بغضی تلخ و سمج بیخ گلویشان نشسته و تاب‌وتوان را از آنان ربوده، چقدر دندان صبر بر جگر بگذارند و بر بالین بیماران حاضر شوند تا حاصلِ نبرد تن‌به‌تن با آلام، درد و رنج بیمار و همراهانش مشتی وعده گل ‌یا پوچ نباشد!
آری صحبت از دردهای بی‌شمار پرستاران است، سال‌ها است کسی مرهمی روی آن‌ها نگذاشته و تنها این وعده‌های توخالی است که گاه و بی‌گاه بارقه امید را در دل این قشر زحمتکش روشن کرده و بازهم با به نتیجه نرسیدن، شاهد افول این روشنایی هستم.
مسئله این است که نخستین وظیفه دولت‌ها تأمین سلامت و امنیت مردم است اما می‌بینیم که متأسفانه سال‌هاست سلامت بیماران بازیچه وعده‌های توخالی مسئولان شده در حالی که پرستاران طی این سال‌ها از هیچ تلاشی فروگذار نکرده‌اند، از مبارزه رو در رو با شیوع کرونا گرفته تا مشکلات حضور در نوبت‌های طولانی با دستمزدهای چند هزار تومانی!
نکته حائز اهمیت اینکه ما بارها به‌عنوان رسانه در خصوص لزوم توجه به حقوق پرستاران به مسئولان دراین‌باره هشدار داده‌ایم تا نتیجه این عدم توجه اعتراض و اعتصاب این قشر زحمتکش نباشد یعنی ما از سر دلسوزی چنین روزهایی را پیش‌بینی و از مسئولان وزارت بهداشت و درمان تقاضا کردیم نسبت به خواسته‌های پرستاران ترتیب اثر بدهند اما در نهایت بی‌توجهی‌ها کار را به جایی رساند که اکنون پرستاران با وجود حضور بیمار در بیمارستان‌ها در برخی از شهرها و استان‌ها دست از کار کشیده‌اند.
بر این اساس بازهم بنا به رسالت و تعهد کاری و چون پرستاران همدانی نیز طی این سال‌ها همچون سایر پرستاران این سرزمین با مشکلات عدیده‌ای دست و پنجه نرم کرده و می‌کنند، برآن شدیم تا بار دیگر با رئیس نظام پرستاری همدان گفت‌وگویی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
هرمز نیک‌قدم با بیان اینکه باوجود وعده‌ها شاهد هیچگونه تغییر در پرداختی‌ها و مباحث حمایتی از پرستاران نبوده و نیستیم گفت: متأسفانه هرآنچه درخصوص افزایش مبلغ اضافه‌کاری و پرداخت معوقات ازسوی مسئولان در پی اعتراض و اعتصاب پرستاران در برخی از شهرها در آستانه روز پرستار در بوق و کرنا شد، چیزی به‌جز حرف نبود.
وی با عنوان اینکه پایه حقوق پرستاران بسیار پایین است، طبق وعده‌ها، قرار بود حق اضافه‌کاری از ساعتی 20 هزار به 80 هزار تومان افزایش یابد اما فعلاً ابلاغ یا دستورالعملی مبنی بر آن دریافت نکرده‌ایم ابراز کرد: عدم اجرای حق فوق‌العاده خاص نیز از دیگر مسائلی است که هنوز حل نشده به طوری که فوق‌العاده خاص پرستاران تنها به مدت دو ماه اجرایی شد و پس از آن تاکنون هیچ مبلغی با این عنوان برای پرستاران واریز نشده است.
رئیس نظام پرستاری همدان از عدم پرداخت معوقات پرستاران خبر داد و تصریح کرد: معوقات چند ماه از سال 1402 باقی مانده و از امسال نیز ماه‌های فروردین و اردیبهشت پرداخت شده و مابقی آن هنوز پرداخت نشده است.
نیک‌قدم با بیان اینکه در پی در بوق و کرنا کردن این وعده‌ها از سوی مسئولان انتظار مردم به‌ویژه همراهان بیماران نیز بالاتر رفته و حتی در برخورد و مواجهه با پرستاران عنوان می‌کنند که دیگر چه مشکلی دارید حقوقتان را که زیاد کردند گفت: این حق مردم است که از کادر درمان بهترین خدمات را دریافت کنند اما این امر منوط به آن است که زیرساخت‌هایی همچون تعداد پرستاران با تخت‌ها همخوانی داشته باشد که متأسفانه در همدان این گونه نیست.
وی با اشاره به کمبود بسیار شدید نیروی پرستار در بیمارستان‌های همدان خاطرنشان کرد: با توجه به استعفا و مهاجرت تعدادی از پرستاران استان، کمبودهای ما بیش از پیش احساس می‌شود.
رئیس نظام پرستاری همدان با ابراز اینکه آمار دقیقی از پرستارانی که مهاجرت می‌کنند در دست نداریم، چراکه امور مربوط به اقدام برای مهاجرت و مدرک ارائه خدمتشان برای دریافت تأییدیه را از طریق شرکت‌های بخش خصوصی در تهران انجام می‌دهند، ابراز کرد: با این وجود طبق آمار منتشرشده از سوی وزارت بهداشت طی سال جاری پنج هزار و 800 نفر از کادر درمان کشور مهاجرت کردند که یقیناً پرستاران همدانی نیز از این قاعده مستثنا نیستند به طوری که حداقل روزی دو نفر به‌صورت رسمی به بنده جهت طی کردن روند اداری این کار مراجعه می‌کنند.
نیک‌قدم با ابراز اینکه در حال حاضر در استان در کل با احتساب بخش خصوصی و دولتی بالغ بر پنج هزار نفر پرستار در بیمارستان‌های همدان در حال ارائه خدمت هستند، تشریح کرد: از این تعداد حدود هزار و 417 نفر آقا و مابقی خانم هستند.
وی به کمبود شدید پرستار نسبت به تخت‌های درمانی استان خبر داد و تشریح کرد: در حال حاضر نسبت تخت به پرستار در همدان 1.08 درصد است و حتی در برخی بیمارستان‌ها همچون بعثت و بهشتی یک پرستار تقریباً به 13 تا 14 بیمار رسیدگی می‌کند.
وی با اشاره به اینکه اگر این روند همچنان ادامه پیدا کند بیم آن می‌رود که پرستاران همدانی نیز همچون پرستاران شیراز، تهران و البرز دست از کار کشیده و اعتصاب کنند اذعان کرد: در نظر بگیرید که در بیمارستان‌های دولتی شهرهایی همچون کرج، فسا و شیراز امروز تنها در هر بخش یک پرستار فعالیت دارد.
رئیس نظام پرستاری استان همدان، تشریح کرد: مسئله این است که در این استان‌ها حداقل تعداد بیمارستان‌های خصوصی بالاست اما در همدان تنها بیمارستان بوعلی آن هم با 100 تخت به‌عنوان بخش خصوصی فعالیت دارد بنابراین در صورت بروز چنین اتفاقی یقیناً شرایط برای بیماران بستری در بیمارستان‌های دولتی در صورت اعتصاب پرستاران بغرنج خواهد شد چراکه در این صورت بیمارستان‌ها خالی از پرستار می‌شوند.
مع‌الوصف با توجه به آنچه گفته شد هر ساله در پی اعتراض جامعه پرستاری و در آستانه روز پرستار بیشتر پرستاران وعده‌های بسیاری برای بهبود شرایطِ خود از مسئولان می‌شنوند، سال جاری نیز وعده‌ جذب 11 هزار پرستار و افزایش مبلغ اضافه‌کاری از سوی وزیر بهداشت داده شد اما گویی این وعده‌ها همگی تو خالی بوده و نتوانسته دردی از جامعه پرستار دوا کند به طوری که امروز کارد به استخوان رسیده و در تعدادی از شهرها پرستاران فعال در در بخش دولتی عطای کار را به لقایش بخشیده و یا ترک کار کرده و دست به اعتصاب زدند.
این در حالی است که مطالبات پرستاران بر پایه‌ قوانینی است که به‌درستی اجرا نشده‌اند برای مثال به اذعان کارشناسان و مدیران حوزه نظام پرستاری قانون ارتقای بهره‌وری اجرا نمی‌شود و یا اینکه قانون تعرفه‌گذاری که سال‌ها پیش‌نوشته شده بود با یک آیین‌نامه‌ بد به حاشیه رانده شده است.
تأسف‌بارتر اینکه عدم اجرای این قوانین مشکلاتی را نه‌فقط برای پرستاران بلکه برای کل نظام سلامت به‌وجود می‌آورد به طوری که شدت این مشکلات به قدری زیاد است که بسیاری از پرستاران یا ترک کار می‌کنند و یا مهاجرت و این مسئله به نظام سلامت آسیب می‌زند، چراکه کمبود پرستار در ابتدا به بیماران آسیب می‌زند؛ اینکه استاندارد رعایت نشود و تعداد بسیاری از بیماران به یک پرستار سپرده شوند و آن‌ها مجبور شوند چندین برابرِ توان خود کار کنند، سبب می‌شود اقدامات لازم برای بیماران، به‌درستی انجام نشود؛ یعنی دو طرف قضیه، هم پرستار و هم بیمار، قربانیِ یک ساختار غلط می‌شوند.
جالب‌تر اینکه به گفته فعالان تشکل‌های پرستاری قانون ارتقای بهره‌وری، عملاً جایی برای اضافه‌کاری اجباری نمی‌گذارد اما این قانون اجرا نشده و بسیاری از پرستاران در بیمارستان‌ها مجبور به انجام کار اضافی هستند اما مسئله این است که در پی عدم همخوانی دریافتی‌ها با حجم کار خواسته‌شده بسیاری از پرستاران تمایل به انجام این کار ندارند. این فشار در واقع همه‌جانبه است؛ کار سخت و طاقت‌فرسا، در ساعت‌های طولانی، با حقوق بسیار پایین و مشکلات معیشتی بالا، توان پرستاران را گرفته و صدای اعتراض آن‌ها را بلند کرده است.

طاهره ترابی مهوش