سپهرغرب، گروه - طاهره ترابی مهوش : بیماری سلیاک (Celiac disease) که گاهی انتروپاتی حساس به گلوتن (gluten-sensitive enteropathy)یا اسپروی سلیاک (celiac sprue) نامیده می‌شود، نوعی پاسخ ایمنی بدن به خوردن گلوتن (نوعی پروتئین در گندم، جو و چاودار) است.

بیماری سلیاک یک اختلال شایع ژنتیکی خودایمنی است که در فرد مستعد با دریافت پروتئین گلوتن برانگیخته می‌شود؛ مبتلایان این بیماری در صورت مصرف مواد غذایی دارای آرد با مقادیر بسیار کم هم دچار مشکلات بسیاری ازجمله بیماری‌های گوارشی، کم‌خونی، کاهش وزن و بی‌حالی می‌شوند.

سلیاک هنوز قابل درمان نیست و بر اساس آمارها یک تا یک و نیم درصد جمعیت جهان به این بیماری مبتلا هستند؛ گفته می‌شود حدود یک میلیون از مردم ایران نیز با این بیماری خودایمنی و مشکلاتی که در پس آن می‌آید دست به گریبان هستند.

حال آنکه یکی از بزرگترین مشکلات این افراد غیر از هزینه‌ بالای مواد غذایی فاقد گلوتن به‌دلیل وارداتی بودن این محصولات دسترسی آسان، گسترده و کافی به اینگونه محصولات است؛ این بیماری درمان خاصی ندارد و مهم‌ترین و نخستین قدم برای این بیماران رژیم غذایی بدون این ماده است.

طی چند سال اخیر با ورود و فعالیت مستمر شرکت‌های دانش‌بنیان استفاده از دانش تولیدی موضوعی مهم است که به‌ویژه برای ایران در دوره تحریم‌های ظالمانه‌ای که غذا و دارو را نیز به نحوی در تیررس خود قرار می‌دهد، اهمیت بالایی دارد و علاوه بر کارآفرینی منجر به خوداتکایی نیز می‌شود. به طوری که با اتکا به جوانان نخبه طی سنوات گذشته، مراکز فناور و دانش‌بنیانی بیرون آمده‌اند که امروز دانش و فناوری آن‌ها بار تأمین نیاز کشور را تا سرمنزل استقلال فناورانه و اقتصادی به دوش می‌کشد.

در سال‌های اخیر شاهد تعامل سازنده دانش، فناوری و تولید بر بستر واحدهای دانش‌بنیان هستیم که یکی از ثمره‌های موفق آن امروز در پارک علم و فناوری اراک با نام شرکت دانش‌بنیان پیشگامان دانه‌های طلایی ایرانیان شکوفا شده است.

بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع برآن شدیم تا در این خصوص با مدیر عامل این شرکت گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:

علی رضایی ضمن بیان اینکه توسعه هر کشور در گرو میزان توسعه فناوری اوست ابراز کرد: این شرکت در سال 1399 تأسیس و در سال 1400 وارد پارک علم و فناوری اراک شد، گفت: به ترتیب در این فرایند در ابتدا مراحل پیش‌رشد، رشد و در نهایت دانش‌بنیان شدن را طی کرد.

وی با تأکید بر اینکه آنچه در این روند مورد توجه قرار گرفت ثبت اختراعی بود که در عرصه تولید محصول برای بیماران سلیاک انجام شد، افزود: در حال حاضر تمام مراحل آزمایشگاهی محصول سپری شده و در صورت فراهم بودن زیرساخت‌ها ما آمادگی ارائه محصول به بازار را داریم.

وی با بیان اینکه محصول اصلی تولید این شرکت آرد فراوری‌شده بدون گلوتن برای بیماران سلیاکی است، اظهار کرد: آنچه حائز اهمیت است اینکه فرمولاسیونی که در تولید محصول به‌کار بسته‌ایم برای نخستین‌بار است که در کشور مورد استفاده قرار می‌گیرد.

رضایی با ابراز تأسف از اینکه بخش اعظمی از مواد غذایی بیماران سلیاکی وارداتی است، تشریح کرد: هدف‌گذاری ما قطع وابستگی با تکیه بر توان تولید داخلی است بنابراین رفع نیاز این بیماران که جمعیتی بالغ بر یک میلیون نفر در کشور را شامل می‌شود جزء اولویت‌ها و اهداف تعریف‌شده شرکت ماست.

وی با تأکید بر اینکه متأسفانه بانک اطلاعاتی دقیقی در خصوص تعداد بیماران سلیاکی در کشور و میزان مشخص واردات محصول وجود ندارد و آنچه عنوان می‌شود حدودی است؛ بنابراین نمی‌توان به طور دقیق میزان صرفه‌جویی ارزی که در صورت تولید انبوه در کشور اتفاق می‌افتد را مشخص کرد افزود: به‌دلیل آنکه بخشی از بیماران سلیاکی، کودکان هستند، در راستای رفع نیاز آن‌ها شرکت در صدد تهیه و تولید کیک‌هایی بدون گلوتن برای این بخش با برند خاص است تا بتواند رضایتمندی این قشر را نیز به همراه داشته باشد زیرا امروز این بیماران از خوردن کیک‌های موجود در بازار به‌دلیل داشتن گلوتن محروم هستند، اغلب این کیک‌ها مورد استقبال کودکان است.

   درصورت تکمیل چرخه تولید تعداد اشتغال 10 برابر خواهد شد

وی با بیان اینکه در حال حاضر سه نفر به صورت تمام‌وقت و سه نفر به‌صورت پاره‌وقت در این شرکت مشغول به کار هستند تشریح کرد: در صورت تکمیل چرخه تولید با فراهم بودن زیرساخت‌ها این تعداد اشتغال بنا به برنامه‌ریزی‌ها انجام‌شده به 10 برابر ارتقا پیدا می‌کند.

   حمایت‌ها شعارگونه است

این فناور جوان اراکی با ابراز گلایه‌مندی از حمایت‌های شعارگونه اظهار کرد: متأسفانه حمایتی از ما نمی‌شود تا من فناور که دارای مجهز به علم هستم در فراهم بودن بسترهای زیرساختی همچون تجهیزات و منابع مالی با سرعت پیگیر تولید بوده و با قدرت در این عرصه حاضر شوم؛ البته در استان حمایت‌هایی از ما شد اما در حد رفع نیاز ما نبوده است.

رضایی در واکنش به این سؤال که یکی از چالش‌هایی که همواره پیش روی شرکت‌های دانش‌بنیان و فناور یعنی صاحبان دانش قرار دارد، بازاریابی و ویژندسازی است؛ آیا پارک علم و فناوری در استان و معاون علمی ریاست جمهوری حمایت‌های لازم را در این عرصه داشته‌اند؟ گفت: متأسفانه در این زمینه کمک و مساعدتی دریافت نکرده‌ایم.

وی با تأکید بر اینکه تنها دفتر این شرکت مستقر در پارک علم و فناوری است اما به‌دلیل فراهم نبودن بسترهای مورد نیاز همچون آزمایشگاه کارهای عملیاتی آن در خارج از این مجموعه انجام می‌شود اظهار کرد: این در حالی است که در بدو امر به‌ویژه فناورانی که تنها مجهز به علم و ایده هستند به حمایت بیشتر نیاز دارند.

   امنیت، فناوری غذایی و فناوری زیستی سه حوزه فعال شرکت ماست

وی با بیان اینکه ما در بخش‌های مختلف این شرکت از افراد متخصص استفاده کرده و مدیر فنی تخصص صنایع غذایی دارد اظهار کرد: این شرکت در سه حوزه امنیت، فناوری غذایی و فناوری زیستی فعالیت داشته و دارد بنابراین همانطور که عنوان شد در هر حوزه به فراخور نیاز از متخصص آن بخش استفاده می‌شود.

مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد در کشورمان ایران آمار دقیقی از تعداد مبتلایان به سلیاک وجود ندارد، هرچند این بیماری یک درصد جمعیت را تحت تأثیر قرار می‌دهد اما شمار مبتلایان این بیماری اصلاً کم نیست! آنگونه که در سایت بی‌گلوتن آمده از هر 133 نفر در ایران، یک نفر مبتلا به سلیاک است.

قدم نخست در راه مقابله با سلیاک، نشر آگاهی در میان عموم و جامعه پزشکی است و قدم دوم ارتقای کیفیت زندگی مبتلایان به سلیاک و پیشنهاد سبک زندگی درست به آنان است. خوشبختانه طی سال‌های اخیر در کشورمان انجمن‌های سلیاک متعددی برای افراد مبتلا در استان‌های مختلف تشکیل شده و شرکت‌های دانش‌بنیان در عرصه تولید محصول متناسب با نیازها وورد کرده‌اند؛ بنابراین انتظار می‌رود با توجه به تأثیرگذاری فعالیت این بخش در مسیر سلامت و در نهایت توسعه پایدار حمایت‌های شعارگونه از فعالیت‌های دانش‌بنیانی وارد چرخه عمل شده و مسیر بیش از پیش در عرصه تولید محصولات بر پایه تکیه بر توان داخلی هموارتر شود.