استاندار همدان به‌مناسبت گرامیداشت هفته خبرنگار، به همراه مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی، مدیرکل روابط‌عمومی و امور بین‌الملل استانداری و اعضای خانه مطبوعات از دفتر روزنامه سپهرغرب بازدید و با خبرنگاران و مدیران این رسانه دیدار و گفت‌وگو کرد.

رسانه‌ها مدیران دستگاه‌ها را ارزیابی می‌کنند

مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان همدان در این دیدار با تقدیر از خبرنگاران به‌عنوان بازوان توانمند پیشرفت و توسعه، بیان کرد: ارتباط خبرنگاران با مدیران کل در جهت تحقق اهداف تعیین‌شده در استان از الزامات بوده و خوشبختانه با توجه استاندار محترم ارزیابی مدیران در این بخش با دقت انجام خواهد شد.

سیدمحمدرضا جوادی خاطرنشان کرد: مدیران دستگاه‌های اجرایی هیچ منعی برای ارتباط با رسانه‌ها ندارند و شکل‌گیری ارتباط دوسویه مدیران و رسانه‌ها منجر به اعتمادسازی و امیدآفرینی برای مردم خواهد شد.

رسانه‌ها موظف به همراهی و حمایت از پیشرفت دولت‌ها هستند

مدیر تحریریه روزنامه سپهرغرب نیز با تأکید بر وظیفه دینی، انقلابی، رسانه‌ای و شهروندی مجموعه‌های خبری، ابراز کرد: ما موظفیم فارغ از تغییر دولت‌ها، در جهت پیشرفت و موفقیت کل نظام جمهوری اسلامی تلاش کنیم؛ سال‌ها فعالیت ما در حوزه‌های آموزشی و فرهنگی نیز در همین راستا بوده است.

حسین صادقیان در ادامه از دعوت کارشناسان در حوزه‌های گوناگون اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی برای تحلیل مسائل روز خبر داد و گفت: این رسانه از نقطه‌نظرات صاحب‌نظران در این حوزه‌ها استفاده می‌کند.

سپهرغرب در جمع روزنامه‌های سطح یک کشور قرار گرفت

مدیرمسئول روزنامه سپهرغرب نیز با اشاره به فعالیت‌های این رسانه، گفت: روزنامه سپهرغرب علاوه‌بر نسخه مکتوب، یک گروه خبری فعال و یک بنگاه اقتصادی رسانه‌ای است که توانسته بخش قابل توجهی از هزینه‌های خود را از طریق تبلیغات و آگهی تأمین کند.

مسعود جواندل افزود: این روزنامه با 25 نیروی بیمه‌ای و ایجاد حدود 30 اشتغال غیر مستقیم، در پنج استان ایلام، کرمانشاه، کردستان، مرکزی و همدان نمایندگی رسمی دارد و تمام نمایندگی‌ها مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را دریافت کرده‌اند؛ سپهرغرب تلاش می‌کند آرمان‌گرایی و واقع‌بینی را توأمان دنبال کرده و محصولی فرهنگی با سطح کیفی بالا ارائه دهد.

وی با اشاره به جایگاه ملی این رسانه، خاطرنشان کرد: براساس رتبه‌بندی رسمی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، سپهرغرب با امتیاز 80.1 در جمع روزنامه‌های سطح یک کشور قرار گرفته است؛ این رتبه‌بندی بسیار سختگیرانه انجام می‌شود و کسب هر صدم امتیاز، مستلزم سرمایه‌گذاری و فعالیت حرفه‌ای در حوزه خبر است.

مدیرمسئول سپهرغرب در ادامه به چالش‌های پیش روی رسانه‌ها اشاره کرد و گفت: متأسفانه برخی دستگاه‌ها در پاسخگویی یا تعامل با رسانه‌ها کم‌لطفی می‌کنند و حتی در مواردی، فشارها و محدودیت‌هایی برای خبرنگاران ایجاد می‌شود که می‌تواند به منافع اقتصادی رسانه‌ها آسیب بزند؛ بااین‌حال، همکاران ما در تحریریه و بخش روابط عمومی با تلاش و پیگیری مستمر، مأموریت اطلاع‌رسانی را ادامه می‌دهند.

مسئولیت‌پذیری و مسئله‌محوری، راهبرد اصلی ما است

سردبیر روزنامه سپهرغرب نیز با مرور فعالیت 18 ساله این رسانه، گفت: روزنامه سپهرغرب در طول این سال‌ها توسط تیم‌های مختلفی اداره شده و از سال 1392 با پیشنهاد مرحوم کاشی، تیم فعلی مستقر شد؛ از همان ابتدا راهبرد اصلی ما مسئولیت‌پذیری و مسئله‌محوری بود و ما در قِبال هر مطلبی که منتشر می‌کنیم، هم در برابر خداوند و هم در برابر مردم احساس مسئولیت داریم.

زهره پوروهابی افزود: هیچ شماره‌ای از سپهرغرب منتشر نشده که تولید محتوای اختصاصی نداشته باشد؛ اکنون در بسیاری از شماره‌ها بین 8 تا 10 گزارش و مطلب تولیدی داریم و حداقل پنج مطلب ثابت در سرویس‌های مختلف منتشر می‌کنیم. هدف ما ایجاد حلقه ارتباطی میان رسانه، مسئولان و مردم است؛ تا جایی که بسیاری از شهروندان مشکلات خود را مستقیماً به دفتر روزنامه می‌آورند و ما حتی بدون انتشار خبر، برای حل آن‌ها اقدام می‌کنیم.

وی با اشاره به تربیت نیروهای متخصص در این رسانه، اظهار کرد: اکثر خبرنگاران و همکاران ما روزنامه‌نگاری را در همین مجموعه آموخته‌اند؛ میانگین تحصیلات همکاران کارشناسی ارشد است و در حوزه‌های مختلف قلم می‌زنند. ما یک تیم یادداشت‌نویس حرفه‌ای داریم که هر مطلب آن‌ها به یک مسئله مشخص می‌پردازد و راهکار ارائه می‌دهد.

سردبیر سپهرغرب ادامه داد: این مجموعه از معدود رسانه‌هایی است که تحریریه برخط اختصاصی دارد؛ خبرنگاران ما از هر نقطه کشور می‌توانند خبر، عکس و فیلم را به‌صورت مستقیم در سامانه بارگذاری کنند. همچنین، آرشیو صوتی کامل از جلسات و مصاحبه‌ها را نگهداری می‌کنیم تا مستندات ما دقیق و قابل اتکا باشد.

سند توسعه استان همدان می‌تواند الگویی ملی برای برنامه‌ریزی منطقه‌ای باشد

پژوهشگر توسعه و یادداشت‌نویس روزنامه سپهرغرب نیز با استناد به مطالعات مرکز مطالعات راهبردی کشور، گفت: طبق این ارزیابی‌ها، مهم‌ترین مسئله استان همدان ضعف مدیریت و پس از آن، عدم هماهنگی مدیران است. در سند توسعه نیز بر ضرورت رفع این چالش‌ها و حرکت از برنامه‌ریزی متمرکز به برنامه‌ریزی توسعه منطقه‌ای، تأکید شده است.

حسن سالک با اشاره به نابرابری‌های اقتصادی و شاخص ضریب جینی، تصریح کرد: براساس داده‌های موجود، روستاهای استان همدان ازنظر فقر در مقایسه با استان‌های دیگر، وضعیت نامطلوبی دارند و این موضوع نیازمند توجه ویژه است.

این پژوهشگر توسعه با بیان اینکه سند توسعه استان همدان می‌تواند الگویی برای سایر استان‌ها باشد، گفت: ظرفیت‌های فراوان استان‌ها در برنامه‌ریزی متمرکز نادیده گرفته می‌شود. این سند با رویکرد منطقه‌محور، می‌تواند الگوی قابل اقتباس برای دیگر مناطق کشور باشد.

سالک در ادامه به چالش‌های اقتصادی استان اشاره کرد و افزود: بانک‌ها باید از خروج سپرده‌های استان جلوگیری کنند؛ چراکه این مسئله مانع مهمی در مسیر سرمایه‌گذاری محلی است. همچنین، حکمرانی مبتنی بر اعتماد، ثبات اقتصادی و اجرای حاکمیت قانون، لازمه جذب سرمایه‌گذاران است.

وی برنامه‌ریزی استراتژیک و مدیریت هماهنگ را از دیگر ویژگی‌های سند توسعه استان برشمرد و خاطرنشان کرد: دستگاه‌های اجرایی باید در چارچوب این سند حرکت کنند تا از موازی‌کاری جلوگیری شود.

ضرورت تقویت جریان اطلاع‌رسانی در استان همدان

عضو هیئت مدیره خانه مطبوعات همدان نیز با این بیان که روزنامه سپهرغرب از رسانه‌های بدون حاشیه و پُرکار در استان است، به جریان اطلاع‌رسانی در استان اشاره کرد و افزود: انعکاس اقدامات انجام‌شده استان در رسانه‌ها گاهی محدود و ناکافی است؛ این نشان می‌دهد که جریان اطلاع‌رسانی در استان نیازمند عزم جدی و هماهنگی میان دستگاه‌های مختلف و رسانه‌ها است.

مهرداد حمزه ادامه داد: شورای اطلاع‌رسانی استان شکل گرفته و جلسات خود را آغاز کرده، اما لازم است که این جریان به سمتی هدایت شود که مردم به‌عنوان ذی‌نفعان اصلی، از اخبار و اطلاع‌رسانی به‌طور کامل بهره‌مند شوند.

مدیریت محلی و اولویت‌بندی مسائل استان در مرکز توجه قرار دارد

استاندار همدان نیز در این نشست صمیمانه ابتدا با تبریک روز خبرنگار و تسلیت ایام اربعین حسینی، بر اهمیت رسالت رسانه‌ها و حوزه خبرنگاری تأکید و از همراهی خبرنگاران با مدیران اجرایی استان قدردانی کرد.

حمید ملانوری‌شمسی با یادآوری حضور اعضای هیئت مدیره خانه مطبوعات و برخی همکاران خبرنگار، به اقدامات خود از روز اول تصدی استانداری اشاره و بر ضرورت تمرکز بر دولت و مدیریت محلی تأکید کرد.

استاندار همدان گفت: مدیریت در استان همدان در قالب دولت محلی بوده و همین امر سبب تمرکز و پیشبرد مسئله‌محور موضوعات شده است.

ملانوری‌شمسی افزود: دلیل بسیاری از مسائل که قبلاً در دستگاه‌ها معلق بوده‌اند یا با تأخیر حل می‌شدند، ملاحظه‌ها و ارتباط دادن مشکلات به مسائل ملی بوده است؛ در این دوره مسائل و مشکلات معلق و چندین ده ساله حل شده‌اند که اول به لطف خداوند بوده و سپس به برنامه‌ریزی دقیق بازمی‌گردد.

وی با اشاره به تدوین برنامه اولویت‌بندی‌شده استان، بیان کرد: در ابتدای آغاز کار در استان، جلساتی با معاونان، مدیران، فرمانداران، امامان جمعه، نمایندگان دادگستری و سایر مسئولان هر شهرستان برگزار شد تا مسائل مهم آن‌ها شناسایی و حل شوند.

استاندار همدان افزود: این نشست‌ها به‌طور میانگین سه تا چهار ساعت برای هر شهرستان به طول انجامید و مسائل هر منطقه براساس اهمیت و جمعیت، مورد بررسی قرار گرفت.

ملانوری‌شمسی تأکید کرد که داشتن برنامه متمرکز و اولویت‌بندی، مانع از پیچیده شدن مسائل و ایجاد گره‌های طولانی‌مدت می‌شود و ادامه داد: موضوع مسئله‌محوری در جلسات، گفت‌وگوها و تصمیم‌گیری‌ها باید جا بیفتد و شکل بگیرد.

وی همچنین به اهمیت تربیت مدیران اشاره کرد و گفت: رفتار و عملکرد مدیران نتیجه تربیت سال‌های طولانی بوده و تغییر آن به آسانی امکان‌پذیر نیست؛ پاسخ‌دهی و عملکرد نیازمند درک دقیق از تربیت و محیطی است که افراد در آن پرورش یافته‌اند.

ضرورت تغییر نگرش مدیریتی و مشارکت جامعه در حل مسائل استان

استاندار همدان در ادامه سخنان خود با اشاره به شرایط ناترازی برق و تعطیلی‌های اخیر، توضیح داد: شرایط استان‌های مختلف کشور متفاوت است و باید شرایط هر منطقه را با توجه به گرما، جمعیت و وضعیت محلی سنجید؛ در همدان بنده گمان نمی‌کنم خیلی به تعطیلی نیاز باشد.

ملانوری‌شمسی سپس در پاسخ به گلایه‌ای مبنی بر عدم پاسخگویی برخی از مدیران به رسانه‌ها، با تأکید بر اینکه بسیاری از مدیران به‌دلیل حجم بالای کار فرصت کافی برای پاسخگویی و تصمیم‌گیری ندارند، گفت: ما تلاش می‌کنیم با حضور مستقیم و همراهی خبرنگاران، این خلأها را کاهش دهیم.

وی همچنین بر نقش همه بخش‌های جامعه در حل مسائل تأکید کرد و افزود: البته توجه داشته باشید اگر قرار است مسئله‌ای حل شود، همه باید کمک کنند؛ از رسانه‌ها و دانشگاه‌ها گرفته تا آموزش‌وپرورش، سخنرانان و مداحان، هر کس که تریبونی دارد، نقش خود را ایفا کند. اینکه ما منتظر این مسئول و آن دولت باشیم، کار پیش نمی‌رود‌.

نماینده عالی دولت در استان همدان سپس گریزی به اربعین و موکب‌های مستقر در استان زد و گفت: با توجه به تردد هفت میلیون زائر در این استان، پیشنهاد دایر شدن غرفه‌های فروش تولیدات خانگی در بخش‌های مختلف مطرح و پیگیری شد؛ اکنون نیز در کنار 40 موکب، این امکان فراهم شده که زائران بتوانند سوغات همدان را به خانه‌های خود ببرند.

ملانوری‌شمسی استفاده از فرصت‌ها را یکی از شیوه‌های مدیریتی مفید خواند و ابراز کرد: حضور میلیون‌ها زائر و فعالیت‌های داوطلبانه فرصتی است برای بهره‌مندی جامعه محلی، بدون آنکه به اصول و ارزش‌های دینی خدشه وارد شود؛ باید در حوزه تفکری تغییراتی ایجاد شود تا این مشارکت همه‌جانبه باشد و فقط یک فرد یا بخش مسئول نباشد.

ضرورت اعتمادسازی، بهره‌وری و توسعه گردشگری و صنایع استان

وی در ادامه سخنان خود با اشاره به ضعف‌های موجود در نظام اطلاع‌رسانی و رسانه‌ای، گفت: چه در این دولت و چه در دولت‌های گذشته، همیشه ضعف رسانه‌ای وجود داشته و روابط مردم با مسئولان به‌خوبی شکل نمی‌گیرد؛ باید آسیب‌شناسی کنیم که مشکل کجا است و چرا پیام ما به مردم نمی‌رسد.

مقام عالی دولت در استان همدان افزود: حل مسائل تنها با بودجه یا منابع مالی ممکن نیست؛ بلکه نیاز به تعریف منافع مشترک و همکاری همه بخش‌ها دارد. ما مسائل اقتصادی و فرهنگی را در دستور کار قرار داده‌ایم و بر بهره‌وری، استفاده از فناوری‌های نوین و هوش مصنوعی تمرکز کرده‌ایم.

ملانوری‌شمسی سپس با اشاره به توسعه گردشگری استان، بیان کرد: گردشگری باید محور باشد و به دیگر بخش‌ها متصل شود، نه اینکه از آن غفلت شود؛ گردشگری کشاورزی، معدن، صنعت، سلامت، اقوام، زبان و روستا، هرکدام باید فعال شوند تا فرصت‌های اقتصادی و اشتغال‌زایی فراهم شوند.

وی همچنین در ادامه سخنان خود به اهمیت مدرن‌سازی کشاورزی و بهره‌وری اشاره کرد و توضیح داد: با اجرای طرح‌های نوین، می‌توان تولید را افزایش داد و مصرف منابع را کاهش داد؛ به‌عنوان مثال، آبیاری زیرسطحی بهره‌وری را بالا می‌برد و آلودگی محیط زیست را کاهش می‌دهد. در معدن و صنایع تبدیلی نیز باید خام‌فروشی کاهش یافته و محصولات با ارزش‌افزوده بالا ایجاد شوند.

استاندار همدان به موضوع بسته‌بندی و ویژندسازی محصولات کشاورزی نیز اشاره کرد: برخی محصولات مانند انگور ملایر با بسته‌بندی مناسب در خارج به فروش می‌روند و این نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاری و بهره‌وری می‌تواند ارزش‌افزوده ایجاد کند.

ملانوری‌شمسی در ادامه افزود: اقدامات اجرایی مانند صدور مجوز صنایع تبدیلی کشاورزی در عرض چهار ساعت، نمونه‌ای از روندهای نوآورانه و حمایت از سرمایه‌گذار است که پیش از این ممکن بود ماه‌ها یا سال‌ها طول بکشد.

وی تأکید کرد: با تمرکز و همکاری مدیران، رسانه‌ها، احزاب، روحانیون و معلمان، می‌توانیم افقی میان‌مدت برای توسعه استان ایجاد کنیم و بهره‌وری منابع را افزایش دهیم تا اعتمادسازی و امیدآفرینی در جامعه شکل گیرد.

استاندار همدان با بیان تجربه خود در دوران جنگ و پس از آتش‌بس، گفت: در آن دوره مبهم و نامعلوم با وجود شرایط نامطمئن، سرمایه‌گذاران خارجی در استان احساس امنیت کرده و کار خود را ادامه دادند؛ در همان دوران با مدیریت محلی موفق شدیم کمبودهای ضروری مردم را کنترل کنیم و هیچ‌کس بدون نان، روغن، گوشت یا برنج نبود.

وی تأکید کرد: در 12 روز جنگ بنده شخصاً با تک‌تک سرمایه‌گذاران خارجی تماس گرفتم تا آن‌ها از ما جدا نشوند؛ این تلاش‌ها و اقدامات صورت گرفته و باعث شدند که 47 درصد از کل سرمایه‌گذاری خارجی استان در طول تاریخ همدان، در این دوره محقق شود.

استاندار همدان گفت: اگر جامعه از این کارها مطلع نشده و خود را همراه نکند، هیچ تلاشی نتیجه نمی‌دهد؛ جامعه همدان با فرهنگ و متمدن است و باید با منطق، برنامه و آموزش همراه دولت و مدیران شود.

ملانوری‌شمسی افزود: تبیین درست پروژه‌ها و فرصت‌ها اهمیت دارد؛ برای مثال استان همدان با تنوع بالای گوهرسنگ‌ها و پروژه‌هایی مانند پرشین‌یاقوت، ظرفیت‌های اقتصادی زیادی دارد که بسیاری از مردم از آن‌ها اطلاع کافی ندارند. همین موضوع درباره جذب نخبگان و سرمایه‌گذاری‌های جدید نیز صادق است؛ وقتی نیروی متخصص جذب می‌شود، باید حمایت و تشویق نیز باشد تا ظرفیت‌ها شکوفا شوند.

وی با تأکید بر نقش آموزش و تربیت جوانان جهت سازندگی توسط خودِ آن‌ها، گفت: جوانان باید درس بخوانند تا خودشان کارهای خوب انجام دهند، نه فقط برای گرفتن شغل یا اینکه کسی کاری را به آن‌ها محول کند؛ هدف، تربیت نسلی است که با دانش خود به توسعه جامعه کمک کند.

نماینده عالی دولت در استان همدان خاطرنشان کرد: حل مسائل اقتصادی و اجتماعی استان بدون مشارکت جامعه، ممکن نیست؛ دولت به‌تنهایی نمی‌تواند تمام مشکلات را رفع کند و همکاری گروه‌های مختلف مردم، نخبگان، رسانه‌ها و مسئولان، ضروری است.

ملانوری‌شمسی با تأکید بر اهمیت تربیت نیروی انسانی متخصص و ایجاد تفکر توسعه‌ای، گفت: دانش و تخصص افراد باید بتواند زمینه ایجاد شغل برای آنان و دیگران و درآمدزایی و زندگی بهتر را فراهم کند؛ وقتی این تفکر توسعه‌ای در ذهن شکل بگیرد، هم فرد و هم جامعه از آن بهره می‌برند.

وی با اشاره به اهمیت نگاه تحولی و خلاقانه، تشریح کرد: توسعه استان نیازمند نگاه نو و فعال است و ما باید از ظرفیت علمی استان استفاده کنیم. همدان در حوزه علم یکی از استان‌های برتر است؛ دو وزیر علوم گذشته از دانشگاه بوعلی بودند، اما متأسفانه پارک فناوری استان یکی از ضعیف‌ترین پارک‌ها بوده و صندوق و امکانات آن محدود است. این موضوع نشان می‌دهد که استفاده از ظرفیت‌های علمی و پژوهشی، مطلوب نیست.

استاندار همدان سپس در پاسخ به سؤالی مبنی بر ایجاد مرکز مطالعات تمدنی غرب کشور در همدان متذکر شد: این موضوع که اهمیت زیادی در توسعه فرهنگی استان دارد، تقریباً نهایی شده، مکان ساختمان آن مشخص است و به‌زودی افتتاح می‌شود؛ دفتر وزارت خارجه نیز به‌زودی در ساختمان جدید مستقر خواهد شد.

ملانوری‌شمسی درباره وضعیت مسکن نیز گفت: 50 هزار نفر واجد شرایط ثبت‌نام کرده‌اند که 20 هزار نفر تأیید نهایی شده و پروژه‌ها درحال احداث هستند. برای پروژه‌های درحال اجرا، تأمین منابع مشخص شده و قول داده‌ایم تا پایان شهریورماه تحویل داده شوند.

وی با اشاره به پروژه 580 واحدی که تعطیل شده بود، ابراز کرد: با تزریق حدود 110 میلیارد تومان، پیمانکاران شروع به کار کرده‌اند و پروژه درحال پیشرفت است.

استاندار همدان این را هم گفت که برای دهک‌های یک تا چهار که درآمد پایینی دارند و نمی‌توانند سهم آورده خود را تأمین کنند، قرار شده از فروش املاک دولتی تأمین اعتبار کنند.

ملانوری‌شمسی تأکید کرد: به متقاضیانی که تمایل داشته باشند، واحدها حتی قبل از تکمیل نهایی تحویل داده می‌شود تا مستأجران از وضعیت فعلی خارج شوند و امکان سکونت پیدا کنند.

وی این را هم اضافه کرد که در سفر اخیر آیت‌الله محسنی اژه‌ای نیز برای مراکز دادسرا و اماکن قضائی هشت شهرستان، تأمین زمین شد و اعتبار 95 میلیارد تومانی برای ساخت این مراکز اختصاص یافته است.

استاندار همدان همچنین به اقدامات اجتماعی صورت‌گرفته اشاره کرد و از کاهش چشمگیر آمار خودکشی در استان خبر داد و گفت: آخرین گزارش‌ها نشان می‌دهد که میزان خودکشی‌ها در استان 41 درصد کاهش یافته و اقدامات پیشگیرانه باعث شده حدود 30 نفر نجات پیدا کنند.

ملانوری‌شمسی تأکید کرد: این موفقیت نتیجه تعامل، انسجام و همراهی دستگاه‌ها و سازمان‌های مختلف و نشان‌دهنده تلاش مستمر برای امیدآفرینی، اعتمادآفرینی و ارتقای نشاط اجتماعی در استان است.

وی سپس با تأکید بر نقش راهبردی و مشورتی رسانه‌ها، از خبرنگاران خواست مسائل استان را براساس تخصص خود دسته‌بندی کرده و همراه با پیشنهادات کارشناسی جمع‌بندی کنند.

به گفته استاندار همدان این اطلاعات دسته‌بندی‌شده می‌توانند در شوراهای برنامه‌ریزی و کارگروه‌ها جهت تصمیم‌گیری‌های توسعه‌ای استان مورد استفاده قرار گیرند.

نماینده عالی دولت در استان همدان همچنین اعلام کرد: معاونان استانداری هر سه ماه یک‌بار نشست رسانه‌ای با خبرنگاران خواهند داشت تا آخرین اقدامات و برنامه‌ها اطلاع‌رسانی شوند و تعامل و همکاری دقیق کارشناسی بین مدیران و رسانه‌ها، تقویت شود.

ملانوری‌شمسی در پایان سخنانش از تلاش‌های اصحاب رسانه قدردانی کرد و یادآور شد: کمک و همراهی آن‌ها می‌تواند به امیدآفرینی و تقویت اعتماد اجتماعی در استان کمک کند.

سمیرا گمار