحاظ اقتصادی و بهداشتی حائز اهمیت دانست و گفت: سالانه حدود ۲۶ میلیون قطعه جوجه ریزی در استان انجام می‌گیرد که در تأمین غذای استان همدان و استان‌های دیگر نقش مهمی دارد.

مدیرکل دامپزشکی استان همدان با اشاره به اینکه استان همدان در بخش تولیدات فرآورده‌های دامی یکی از استان‌های امن محسوب می‌شود، افزود: خوشبختانه تقاضای تولیدات دامی با توجه به امنیت ایجاد شده، در استان افزایش پیدا کرده است.

وی اظهار داشت: اگر سرمایه گذاری، اشتغال، تولید و امنیت غذایی در کنار هم قرار بگیرند اهداف سازمانی نیز بخوبی اجرا خواهد شد.

وی با بیان اینکه امروز می‌توان ادعا کرد تحقق بهداشت عمومی و امنیت غذایی جامعه بدون حضور دامپزشکی تقریباً غیر ممکن است اظهار داشت: همکاران دامپزشکی سختی و مشکلات زیادی را تحمل می‌کنند تا بهداشت عمومی و امنیت غذایی در جامعه فراهم شود.

شروع فصل مهاجرت پرندگان و افزایش احتمال ورود بیماری آنفلوآنزا

وی با اشاره به شروع فصل مهاجرت پرندگان و افزایش احتمال ورود بیماری آنفلوآنزای از طریق پرندگان وحشی که درگیر بیماری هستند، افزود: پایش و رصد فعال در تمام مناطق استان ادامه داشته و در صورت وجود هرگونه مشکل، کنترل بیماری به طور ویژه در دستور کار قرار خواهد گرفت.

رسولی با اشاره به اینکه اطلاع رسانی و آموزش مرغداران در جهت مقابله با احتمال بروز بیماری مثمر ثمر خواهد بود، تصریح کرد: با هماهنگی که با معاونت بهبود تولیدات دامی جهاد کشاورزی استان صورت گرفته کارشناسان دامپزشکی این اداره کل در جلسات مختلف مرغداران نسبت به یادآوری و آموزش در بحث امنیت زیستی و مقابله با این بیماری پرداخته‌اند.

وی افزود: تداوم کنترل این بیماری در گرو مراقبت‌های ویژه بهداشتی از سوی صاحبان و کارکنان مرغداری‌ها و همچنین رعایت موارد بهداشتی در صنف پرنده فروشان، مراکز پرورش مرغ مادر و مرغ تخم گذار است.

وی با تأکید بر اینکه واکسیناسیون طیور نقش مهمی در پیشگیری از بروز این بیماری دارد، افزود: بهترین نتیجه را زمانی خواهیم گرفت که مرغداران توصیه‌ها و دستورالعمل‌های سازمان دامپزشکی کشور را با جدیت اجرا کنند.

ویروس آنفلوآنزا به گونه‌های مختلف و به راحتی منتقل می‌شود

مدیرکل دامپزشکی استان با اشاره به اینکه بیماری آنفلوآنزا در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی و بهداشتی تأثیرگذار است، افزود: ویروس آنفلوآنزا به گونه‌های مختلف و به راحتی منتقل می‌شود، بنابراین باید پیشگیری همواره در دستور کار دستگاه‌های مرتبط قرار گیرد.

رسولی در ادامه از اجرای طرح واکسیناسیون نیوکاسل طیور بومی در استان خبر داد و اظهار کرد: تمام طیور بومی روستاهای استان به صورت رایگان واکسیناسیون شده‌اند.

وی گفت: در این طرح تعداد بیش از یک میلیون قطعه طیور بومی با واکسن نیوکاسل مقاوم به حرارت به صورت خوراکی مورد واکسیناسیون رایگان در سطح استان قرار گرفته است و استان همدان موفق به کسب رتبه اول کشوری در انجام این طرح شده است.

رسولی با اشاره به اینکه بیماری نیوکاسل یک بیماری ویروسی است، افزود: در زمان وقوع به دلیل سرعت بالای انتشار بیماری در جمعیت طیور صنعتی و بومی معمولاً نمی‌توان درمان خاصی انجام داد و برای پیشگیری از این بیماری باید تمام طیور مورد واکسیناسیون قرار گیرند.

مدیرکل دامپزشکی استان همدان گفت: در اجرای این طرح تقریباً ۷۰ درصد کار توسط بخش دولتی انجام و ۳۰ درصد آن به صورت خرید خدمت از بخش خصوصی انجام گرفت.

وی به نقش صادرات در این صنعت اشاره کرد و افزود: در صورت بروز بیماری در استان صادرات اینگونه محصولات قطع و از لحاظ اقتصادی تولیدکنندگان دچار خسارات زیادی می‌شوند.

رسولی استان همدان را از وجود هرگونه کانون بیماری پاک دانست و تأکید کرد: آمادگی همه جانبه اکیپ‌های اجرایی فعال در استان برای جلوگیری و پیشگیری از ورود و شیوع بیماری بسیار مهم و تیم‌های مراقبت فعال باید با حفظ آمادگی خود در هر لحظه از ورود و انتشار بیماری در منطقه جلوگیری کنند.

تالاب‌ها و آبگیرهای و واحدهای صنعتی و بومی به صورت مرتب توسط کارشناسان دامپزشکی بازدید می‌شوندوی با بیان اینکه تالاب‌ها و آبگیرهای و واحدهای صنعتی و بومی به صورت مرتب توسط کارشناسان دامپزشکی بازدید می‌شوند گفت: در همین راستا ۵۳ اقدام جدی در استان توسط اداره کل دامپزشکی در جهت جلوگیری از بروز و شیوع بیماری آنفلوانزا پرندگان صورت گرفته است که از جمله آن می‌توان، ضدعفونی مستمر بازارچه پرندگان در خیابان فدک را نام برد.

مدیرکل دامپزشکی استان همدان از بازدید و مراقبت‌های فعال از واحدهای صنعتی و سنتی خبر داد و با بیان اینکه نمونه‌برداری ها نیز به صورت مکرر انجام می‌شود، گفت: تا پایان دی ماه امسال حدود ۱۲ هزار و ۵۲۰ مورد نمونه برداری در خصوص بیماری آنفلوانزا صورت گرفته و ۲۳ هزار و ۱۰۲ مورد مراقبت فعال انجام شده است.

رسولی گفت: با توجه به وجود انواع مزارع تفریخ و پرورش ماهیان سردابی (قزل آلای رنگین کمان) و احتمال وقوع بیماری‌های ویروسی در این مزارع، پایش و مراقبت از بیماری‌های ویروسی از قبیل IPN-IHN-VHS در سطح مزارع استان به صورت بازدید میدانی و نمونه برداری، توسط کارشناسان این اداره کل در حال انجام است.

تعداد ۴۴ میلیون و ۷۵۴ هزار قطعه تخم چشم زده نیز به مرکز تفریخ استان وارد شده استمدیرکل دامپزشکی استان همدان با اشاره به اینکه تعداد ۱۱ واحد مرکز تفریخ، ۱۹۳ واحد پرورش ماهی‌های سردابی، ۵۱ واحد پرورش ماهی‌های گرمابی در استان مشغول به فعالیت هستند، افزود: از ابتدای سال جاری تاکنون تعداد ۴۴ میلیون و ۷۵۴ هزار قطعه تخم چشم زده نیز به مرکز تفریخ استان وارد شده است.

وی گفت: یکی از مهمترین بیماری‌های ماهیان سردابی است بیماری VHS بوده که می‌تواند سبب بروز خسارت و تلفات در مزارع گردد، که با علائمی همچون مرگ و میر شدید، اگزوفتالمی، بروز کم خونی و رگه‌هایی از خونریزی در عضلات، ملانوز و سیاه شدن پوست بروز می‌کند که بیشترین رخداد بیماری در دمای ۱۴- ۴ درجه سانتیگراد اتفاق می‌افتد که این بیماری هیچ راه درمانی نداشته و صرفاً باید با رعایت مسائل بهداشتی و قرنطینه‌ای از بروز و شیوع آن جلوگیری کرد.

رسولی از ۴۵ مورد نمونه برداری جهت ردیابی ویروس بیماری‌های IPN-IHN-VHS از سطح مزارع استان از ابتدای سال تاکنون گفت و خاطرنشان کرد: از آنجا که انتقال بیماری می‌تواند با استفاده از وسایل و تجهیزات پرورشی، پرندگان، غذا، جابجایی و تردد بین مزارع رخ دهد، می‌بایست آبزی پروران مسائل بهداشتی و قرنطینه‌ای را بیش از گذشته رعایت کرده و آن را مهم بدانند.

وی با تأکید بر اینکه آبزی پروران بایستی بچه ماهی را از مزارع مجاز و معتبر تحت نظر سازمان دامپزشکی و شیلات تهیه کنند، افزود: جهت هرگونه جابجایی و حمل و نقل ماهی زنده نیز باید از طریق ادارات دامپزشکی شهرستان اقدام نمایند.

وی ضمن اشاره به تعداد ۹۰ مورد ورودی آبزی برای مزارع آبزی پروری استان در ۱۰ ماهه امسال تصریح کرد: آبزی پروران باید در هنگام خرید بچه ماهی «گواهی سلامت دامپزشکی مزرعه» را از فروشنده درخواست کنند.

مدیرکل دامپزشکی استان همدان با اشاره به ارزیابی وضعیت سلامتی مزارع در سطح استان توسط کارشناسان دامپزشکی این اداره کل، اظهار داشت: انجام نمونه برداری در مقاطع زمانی مختلف با مراجعه به مزارع پرورش فعال سطح استان و نمونه برداری از ماهیان و بچه ماهیان موجود، جهت تشخیص بیماری‌های احتمالی با انجام آزمایشات لازم، با استفاده از روش‌های سلولی و مولکولی صورت می‌گیرد.

طبق گفته کارشناسان مهم‌ترین راه ابتلای انسان به بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان تماس مستقیم با ترشحات پرندگان است بنابراین باید حتی المقدور در فصول پاییز و زمستان از تماس بی مورد و غیرضروری با طیور اهلی یا وحشی پرهیز شود.

بیماری آنفلوآنزای فوق حاد پرندگان یک بیماری شغلی محسوب می‌شود و در کارکنان مرغداری‌ها، آشپزها، دامپزشکان و کارکنان کشتارگاه‌های طیور شایع‌تر است و بر همین اساس باید موارد و نکات بهداشتی خیلی بیشتر از قبل رعایت شود.