رضا بهراملو ابراز کرد: سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با اجرای موفق طرح‌های توسعه‌ای، ازجمله رفع تداخلات اراضی و بهبود کیفیت محصولات کشاورزی، به‌عنوان پیشرو در کشور شناخته شد؛ انجام این اقدامات همراه با اجرای طرح‌های حمایتی برای کشاورزان و توسعه صنایع تبدیلی، گامی مؤثر در راستای افزایش تولید و کاهش ضایعات کشاورزی بوده است.

وی با اشاره به فعالیت‌های گسترده سازمان جهاد کشاورزی استان همدان، گفت: 20 هزار بهره‌بردار در حوزه‌های زراعت، باغبانی، دام و طیور و شیلات در استان فعال هستند.

این مقام مسئول در ادامه با اشاره به شعار سال «جهش تولید با مشارکت مردم»، بیان کرد: ارزیابی ما نشان می‌دهد در راستای عملیاتی کردن این شعار و جهش تولید با مشارکت مردم، برنامه‌های موفقی داشته‌ایم؛ به‌طوری‌ که یکی از مهم‌ترین اقدامات، رفع تداخلات اراضی زراعی و منابع طبیعی بود که سال‌ها به تعویق افتاده بود.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان توضیح داد: رفع تداخلات از سال 94 آغاز شد و تا پایان سال 1400، حدود یک‌هزار پلاک از مجموع یک‌هزار و 216 پلاک استان، تکمیل شد؛ این درحالی است که طی هفت سال نخست تنها کار 186 پلاک انجام شده بود.

بهراملو تصریح کرد: این اقدامات باعث شد همدان در شهریورماه 1403 به‌عنوان استان نخست کشور در رفع تداخلات اراضی شناخته شود.

وی با اشاره به چالش‌های پیش‌ رو، گفت: سال‌ها این موضوع در دادگاه‌ها مطرح بود و فشار زیادی بر کشاورزان وارد می‌کرد، اما با تلاش‌های انجام‌شده، این مشکل به‌طور کامل حل شد و همدان همچنان پیشرو در این زمینه است.

این مقام مسئول با ارائه آمار دقیق، بیان کرد: مساحت اراضی زراعی استان پس از رفع تداخلات، به یک میلیون و 144 هزار هکتار رسید؛ از این مقدار 300 هزار هکتار اراضی آبی و 600 هزار هکتار اراضی دیم است. همچنین 245 هزار هکتار به‌عنوان آیش (زمین‌های رهاشده) وجود دارد که برنامه‌ریزی برای کاهش آن در دستور کار قرار گرفته است.

بهراملو با تأکید بر اینکه حذف آیش یکی از راهکارهای افزایش تولید است، مطرح کرد: یکی از شعارهای ما حذف آیش است، با کشت محصولات دارویی، دانه‌های روغنی و گیاهان علوفه‌ای در زمین‌های آیش، می‌توانیم از این ظرفیت استفاده کنیم.

وی افزود: به کشاورزان 50 درصد بذر رایگان و کود یارانه‌ای ارائه می‌شود تا زمین‌ها را رها نکنند.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با اشاره به اهداف کلی سازمان، اظهار کرد: رشد تولید، افزایش کیفیت و حذف ضایعات از مهم‌ترین اهداف ما است، کیفیت محصولاتی مانند مرغ و گندم نیز در سال‌های اخیر بهبود چشمگیری داشته است.

بهراملو گفت: حذف ضایعات نیز یکی از ظرفیت‌های مهم استان است که با توسعه صنایع تبدیلی، می‌توانیم ضایعات را کاهش دهیم و ارزش‌افزوده ایجاد کنیم.

وی با اشاره به نقش سردخانه‌ها در کاهش ضایعات محصولات کشاورزی، ابراز کرد: سردخانه‌ها یکی از مؤلفه‌های مؤثر در کاهش ضایعات هستند، سردخانه غرب بی‌نظیر است و علاوه‌بر این حدود 93 سردخانه درحال بهره‌برداری و 66 سردخانه درحال احداث داریم.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان ادامه داد: سردخانه‌ها باعث می‌شوند کشاورزان مجبور نباشند محصولات خود را بلافاصله بفروشند؛ محصولات در سردخانه‌ها نگهداری می‌شوند و برای غذای آینده یا تازه‌خوری استفاده می‌شوند.

بهراملو افزود: این اقدامات باعث شده ضایعات سیب‌ زمینی از 30 درصد به زیر 10 درصد کاهش یابد.

صنایع تبدیلی و جلوگیری از خام‌فروشی

وی با اشاره به نقش صنایع تبدیلی، گفت: حدود 170 واحد صنایع تبدیلی درحال بهره‌برداری و 262 واحد درحال احداث داریم؛ این صنایع باعث می‌شوند از خام‌فروشی جلوگیری و ارزش‌افزوده ایجاد شود.

این مقام مسئول ادامه داد: صنایع تبدیلی توان جذب یک میلیون و 930 هزار تُن محصولات کشاورزی را دارند؛ این صنایع نقش مهمی در کاهش ضایعات و افزایش بهره‌وری ایفا می‌کنند.

بهراملو با اشاره به عملکرد مثبت جهاد کشاورزی استان همدان، اعلام کرد: برای دومین سال پیاپی استان همدان در انتخاب و شناسایی برگزیدگان کشاورزی، رتبه نخست کشور را کسب کرده است. این موفقیت نشان‌دهنده برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از تجربیات کشاورزان برتر است، به این معنا که با استفاده از توصیه‌های کشاورزان برتر و محققان، عملکرد محصولات افزایش داشته؛ برای مثال عملکرد گندم از 2.5 تُن به 6 تُن در هکتار افزایش یافته است.

کاهش مصرف آب و افزایش بهره‌وری

وی با اشاره به محدودیت منابع آبی، گفت: پروژه‌های مختلفی برای افزایش بهره‌وری آب درحال اجرا است؛ بهره‌وری مصرف آب در استان همدان 1.45 کیلوگرم بر متر مکعب بوده، درحالی که میانگین کشور 1.25 کیلوگرم بر متر مکعب است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان ادامه داد: برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا پایان سال 1407 به بهره‌وری 2.5 کیلوگرم بر متر مکعب برسیم؛ ارائه الگوی کشت و توسعه گلخانه‌ها از راهکارهای کاهش مصرف آب و افزایش تولید است.

بهراملو با بیان اینکه به تسهیلات بیشتری نیاز داریم، مطرح کرد: برای توسعه بخش کشاورزی نیاز به تسهیلات بیشتری داریم؛ امسال حدود 150 تا 200 میلیارد تومان تسهیلات پرداخت شده، درحالی که نیاز واقعی حدود دو هزار میلیارد تومان است.

وی با اشاره به برنامه‌های مردمی و صنایع کوچک در روستاها، خاطرنشان کرد: ما به سمت تولیدی حرکت می‌کنیم که مردم‌محور باشد؛ یعنی از سرمایه‌های خُرد مردمی در کنار سایر برنامه‌ها، استفاده می‌کنیم.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان ادامه داد: برای این منظور تسهیلاتی تا سقف 150 میلیون تومان برای هر فرد و 300 میلیون تومان برای زوج‌ها درنظر گرفته‌ایم.

بهراملو توضیح داد: در 80 روستای هدف برنامه‌هایی مانند دامداری‌های کوچک، گلخانه‌های زیر 300 متر مربع، صنایع تبدیلی کوچک و بازارچه‌های محلی اجرا شده است؛ برای هر واحد کوچک مجوز ارائه می‌شود و حمایت لازم صورت می‌گیرد.

وی با اشاره به توسعه گلخانه‌های کوچک، گفت: گلخانه‌های زیر 300 متر مربع بدون نیاز به استعلام‌های چندگانه، مجوز دریافت می‌کنند؛ این گلخانه‌ها می‌توانند در حیات منازل روستایی احداث شوند.

این مقام مسئول متذکر شد: در کنار گلخانه‌ها، صنایع تبدیلی کوچک مانند بسته‌بندی حبوبات و فرآوری محصولات نیز توسعه یافته‌اند؛ این صنایع باعث ایجاد اشتغال و افزایش درآمد روستاییان می‌شوند.

بهراملو با اشاره به برنامه جشن تولید، ابراز کرد: این برنامه در 870 روستا از یک‌هزار و 70 روستای استان اجرا می‌شود؛ هدف این برنامه افزایش تولیدات کشاورزی و استفاده بهینه از اراضی است.

وی ادامه داد: در سال زراعی جاری 520 هزار هکتار از اراضی زیر کشت رفته است و برنامه‌ریزی شده این مقدار در سال‌های آینده افزایش یابد؛ محصولاتی مانند غلات، گیاهان دارویی و دانه‌های روغنی در این اراضی کشت می‌شوند.

تأمین میوه برای ماه مبارک رمضان

این مقام مسئول با اشاره به برنامه‌های تأمین میوه برای ماه مبارک رمضان، گفت: 250 تُن پرتقال، 100 تُن سیب و 10 تُن خرما خریداری شده است؛ این محصولات از 25 اسفندماه در محل‌های مشخص‌شده عرضه خواهند شد.

وی ادامه داد: قیمت این محصولات قبل از عرضه به بازار تعیین می‌شود تا مردم بتوانند با قیمت مناسب از آن‌ها استفاده کنند.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان سپس با تأکید بر اهمیت بذر در تولید کشاورزی، گفت: بذر خط قرمز ما است، زیرا اعتقاد داریم تولید سال آینده به آن وابسته است. برخی سوء استفاده‌ها در این زمینه وجود دارد، اما ما با افرادی که به‌درستی از سردخانه‌ها استفاده می‌کنند، مشکلی نداریم و حتی به آن‌ها کمک می‌کنیم.

بهراملو ادامه داد: غذای مردم اولویت اصلی ما است و جهاد کشاورزی با سفره مردم تعارف ندارد. با هر کسی که بخواهد با نگهداری محصولات و بازی با قیمت‌ها به سفره مردم آسیب بزند، برخورد قانونی می‌شود.

وی با اشاره به همکاری خوب کشاورزان، گفت: کشاورزان استان همدان همیشه در زمان‌های سخت پای کار بوده‌اند، از آن‌ها می‌خواهیم این همکاری را ادامه دهند. ما به‌هیچ‌وجه راضی نیستیم که با سوءاستفاده‌کنندگان مماشات شود و از طریق هماهنگی با دادستانی و دستگاه‌های امنیتی، با قاچاق کالا برخورد می‌کنیم.

این مقام مسئول ادامه داد: اگر عرضه محصولات به‌درستی انجام نشود، از طریق واردات، کاهش قیمت را در روزهای آینده شاهد خواهیم بود.

بهراملو از کشاورزان خواست تا محصولات خود را در سامانه جامع انبارها ثبت کنند تا برنامه‌ریزی دقیق‌تری انجام شود.

وی با اشاره به وضعیت سیب‌ زمینی، اضافه کرد: حدود یک‌سوم سیب‌ زمینی‌ها در سردخانه‌های صنعتی و دوسوم در انبارهای سنتی نگهداری می‌شوند. ثبت نکردن کالا در سامانه جامع انبارها به‌عنوان قاچاق محسوب می‌شود؛ ما باید آمار دقیقی از ذخایر داشته باشیم.

این مقام مسئول از همکاران خود نیز تشکر کرد و گفت: سازمان جهاد کشاورزی با وجود کمبود نیروی انسانی (زیر 40 درصد)، یکی از مؤثرترین سازمان‌ها در کشور است و خوشبختانه بسیاری از ایده‌ها و موفقیت‌های کشاورزی کشور از همدان شروع شده است.

ضرورت حفظ اراضی کشاورزی برای آیندگان

بهراملو با تأکید بر اهمیت حفظ اراضی کشاورزی، ابراز کرد: مردم باید بدانند که قلع‌وقمع ساخت‌وسازهای غیر مجاز برای حفظ محل تولید غذای آیندگان است؛ درحال حاضر تنها 29 درصد خاک‌های ما حاصلخیز است، بنابراین باید به هر قیمتی که شده، این اراضی را برای نسل‌های آینده حفظ کنیم.

وی با اشاره به معضل تغییر کاربری زمین‌های کشاورزی، افزود: افرادی که در اراضی حاصلخیز اقدام به ساخت‌وساز غیر مجاز می‌کنند، عملاً کارخانه تولید غذای آیندگان را نابود می‌کنند؛ مردم باید این موضوع را درک کنند که این زمین‌ها برای تولید غذا ضروری هستند و نه برای ساخت ویلا و تفریح.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با انتقاد از برخی افراد که با قطعه‌بندی و دیوارکشی اراضی کشاورزی مانع توسعه مکانیزه کشاورزی می‌شوند، بیان کرد: اجرای سیاست‌های کشاورزی بدون همکاری مردم دشوار است. ما در چارچوب قانون عمل می‌کنیم، اما لازم است مردم نیز در این مسیر همراهی کنند و فرهنگ‌سازی لازم برای حفظ این اراضی، صورت گیرد.

بهراملو درباره صدور مجوزهای ساخت در اراضی زراعی تصریح کرد: در اراضی زراعی امکان صدور مجوز ساخت‌وساز وجود ندارد، مگر در موارد خاص و براساس ضوابط مشخص. ما پیگیر هستیم که این قوانین در استان‌های مختلف به شکل بهینه و متناسب با شرایط اجرایی شود.

افزایش تولید گیاهان دارویی و محصولات گلخانه‌ای در استان همدان

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان سپس از افزایش تولید و صادرات گیاهان دارویی و محصولات گلخانه‌ای در این استان خبر داد و با اشاره به توسعه سطح زیر کشت گیاهان دارویی، گفت: درحال حاضر 913 هکتار از اراضی استان زیر کشت گیاهان دارویی است که از این میزان 22 هزار و 162 تُن محصول تولید می‌شود؛ بخش عمده‌ای از این محصولات به بازارهای داخلی عرضه شده و بخش دیگری نیز به کشورهای مختلف صادر می‌شود.

بهراملو افزود: در حوزه محصولات گلخانه‌ای نیز استان همدان دارای 286 هکتار گلخانه فعال است که ظرفیت تولید آن‌ها 100 هزار تُن برآورد می‌شود. از این میزان در سال جاری 70 هزار تُن محصول برداشت شده که 32 هزار تُن آن به کشورهای روسیه و حاشیه خلیج فارس صادر شده است.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با اشاره به برنامه‌های توسعه‌ای در این حوزه، اظهار کرد: تا پایان برنامه هفتم توسعه 20 درصد از محصولات تولیدی استان به‌صورت کشت قراردادی در زنجیره ارزش قرار خواهد گرفت. در این راستا بخش خصوصی نیز به‌عنوان پشتیبان وارد عمل شده و ضمن آموزش و ترویج، خرید محصولات را تضمین می‌کند.

بهراملو همچنین از راه‌اندازی واحدهای سورت، بسته‌بندی و سردخانه در شهرک‌های گلخانه‌ای استان خبر داد و گفت: تا چند سال پیش محصولات گلخانه‌ای استان برای بسته‌بندی و صادرات به استان‌های دیگر ارسال می‌شد، اما اکنون با احداث واحدهای سورت و بسته‌بندی در همدان، ارزش‌افزوده و اشتغال این بخش در داخل استان حفظ شده است.

وی همچنین به سیاست‌های دولت در تأمین و توزیع گوشت اشاره کرد و افزود: گوشت منجمد و گوشت گرم وارداتی که با ارز یارانه‌ای تأمین شده، مشمول قیمت‌گذاری دولتی است، اما گوشت تولید داخل به‌دلیل عدم دریافت یارانه، تابع قیمت‌گذاری دستوری نیست.

رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان همدان در پایان خاطرنشان کرد: در سال جاری هیچ کمبودی در تأمین نهاده‌های دامی نداشته‌ایم و این نهاده‌ها حتی زیر قیمت مصوب نیز در اختیار دامداران قرار گرفته است.

وضعیت بازار سیب‌ زمینی و چالش‌های کشاورزان

در ادامه مدیر نظارت و بازرسی سازمان جهاد کشاورزی نیزدرباره وضعیت بازار سیب‌ زمینی توضیح داد: هرسال شورای اقتصاد در اسفندماه قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی را اعلام می‌کند؛ برای سال 1402 قیمت تضمینی سیب‌ زمینی بین 8 تا 10 هزار تومان تعیین شد. در این مواقع درصورت کاهش قیمت بازار، دولت از طریق خرید تضمینی ورود پیدا می‌کند.

سعیدی با اشاره به چالش‌های تنظیم بازار سیب‌ زمینی، افزود: سال گذشته کشاورزان به‌دلیل بالاتر بودن قیمت بازار، محصول خود را تحویل ندادند. در این میان برخی افراد اطلاعات غلطی منتشر کردند و مانع از سیاست‌گذاری صحیح در این حوزه شدند؛ صادرات سیب‌ زمینی نیز درنهایت محدود شد، اما برخی تصمیم‌ها دیرهنگام اجرا شدند.

وی با تأکید بر تأثیر نوسانات ارزی بر قیمت محصولات کشاورزی، گفت: بسیاری از کالاهای اساسی ازجمله حبوبات، تحت تأثیر تغییرات نرخ ارز قرار گرفته‌اند. برخی اقلام که قبلاً با ارز ترجیحی وارد می‌شدند، اکنون با قیمت‌های بالاتر خریده می‌شوند که این مسئله بر قیمت نهایی تأثیر گذاشته است.

وی در پایان سخنانش اظهار کرد: مشکل اصلی در بازار کالاهای اساسی، کاهش قدرت خرید مردم است. اگر قدرت خرید متناسب با نرخ تورم افزایش پیدا نکند، چالش‌های اقتصادی و معیشتی همچنان ادامه خواهد داشت.

برنامه‌های نظارتی برای تأمین غذای حلال

مسئول حوزه نمایندگی ولی فقیه در سازمان جهاد کشاورزی استان همدان نیز با بیان اینکه ماه مبارک رمضان ضیافت الهی و میهمانی خداوند است، گفت: خداوند همه ما را به این میهمانی بزرگ دعوت کرده‌ است. در روایتی از وجود نبی مکرم اسلام (ص) آمده است که وقتی ماه رمضان فرا می‌رسد، درهای آتش جهنم بسته و درهای رحمت الهی به روی بندگان گشوده می‌شود. همه درهای رحمت، رزق و حکمت به روی انسان‌ها باز می‌شود.

حجت‌الاسلام امین رضایی‌دولت افزود: آن‌هایی که بتوانند از این ظرفیت استفاده کنند، بهره‌های فراوانی خواهند برد؛ ضمن اینکه خداوند می‌فرماید «روزه بر شما واجب شد، همان‌گونه که بر پیشینیان شما واجب شد».

وی تأکید کرد: اهمیت این ماه آن‌قدر زیاد است که خداوند فرموده اگر در سفر یا مریض بودید، می‌توانید روزه خود را افطار کنید، اما به‌طور مخفی.

مسئول حوزه نمایندگی ولی فقیه در سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با تأکید بر حفظ حرمت ماه مبارک رمضان، بیان کرد: این ماه با ایام عید نوروز و شب‌های قدر مصادف شده است و باید از این فرصت‌ها به بهترین شکل استفاده کنیم.

حجت‌الاسلام رضایی‌دولت در ادامه به موضوعات سازمان جهاد کشاورزی اشاره کرد و گفت: الحمدلله در بحث کمیته روستایی که برعهده سازمان جهاد کشاورزی بود، همکاران ما توانستند رتبه برتر را در استان کسب کنند.

وی یادآور شد: هرساله در کشور نیز کمیته روستایی حائز رتبه برتر بوده است.

مسئول حوزه نمایندگی ولی فقیه در سازمان جهاد کشاورزی استان همدان با اشاره به حضور مسئولین در روستاها، افزود: امسال تفاوت‌هایی با سال گذشته داشتند، به‌ویژه حضور ریاست محترم سازمان و معاونین در روستاها طی ایام دهه فجر که به‌صورت مستقیم با روستاییان و عشایر ارتباط داشتند و مشکلات آن‌ها را حل کردند.

حجت‌الاسلام رضایی‌دولت تصریح کرد: این اقدامات امیدآفرین است و مقام معظم رهبری نیز تأکید کرده‌اند که مسئولین باید امیدآفرینی کنند.

وی به موضوع نظارت بر کشتارگاه‌ها نیز اشاره کرد و گفت: 11 ناظر در کشتارگاه‌های خود دارند که هر ماه برای آن‌ها دوره‌های آموزشی برگزار می‌کنند تا مطمئن شوند غذای حلال بر سر سفره مردم قرار می‌گیرد.

مسئول حوزه نمایندگی ولی فقیه در سازمان جهاد کشاورزی استان همدان افزود: نظارت بر ذبح شرعی برعهده حوزه نمایندگی ولی فقیه است و ناظران شرعی در کشتارگاه‌ها حضور دارند؛ حتی در مورد گوشت‌های وارداتی نیز ناظرانی در کشورهای مبدأ دارند تا از حلال بودن آن‌ها اطمینان حاصل کنند.

حجت‌الاسلام رضایی‌دولت سپس با اشاره به شعار «ما می‌توانیم»، گفت: این شعار به‌لحاظ امنیت غذایی بسیار مهم است و این امر میسر نمی‌شود، مگر اینکه این روحیه بین همکاران عزیزمان ترویج داده شود.

وی افزود: خانواده بزرگ جهاد کشاورزی ازجمله معاونت‌ها و ادارات مختلف، تمام تلاش خود را می‌کنند تا در مقابل مردم به‌ویژه در ایام ماه مبارک رمضان و شب عید نوروز، کمبودی در زمینه غذایی احساس نشود.

مسئول حوزه نمایندگی ولی فقیه در سازمان جهاد کشاورزی استان همدان ادامه داد: بنده شاهد بودم که حتی در روز تعطیل رئیس سازمان شخصاً برای حل مشکل سیب‌ زمینی و تشویق کشاورزان به عرضه محصول به بازار، اقدام کرد و الحمدلله این مشکل رفع شده است.

سمیرا گمار