نهاوند به‌خاطر ظرفیت‌های کم‌نظیر بخش کشاورزی و دامپروری، فاصله چندانی با تبدیل شدن به قطب کشاورزی در منطقه و حتی کشور ندارد؛ اما حلقه مفقوده در این مسیر صنایع تبدیلی است. به عبارت ساده‌تر مزیت طبیعی نهاوند، مسیر توسعه آن را از قبل مشخص کرده است؛ در این مسیر کشت گیاهان دارویی همچون گشنیز هم‌اکنون در نهاوند دایر است، اما محصول آن برای فرآوری به خارج از استان و بعضاً به خارج از کشور منتقل می‌شود.
از طرفی باغات نهاوند میوه‌های متنوع و درخوری دارند، اما به‌دلیل محدود بودن فروش به بازار محلی و مصرف نهایی خانوار، در فصل برداشت ارزش‌افزوده اندکی را برای کشاورز باقی می‌گذارند. از سوی دیگر در حوزه شیلات ظرفیت بی‌نظیری در پرورش ماهی سردابی در نهاوند وجود دارد که بخشی از آن فعال است، اما زمینه توسعه بسیار بیشتری دارد.
جالب‌تر اینکه سراب‌های طبیعی نهاوند نیز درصورت ایجاد امکانات و زیرساخت، قابلیت توسعه صنعت گردشگری را برای نهاوند دارند.
همچنین به‌علت رونق دامپروری در این شهرستان، تولید محصولات لبنی از تولیدات سنتی کهن نهاوند است که مستعد ایجاد صنایع و راه‌اندازی واحدهای تولیدی است.
شاید بارها و بارها این جمله را در گفتار و نوشتار کارشناسان و مردم شهرستان دیده و یا شنیده‌اید که نهاوند طی سنوات گذشته در زمینه‌های مختلف با روند توسعه و پیشرفت میانه‌ای نداشته است و امروز بدون هیچ شکی باید گفت مسئولان و مردم از وضعیت فعلی این شهرستان راضی نیستند.
تأسف‌بارتر اینکه نهاوند نسبت به شهرستان‌های هم‌سطح خود و حتی بعضی از آن‌ها که سابقه شهرستان شدنشان به‌مراتب کمتر از نهاوند است، عقب‌ماندگی‌های محسوسی دارد؛ به‌طوری که از مهرماه سال گذشته وضعیت اقتصادی و اشتغال این شهرستان با رصد نماینده مردم نهاوند مورد انتقاد قرار گرفت، چراکه به گفته این مقام مسئول در بخش‌های مختلف از ظرفیت‌های موجود به‌منظور توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال، بهره‌برداری لازم صورت نپذیرفته و امروز این شهرستان با داشتن بیشترین افراد فاقد شغل، رکورددار بیکاری در استان و حتی در سطح ملی است.
این درحالی است که مزیت‌های اقتصادی همچون میزان بهره‌وری در حوزه کشاورزی، دامداری و باغات با وجود کسب اکثر عناوین استانی و کشوری، همان‌طورکه پیش‌تر عنوان شد در نبود صنایع تبدیلی و بهره‌وری، تباه می‌شود و حاصل سود کشاورزی و کشاورزان نهاوند به جیب سرمایه‌داران شهرهای مختلف می‌رود.
در حوزه صنعت، معدن و ورزش هم وضعیت به همین منوال است و نکته قابل تأمل اینکه از ظرفیت‌های موجود در شهرستان در این بخش‌ها هم به‌خوبی و از تمام ظرفیت استفاده و بهره‌برداری نمی‌شود؛ مانند مجتمع ورزشی علیمرادیان، شهرک صنعتی، چند کارخانه لبنی، واحدهای دامداری و معدنی که یا تکمیل نشده‌اند و یا دچار رکود و تعطیلی شده‌اند. بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع بر آن شدیم تا دراین‌باره گفت‌وگویی را با علیرضا نثاری، نماینده این شهرستان در مجلس شورای اسلامی ترتیب دهیم که در ادامه می‌خوانید:
نماینده مردم نهاوند در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه موضوع اشتغال به‌نوعی در تمام کشورها به‌عنوان مسئله‌ای اساسی و حیاتی مطرح است که مستقیماً به اقتصاد گره خورده، گفت: برای بهبود اقتصاد نیز چاره‌ای جز سرمایه‌گذاری چه در بخش‌های بومی و چه غیر بومی با مدیریت ظرفیت‌های موجود در هر منطقه، نداریم.
علیرضا نثاری با بیان اینکه در شهرستان نهاوند با توجه به وجود ظرفیت‌های گسترده در حوزه‌های کشاورزی، گردشگری، معادن، دامپروری، صنایع دستی (مبل و منبت)، محصولات باغی و زراعی، فرصت‌های بی‌نظیری هست که نیاز به سرمایه‌گذاری هدفمند دارد، اظهار کرد: در 10 ماه گذشته جلسات متعددی با جزئیات در این زمینه برگزار کرده‌ایم، به‌عنوان مثال طی چند روز گذشته با حضور مسئولان مربوطه، ظرفیت‌های معدنی شهرستان و احیای کارخانه چغندر قند نهاوند بررسی شد.
وی ادامه داد: مالکان این کارخانه به‌دلیل مشکلات مالی، توان ادامه فعالیت ندارند؛ اما مذاکراتی برای مشارکت سرمایه‌گذاران جدید درحال انجام است.
نثاری با اشاره به ظرفیت‌های گردشگری در مسیر توسعه اقتصادی این شهرستان، گفت: پیگیری مصوبات سفر وزیر میراث فرهنگی به نهاوند را داشته‌ایم؛ ما مسئولان باید بیشتر از پیش تلاش کنیم تا از این ظرفیت‌ها در جهت توسعه شهرستان استفاده شود و ثبت جهانی سلسله‌سراب‌های غرب کشور نیز در همین راستا است.
وی با اشاره به مصوب شدن ثبت جهانی سراب‌ها در سفر صالحی وزیر میراث فرهنگی به نهاوند، تصریح کرد: مصوبات این سفر با مساعدت شخص وزیر و معاونان وزارتخانه درحال پیگیری است که امیدواریم با عملی شدن این مصوبات زمینه رشد و توسعه صنعت گردشگری در نهاوند فراهم شود.
نماینده مردم نهاوند در مجلس ادامه داد: وجود این‌همه سراب زیبا را در کمتر منطقه‌ای می‌بینیم؛ امیدواریم با پیگیری ثبت جهانی آن‌ها زمینه ورود گردشگران و معرفی هرچه بیشتر شهرستان فراهم شود.
وی گفت: پیگیر اقدامات انجام‌‌شده در دبیرخانه و روند کلی ثبت سراب‌ها هستم؛ چون این کار می‌تواند نقش مهمی در جذب گردشگران داخلی و خارجی برای شهرستان داشته باشد.
نثاری با بیان اینکه اعتباراتی نیز برای سامان‌دهی این محوطه‌ها اختصاص یافته اما برای جذب گردشگر باید اقدامات چشمگیرتری انجام شود، خاطرنشان کرد: در حوزه کشاورزی با وجود تولیدات قابل توجه باغی و زراعی، صنایع تبدیلی در شهرستان بسیار ضعیف است و نیاز به رونق دارد.
نماینده مردم نهاوند در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: در حوزه صنعت نیز متأسفانه برخی کارخانه‌های لبنیات نیمه‌تعطیل هستند، هرچند اخیراً تعدادی از آن‌ها با پیگیری‌های انجام‌شده مجدداً فعال شده‌اند.
وی افزود: علاوه‌بر این در شهرک صنعتی نهاوند نیز از 12 واحد تعطیل‌شده با حمایت‌های صورت‌گرفته تعدادی به چرخه تولید بازگشته‌اند؛ گرچه حمایت مستمر از این واحدها و جلوگیری از تعطیلی مجددشان ضروری است.
نثاری با بیان اینکه احداث شهرک صنعتی شماره دو نهاوند در دست پیگیری است اما هنوز محقق نشده، خاطر نشان کرد: در بخش کشاورزی نیز پیگیری‌هایی برای احداث گلخانه‌ها و توسعه دامداری‌های سبک و سنگین با استفاده از تسهیلات بانکی انجام شده و متقاضیان به بانک‌های عامل معرفی شده‌اند.
وی با بیان اینکه در حوزه زیرساخت‌ها ورزشگاه‌های شهرستان مانند «مهندس علیمرادیان» نیازمند بازسازی هستند، تصریح کرد: زمین چمن طبیعی ورزشگاه نیاز به کاشت مجدد داشت که این کار آغاز شده و زمین چمن مصنوعی این مجموعه نیز 75 تا 80 درصد پیشرفت دارد.
نثاری با بیان اینکه با دعوت از مسئولان سازمان راهداری و معاون وزیر راه وعده‌هایی برای بهبود راه‌های اصلی و روستایی نهاوند پس از 6 سال تعلیق داده شده که امیدواریم به‌زودی عملیاتی شود، تشریح کرد: در بحث اشتغال‌زایی نکته نگران‌کننده، عملکرد ضعیف بانک‌ها در اعطای تسهیلات اشتغال‌زا (مانند تسهیلات 16 و 18 و تسهیلات خُرد) در سال 1403 است.
وی با تأکید بر اینکه با وجود برگزاری جلسات متعدد برای راه‌اندازی کارخانه‌های صنعتی و پروژه‌هایی مانند گاوداری که شستا از سال‌ها قبل در آن سرمایه‌گذاری کرده هنوز این طرح‌ها به مرحله اجرا نرسیده‌اند، عنوان کرد: در بحث نرخ بیکاری شهرستان باید بگویم متأسفانه نرخ رسمی بیکاری نهاوند دقیقاً اعلام نمی‌شود، اما طبق برآوردهای اعلام‌شده از سوی مسئولان، حدود 14 درصد است.
وکیل مردم نهاوند در مجلس شورای اسلامی افزود: با توجه به ظرفیت‌های غنی شهرستان، این رقم غیر قابل قبول است؛ بنابراین انتظار داریم مسئولان استانی و وزیران مربوطه با جدیت بیشتر برای ایجاد اشتغال، به‌ویژه در حوزه‌های پُرظرفیتی مانند مبل و منبت (با ثبت روستای دهفول به‌.عنوان قطب ملی مبلمان) و جذب گردشگر، اقدامات عملیاتی را سرعت بخشند.
وی با بیان اینکه با پیگیری‌های انجام‌شده از سوی نمایندگان و مسئولان محلی امیدواریم روند بهبود وضعیت اشتغال و رونق اقتصادی نهاوند در سال جدید شتاب گیرد، گفت: 18 فروردین‌ماه نمایشگاه مبلمان در روستای دهفول با محوریت میراث فرهنگی برگزار خواهد شد که در آن هنر منبت‌کاری به‌طور ویژه معرفی می‌شود.
نثاری با بیان اینکه در حوزه محصولات کشاورزی شهرستان نهاوند زبانزد است به‌طوری که در تولید محصولی همچون گشنیز رتبه نخست کشور را به خود اختصاص داده‌ایم، ابراز کرد: متأسفانه با وجود داشتن این ظرفیت، صنایع تبدیلی در این بخش ضعیف عمل کرده است؛ پس با چند سرمایه‌گذار مذاکره شده تا با احداث کارخانه‌های مرتبط، این بخش را نیز توسعه دهیم و کار را پیش ببریم.
وی ادامه داد: علاوه‌بر شرایط خوب تولید محصولات کشاورزی، در حوزه دامپروری نیز نهاوند وضعیت خاصی دارد؛ به‌طوری که تا چندی پیش حدود 40 واحد دامداری در شهرستان تعطیل شده بود، اما پیگیری‌های لازم در این زمینه انجام شده است؛ به‌طوری که ما پیگیر احیای دامداری‌های دو هزار تا 6 هزار رأسی در شهرستان هم از طریق شرکت «شستا» و هم از طریق بنیاد مستضعفان هستیم، اما هنوز به نتیجه مطلوب نرسیده‌ایم.
نثاری با بیان اینکه درحال حاضر در نبود صنایع تبدیلی و فرآوری محصولات کشاورزی از شهرستان خارج می‌شود درحالی که بهتر است فرآوری و تولید نهایی در خود نهاوند انجام شود، گفت: در بحث ظرفیت‌های دامپروری نیز با راه‌اندازی واحدهای دامپروری سنگین، می‌توانیم هم تولید گوشت را افزایش دهیم و هم گردش مالی و اشتغال را در شهرستان حفظ کنیم؛ بنابراین این موضوع با سرعت درحال پیگیری است.
وی با اشاره به اینکه در مورد دام‌های سبک نیز اقداماتی صورت گرفته است به‌طوری که از طریق بنیاد برکت به هر نفر 150 میلیون تومان تسهیلات برای خرید گاو شیری اعطا می‌شود، خاطرنشان کرد: تسهیلات جهاد کشاورزی برای واحدهای نیمه‌صنعتی و صنعتی دام سبک درحال پیگیری است، زیرا چیزی حدود 40 واحد دامداری (صنعتی و نیمه‌صنعتی) تعطیل در شهرستان وجود دارد که جلسه‌ای در سطح وزارت برای حمایت از آن‌ها برگزار و در پی آن مقرر شد اسامی برخی از این واحدها برای دریافت تسهیلات به بانک‌های عامل معرفی شود تا بتوانند مجدداً به چرخه تولید بازگردند.
نثاری ادامه داد: البته امیدواریم این معرفی‌ها به نتیجه برسد و بانک‌ها نیز با پرداخت تسهیلات، واحدهای مذکور را حمایت کنند.
وی با اشاره به تعطیلی چند واحد لبنی در شهرستان به‌دلیل مشکلات حقوقی، خاطرنشان کرد: خوشبختانه پیگیری‌ها نتیجه داد و این مشکلات رفع شده و به زودی شاهد راه‌اندازی مجدد آن‌ها و تولید محصولات لبنی خواهیم بود.
نثاری با اشاره به اینکه در مورد واحدهای صنعتی تعطیل در شهرک‌های صنعتی نهاوند نیز باید بگویم چیزی حدود 35 واحد تعطیل وجود داشت حال آنکه یکی از اولویت‌های ما بازگرداندن این واحدها به چرخه تولید است، گفت: با پیگیری‌های انجام‌شده مدیرکل مربوطه تاکنون سه‌بار از شهرک صنعتی نهاوند بازدید و تک‌تک این واحدها را بررسی کرده است.
وی ادامه داد: مسئله این است که برخی از مالکین تمایلی به ادامه فعالیت ندارند که این موضوع به‌صورت‌ جداگانه مورد بررسی قرار می‌گیرد، اما تعدادی از واحدها استقبال کرده‌اند و درحال پیگیری برای احیا هستیم.
مع‌الوصف؛ با توجه به آنچه گفته شد، به نظر می‌رسد با وجود عقب‌ماندگی چندین‌ساله نهاوند از مسیر توسعه، امروز به همت نماینده و همراهی مدیران، شاهد برداشته شدن گام‌های مثبتی در مسیر توسعه اقتصادی و ایجاد اشتغال در این شهرستان هستیم. به‌نحوی که رفع موانع و مشکلات در تمامی بخش‌ها از سوی نماینده در دستور کار قرار گرفته که اگر شرایط و پیگیری‌ها به همین منوال پیش برود، می‌توان روزنه امیدی به بهبود شرایط داشت؛ بنابراین انتظار می‌رود همکاری‌ها همچون گذشته در سطح استانی و ملی با پیگیری نماینده برای پیشبرد اهداف تعریف‌شده متناسب با ظرفیت‌های شهرستان ادامه پیدا کند تا در آینده نه‌چندان دور دیگر شاهد ارائه آمار نجومی در عرصه بیکاری این شهرستان نباشیم.

طاهره ترابی مهوش