رئیس کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور و مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی احیای فضای فرهنگی و هنری مساجد را کلید جذب نوجوانان و جوانان به مسجد و افزایش نشاط مذهبی دانست و بر ضرورت ایجاد برنامه‌های مستمر و حمایت مدیران برای فعال‌سازی مساجد تأکید کرد.

حجت‌الاسلام علی ملانوری در همایش بچه‌های مسجد که روز یکشنبه در سالن اجتماعات استانداری همدان برگزار شد، به اهمیت حضور نوجوانان و جوانان در مساجد اشاره کرد و گفت: امروزه متأسفانه حضور چهره‌های جوان و نوجوان در مساجد کاهش یافته است و این موضوع دغدغه جدی ما است؛ کانون‌های فرهنگی مساجد باید بتوانند نسل جوان را به مسجد جذب کنند و این رسالت مهم را با قدرت ادامه دهند.

وی افزود: طی سال‌ها کانون‌های فرهنگی هنری مساجد توانسته‌اند شبکه گسترده‌ای از فعالان فرهنگی و هنری مسجدی ایجاد کنند، اما هنوز به اهداف کامل خود نرسیده‌اند؛ ما در کشور بیش از پنج هزار گروه سرود و نمایش ثبت‌شده داریم و 100 هزار هنرمند مسجدی در رشته‌های مختلف فعالیت می‌کنند که این سرمایه عظیم فرهنگی باید به‌درستی مدیریت و حمایت شود.

رئیس کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور ضمن بیان تجارب شخصی خود در حوزه مدیریت فرهنگی از دهه 70 شمسی، بیان کرد: نسل‌های مختلف مدیران فرهنگی در کشور تربیت شده‌اند و استعدادهای فراوانی در سطح مساجد وجود دارد؛ این ظرفیت‌ها به ویژه در استان همدان که مهد تمدن و علمای بزرگ است، باید شکوفا شود.

حجت‌الاسلام ملانوری پیشنهاد داد: با توجه به اهمیت استان همدان، پیشنهاد می‌کنم یک روز ویژه به‌عنوان «روز بچه‌های مسجد» در همدان نام‌گذاری شود تا با تعیین شاخص‌های سنجش عملکرد کانون‌ها، مسیر توسعه و پیشرفت کانون‌های فرهنگی هنری مساجد هموارتر، شفاف‌تر و اثرگذارتر شود‌.

وی با تأکید بر اینکه احیای فضای مسجد به‌عنوان مرکز فرهنگی و هنری، بسیج و نشاط جوانان و نوجوانان نخستین گام برای مقابله با تهدیدات و مشکلات فرهنگی است، یادآور شد: اگر بتوانیم فضای مسجد را مجدداً زنده کنیم و شور و نشاط جوانی را به مسجد بازگردانیم، هیچ دشمنی توان مقابله با ما را نخواهد داشت؛ در وقایع اخیر، گذر ایمن از بحران‌ها مدیون لطف خداوند، رهبری حکیمانه رهبر معظم انقلاب و انسجام و همبستگی مردم بوده که این انسجام از دل مساجد شکل گرفته است.

مشاور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی همچنین به اهمیت نگاه فراگیر و مردمی به مساجد اشاره کرد و افزود: مسجد خانه خدا و محل عبادت، سیاست، تعلیم و تربیت، ارائه خدمات اجتماعی و رسیدگی به نیازهای مردم بوده و متعلق به همه است و نه محدود به گروه یا قومی خاص؛ باید از مساجد به‌عنوان پایگاه‌های وحدت و همدلی بهره ببریم.

حجت‌الاسلام ملانوری بر ضرورت حمایت و پشتیبانی مسئولان از کانون‌های فرهنگی هنری مساجد تأکید کرد و از مدیران مسئول خواست: خود را برای جذب اعضای جدید و توسعه فعالیت‌ها آماده کنید.

وی ادامه داد: ما باید میزان تلاش خود برای جذب اعضای جدید به کانون‌ها را افزایش دهیم و هرگز نباید به وضعیت فعلی اکتفا کنیم.

رئیس کانون‌های فرهنگی هنری مساجد کشور در پایان سخنانش با ابراز امیدواری نسبت به پیشرو بودن استان همدان در این مسیر، گفت: با حمایت مسئولان استانی، حضور پُرشور جوانان و استعدادهای فرهنگی، امیدواریم همدان در اجرای رویدادهای استانی و ملی بچه‌های مسجد پیشگام باشد و طی کردن این مسیر باعث رشد و شکوفایی بیش‌ازپیش کانون‌های فرهنگی مساجد شود.

مسجد پایگاه تمدن‌سازی است و نه محل عبور؛ جوانان باید در مدیریت مسجد سهیم باشند

نماینده ولی‌ فقیه در استان همدان نیز با تأکید بر جایگاه محوری مسجد در تربیت نیروی انسانی تراز انقلاب اسلامی، گفت: امروز اگر شاهد حضور دانشمندان، نخبگان و مجاهدانی هستیم که در برابر جبهه استکبار ایستاده‌اند، باید ریشه‌های این رشد را در تربیت‌های مسجدمحور جست‌وجو کرد.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین حبیب‌الله شعبانی‌موثقی حضور جوانان در این مراسم را امیدبخش دانست و اظهار کرد: افتخار بزرگی است که امروز در محضر نسل پُرشور و مؤمن مسجدی هستیم؛ جوانانی که نه‌تنها با حضورشان فضای مسجد را زنده نگاه داشته‌اند، بلکه توانسته‌اند با اقدامات فرهنگی و هنری خود، مسجد را به پایگاه جذب دیگران نیز تبدیل کنند.

وی با اشاره به نقش تربیتی مساجد در شکل‌گیری شخصیت علمی، اخلاقی و اجتماعی جوانان، افزود: در هیچ مکانی مانند مسجد، زمینه برای رشد متوازن جوانان فراهم نیست. مسجد تنها محل اقامه نماز نبوده، بلکه خاستگاه انسان‌سازی و بستر تمدن‌سازی است؛ باید قدر این نعمت را بدانیم و از آن در مسیر الهی بهره ببریم.

امام‌جمعه همدان با طرح این پرسش که «چقدر از هنر در جبهه حق برای معرفی حقیقت استفاده کرده‌ایم؟»، تصریح کرد: امروز جبهه باطل به‌خوبی از هنر برای زینت‌ بخشیدن به باطل خود بهره می‌برد. رسانه، تصویر، موسیقی، دروغ‌های رنگ‌آمیز و غیره در خدمت فریب هستند. اما ما چقدر توانسته‌ایم از ابزار هنر برای تبیین حقیقت، دفاع از مظلوم و معرفی آموزه‌های اسلام ناب استفاده کنیم؟

حجت‌الاسلام‌والمسلمین شعبانی‌موثقی ادامه داد: هنر منفی، هنری است که برای پنهان‌ کردن واقعیت‌ها به‌کار گرفته می‌شود؛ اما هنر متعهد، رسالتش روشنگری است. امروز اگر شاهد جنایت‌ها در غزه و سکوت مدعیان تمدن هستیم، این یعنی یک ضعف رسانه‌ای و هنری در جبهه حق که باید جبران شود.

وی به تحولات جدید در آیین‌نامه امور مساجد اشاره کرد و گفت: خوشبختانه گامی اساسی در جهت تقویت حضور جوانان در هیئت امنای مساجد برداشته شده است؛ طبق آیین‌نامه جدید، مجموعه‌هایی مانند پایگاه‌های بسیج، هیئت‌های مذهبی و کانون‌های فرهنگی چه خواهران و چه برادران می‌توانند به‌صورت حقوقی در ترکیب هیئت امنا حضور داشته باشند.

نماینده ولی‌ فقیه در استان همدان افزود: این بدان معنا است که دیگر برای ورود جوانان به ساختارهای تصمیم‌گیری مسجد، نیاز به انتخابات یا فرآیندهای پیچیده نیست، باید این ظرفیت را مغتنم شمرد و با جدیت پیگیری کرد؛ حتی اگر مسجدی از این امکان محروم است، مطالبه‌گری از نهادهای مسئول ضروری است.

حجت‌الاسلام‌والمسلمین شعبانی‌موثقی با صراحت به مسئولیت شرعی مدیران مساجد اشاره و تأکید کرد: هیئت امنایی که مانع ورود جوانان می‌شود، مسئول است؛ امروز میدان دادن به نسل جوان، یک توصیه اخلاقی نیست، یک ضرورت شرعی و انقلابی است و اگر دراین‌باره کوتاهی شود، در پیشگاه خداوند باید پاسخگو باشیم.

جذب حداکثری، معیار موفقیت مسجد است

وی با بیان اینکه حضور در مسجد به‌تنهایی کافی نیست، تصریح کرد: موفقیت یک کانون فرهنگی یا مجموعه مسجدی، به جذب بیشترین مخاطب از میان قشر خاکستری وابسته است؛ کسانی که شاید ارتباط مستمری با مسجد ندارند، اما تشنه حقیقت‌اند. مسجد نباید محل خواص باشد؛ مسجد، خانه همه مردم است.

امام‌جمعه همدان ادامه داد: امروز یک جوان مسجدی باید فکر کند چند نفر را توانسته به مسجد جذب کند؟ چند دل دورمانده را نزدیک کرده؟ مسجد نقطه شروع حرکت است، نه پایان آن. ما باید مسجد را به محل زندگی مردم بازگردانیم؛ به جایی که همه احساس تعلق کنند.

حمایت جدی از طرح‌های خلاقانه و کارآفرینی در کانون‌های فرهنگی هنری مساجد

استاندار همدان نیز به اهمیت نقش جوانان و کانون‌های فرهنگی هنری مساجد در مسیر تحقق اهداف انقلاب اشاره کرد و گفت: در چله دوم انقلاب، مخاطب اصلی بیانیه گام دوم انقلاب، جوانان هستند.

حمید ملانوری‌شمسی تأکید کرد: نظام سیاست‌گذاری عزم جدی در حمایت از سرمایه‌گذاری بخش خصوصی دارد و از طرح‌ها و برنامه‌های خلاقانه کانون‌های فرهنگی هنری مساجد، به‌ویژه در حوزه کارآفرینی، به‌طور کامل حمایت می‌شود.

وی افزود: در زمینه حمایت‌های مالی، استان تاکنون سه میلیارد تومان دارایی برای پشتیبانی از فعالیت‌های فرهنگی، هنری و مذهبی اختصاص داده است و یک میلیارد تومان دیگر نیز در بخش‌های مختلف به این رقم اضافه خواهد شد.

نماینده عالی دولت در استان همدان همچنین از ایجاد صندوق پشتیبانی فرهنگی، هنری و ورزشی در استان خبر داد که هدف آن تأمین منابع مالی پایدار برای استمرار فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی است.

همدان، نماد پویایی و نشاط بچه‌های مسجد است

مدیر ستاد هماهنگی کانون‌های فرهنگی هنری مساجد استان همدان نیز گفت: اینکه پس از چندسال بار دیگر جمعی از بچه‌های مسجد در کنار هم قرار گرفتند، نشان‌دهنده ظرفیتی عظیم و تأثیرگذار است که به همت خود شما عزیزان شکل گرفته است.

حجت‌الاسلام علی عزیزی افزود: امروز با حضور پُررنگ خواهران و برادران مسجدی، شاهدیم که جریان مسجد روزبه‌روز پویاتر، زنده‌تر و فعال‌تر از گذشته درحال پیشرفت است. این حضور گواهی است بر تعهد نسل جوان مسجد نسبت به ارزش‌ها و آرمان‌ها؛ امیدوارم بتوانیم وظایفمان را در قِبال این حرکت عظیم فرهنگی به شایستگی انجام دهیم.

اهمیت تأمین اعتبار پایدار و تقویت فعالیت‌های فرهنگی مساجد

مدیر کانون فرهنگی هنری امام حسین (ع) شهر فامنین نیز با اشاره به نقش کلیدی مساجد در تربیت نسل جوان، بر ضرورت تأمین اعتبار پایدار برای مساجد تأکید و بیان کرد: بدون حمایت مالی مستمر، بسیاری از برنامه‌های فرهنگی و هنری مساجد دچار توقف می‌شود و این مسئله مانع از تداوم اثرگذاری در عرصه فرهنگ دینی خواهد شد.

نرگس عبدی به مشکلات همکاری میان هیئت امنای مساجد و مدیران کانون‌ها اشاره کرد و خواستار تعامل بیشتر برای رفع موانع شد.

وی با بیان دغدغه‌های فضای رسانه‌ای و نفوذ فرهنگی دشمن، خواستار تشکیل اتاق فکر ملی برای مدیران کانون‌ها شد تا بتوانند با تحلیل تخصصی مسائل، پاسخ‌های به‌موقع و مناسبی به چالش‌های فرهنگی ارائه دهند.

مدیر کانون امام حسین (ع) فامنین تأکید کرد که ارتباط مستمر و تقویت همکاری میان کانون‌های مساجد در سراسر کشور، موجب ماندگاری و انگیزه بیشتر جوانان در فعالیت‌های فرهنگی خواهد شد.

ضرورت فعال‌سازی ظرفیت‌های اردویی

مدیر کانون فرهنگی محمد رسول‌الله (ص) نیز تأکید کرد: یکی از بزرگ‌ترین مشکلات، کمبود بودجه و منابع مالی بوده که طی سال‌های گذشته باعث تعطیلی یا کاهش فعالیت کانون‌های مساجد شده است.

محمد رضاییان با انتقاد از نبود برنامه‌ریزی منظم و سیاست‌گذاری ثابت در دولت‌ها، گفت: هر مدیری که می‌آید، سیاست خودش را اجرا می‌کند و این باعث آسیب دیدن فعالیت‌های فرهنگی مساجد شده است.

مدیر کانون محمد رسول‌الله (ص)‌ از مشکلات فضای کوچک مساجد و محدودیت دسترسی به حسینیه‌ها برای برگزاری برنامه‌ها یاد کرد و افزود: این موضوع باعث کاهش انگیزه و مشارکت جوانان شده است.

رضاییان بر ضرورت فعال‌سازی ظرفیت‌های اردویی همدان تأکید کرد و پیشنهاد داد: اردوهای آموزشی و تجربی برای مدیران کانون‌های استان برگزار شود تا با الگوهای موفق کشوری آشنا شوند و بتوانند برنامه‌های بهتری اجرا کنند.

سمیرا گمار