عملیات ساخت مجتمع تفریحی و توریستی پرشین‌یاقوت در شهر جواهرات در منطقه حیدره از سال 1387 هجری شمسی آغاز شده است، اما طی این سال‌ها خبری از تکمیل شدن و به بهره‌برداری رسیدن این پروژه به گوش نرسیده و تنها خبر تغییر مکرر مدیریت‌‌ها و حتی سرمایه‌گذاران این پروژه را شنیده‌ایم؛ در مقطعی (طی چند سال اخیر) یک سرمایه‌گذار عراقی در این زمینه پای کار آمد، اما بازهم نتیجه‌ای نداشت، به‌طوری که طی این سال‌ها چیز عاید این استان و اقتصاد آن نکرده و این درحالی است که پروژه در بکرترین اراضی دامنه الوند و در مساحتی بالغ‌بر 126 هزار متر مربع کلنگ‌زنی شد تا با توجه به ظرفیت‌های معدنی استان، این مکان گذرگاهی برای ورود به بازار جواهرات ایران و جهان باشد؛ چراکه این مجموعه بر پایه دو معدن سنگ‌های قیمتی و نیمه‌قیمتی استان (معدن رز کوارتز و یاقوت کبود) ایجاد شد که به گفته ناصر روزبهانی مدیر اجرایی پروژه در گفت‌وگوهایی که پیش‌تر و در شمارگان مختلف روزنامه با او دراین ارتباط داشتیم، این ظرفیت طی سال‌های گذشته می‌توانست هم ارزآوری خوبی ایجاد کند و هم موجب اشتغال سه هزار و 500 نفر در استان و کشور شود، اما دریغ!
بر این اساس با توجه به اهمیت موضوع، بر آن شدیم در گفت‌وگو با مدیران مرتبط به سرانجام این پروژه بپردازیم که در ادامه می‌خوانید:
* چرا پیگیری می‌کنید!
معاون سرمایه‌گذاری و تأمین منابع اداره ‌کل میراث ‌فرنگی، گردشگری و صنایع ‌دستی استان همدان در پاسخ به این سؤال که «این اداره کل در قامت متولی سرمایه‌گذاری پروژه چه پیگیری‌هایی در دستور کار داشته و آیا اطلاع دارد که پروژه در چه مرحله‌ای قرار گرفته و روند پیشرفت آن تا کجا است چراکه یکی از مسائل مرتبط با این پروژه عدم همخوانی مجوزهای کسب‌شده در سال‌های ابتدایی با طرح‌های بعدی همچون طرح دامنه شمالی الوند بود؟» گفت: نمی‌دانم دلیل پیگیری این پروژه از سوی شما چیست! اما تا جایی که ما مطلعیم، پروژه فعلاً مسکوت مانده و اقدام خاصی صورت نگرفته است.
علیرضا قاسمی‌ درواکنش به پاسخ خبرنگار سپهرغرب با این مضمون که «مسئله مسکوت ماندن چنین پروژه بزرگی برای چندین‌سال متمادی خود دلیل محکمی برای پیگیری است!» عنوان کرد: این پروژه درحال حاضر غیر فعال است و ظاهراً خود سرمایه‌گذاران هم به‌دلیل تغییرات مکرر یا دلایل دیگر، فعلاً پیگیری نمی‌کنند و مراجعه‌ای از سوی آن‌ها به ما نشده است.
در ادامه مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان نیز در واکنش به این سؤال که «از آنجایی که بخشی از مجوزهای مربوط به واگذاری اراضی این پروژه مرتبط با سازمان منابع طبیعی است و از سوی دیگر با توجه به اینکه این پروژه طی سال‌های گذشته مسکوت مانده و به نتیجه نرسیده، آیا نهاد شما پیگیری برای خلع ‌ید یا بازپس‌گیری اراضی انجام داده یا خیر؟» گفت: از زمانی که وظایف دستگاه‌ها تفکیک شد، پرونده واگذاری اراضی به امور اراضی منتقل شده؛ حال آنکه بعد از آن نیز خط حریمی که مشخص شده، این اراضی را داخل حریم راه و شهرسازی قرار داده است.
اسفندیار خزایی ادامه داد: بنابراین درحال حاضر تنها کاری که ما باید انجام بدهیم، این است که پیگیری کنیم تا سند به‌نام راه شهرسازی زده شود؛ بنابراین از این مرحله به بعد دیگر ارتباطی به ما ندارد. زمانی که حقوق عرفی دامداران پرداخت شود، سند انتقال پیدا می‌کند، زیرا همان‌طور که عنوان کردم، این اراضی دچار تغییر وضعیت شده‌اند.
وی تأکید کرد: طبق تفسیر قانون ذیل ماده 47 از بخش مقررات مالی دولت، اراضی‌ای که از طرف سازمان ما واگذار شده، به‌طور کامل داخل حریم راه و شهرسازی قرار گرفته است.
معاون هماهنگی امور اقتصادی استاندار همدان نیز در واکنش به این سؤال که پروژه پرشین‌یاقوت به‌لحاظ وسعت و مدت‌زمان بلاتکلیفی یکی از پروژه‌های پیر استان محسوب می‌شود خواستم ببینم پیگیری‌های شما در این زمینه به کجا رسیده و آیا برنامه‌ای برای بازپس‌گیری اراضی یا جذب سرمایه‌گذار جدید در دستور کار دارید یا خیر؟ گفت: بله، این اراضی از چندین سال پیش واگذار شده و متأسفانه در این سال‌ها چندین‌بار سرمایه‌گذاران تغییر کرده‌اند، اما تقریباً هیچ‌کدام موفق عمل نکرده‌اند.
سیدمجتبی حسینی ادامه داد: تأسف‌بارتر اینکه طی این سال‌ها تنها پیشرفت‌هایی جزئی داشته است؛ بر این اساس از سال گذشته موضوع را به شکل جدی‌تری دنبال کردیم.
وی در تشریح چگونگی پیگیری جدی‌تر این پروژه اظهار کرد: بعد از اعطای فرصت به سرمایه‌گذار فعلی برای به سرانجام رساندن پروژه، چون اقدامی مؤثر انجام نشد، ما برای بازپس‌گیری اراضی وارد عمل شدیم.
حسینی با بیان اینکه مکاتبات لازم انجام شده و درحال حاضر پرونده درحال طی کردن مراحل قانونی در مراجع قضائی است، عنوان کرد: البته به‌صورت هم‌زمان با چند سرمایه گذار جدید نیز مذاکرات اولیه انجام شده، اما تا زمانی که وضعیت فعلی به‌طور کامل تعیین تکلیف نشود، امکان واگذاری مجدد وجود ندارد.
وی ادامه داد: البته آمادگی جذب سرمایه‌گذار جدید وجود دارد و پیگیری‌های ما ادامه خواهد داشت.
این مقام مسئول در واکنش به این سؤال که در این پروژه چه مقدار از اراضی ملی به سرمایه‌گذار واگذار شده است؟ اذعان کرد: چیزی بالغ‌بر 12 هکتار.
وی در پاسخ به این سؤال که «در این پروژه میراث فرهنگی نیز به‌نوعی یکی از متولیان بوده، اما متأسفانه پیگیری‌های لازم را انجام نداده؛ شما به‌عنوان نهاد بالادستی آیا در خصوص کم‌کاری‌ها و ترک فعل این نهاد هم ورود پیدا کرده‌اید؟» ابراز کرد: بله، در نامه‌ای که به آقای دادستان ارسال کردیم، تمام دستگاه‌هایی که متولی پروژه بوده‌اند و بعضاً وظایف خود را به‌درستی انجام نداده‌اند، معرفی شدند؛ البته نمی‌توان گفت ترک فعل صورت گرفته، اما قطعاً نوعی اهمال یا مماشات در برابر وضعیت موجود وجود داشته که ما اقدامات قانونی لازم را در این خصوص نیز انجام داده‌ایم.
مع‌الوصف؛ با توجه به آنچه گفته شد، بعد از گذشت بیش از دو دهه از واگذاری اراضی پروژه پرشین‌یاقوت، گویا مدیران اقتصادی استان به این نتیجه رسیده‌اند که همراهی با مسکوت نگه داشتن این پروژه به نفع مردم نبوده و درصدد احقاق حقوق عامه برآمده تا 12 هکتاراز اراضی دولتی را از چنگ سرمایه‌گذارنماها در بیاورند. چراکه طی این سال‌ها اگر سرمایه‌گذاران فعلی به معنای واقعی از قدرت، توان و صلاحیت لازم بر خوردار بودند، امروز این غول و بی‌شاخ‌ودم سیمانی در دامنه الوند حداقل کارکردی را به خود می‌دید و نه اینکه خود به معضلی بزرگ در طبیعت منطقه بدل شده باشد و آشفتگی بصری ایجاد کند.
البته بیان این نکته خالی از لطف نیست که چرا طی این سال‌ها سازمان میراث فرهنگ به‌عنوان متولی در خصوص کج‌روی‌‌ها سکوت کرده و امروزهم که ما پیگیر موضوع می‌شویم، به‌جای پاسخگویی درست در مقام سؤال برآمده و مدعی است که چرا رسانه شما به این موضوع پرداخته! این درحالی است که اگر بر مبنای واقعیت‌ها بخواهیم مسئله را پیگیری کنیم، این ارگان خود باید در مقام متولی به این سؤال پاسخ دهد که طی 20 سال گذشته چرا به دنبال تعیین تکلیف پروژه نبوده و منجر به تضییع حقوق عامه شده است؟

طاهره ترابی مهوش