سپهرغرب، گروه خبر - سمیرا گمار: همدان از دیرباز در بخش چرم و مصنوعات آن سرآمد بوده و این را می‌توان از قرائنی نظیر «دباغ‌خانه» خواندن این شهر در گذشته و محله «چرم‌سازی» آن نیز فهمید. مستندات تاریخی هم نشان می‌دهد به‌علت زمینه‌های مستعدی که ازنظر مواد اولیه در دسترس و ارزان در همدان وجود داشته، نخستین کارخانه چرم ایران در همدان دایر شده است.

حالا آیا صرف این سابقه مهم است؟ یا نه باید دید این صنعت اکنون در چه وضعیتی بوده و البته چه پتانسیل‌هایی دارد؟!

بدون تردید اِشراف به سابقه درخشان همدان در عرصه چرم طی ادوار گذشته برای رسیدن به یک آینده روشن‌تر در این زمینه است و باید اقرار کنیم چرم یک کالای با ارزش‌افزوده بسیار بوده و اگرچه قیمت بالایی دارد، اما از دوام خوبی در مقایسه با سایر اجناس برخوردار است که متأسفانه درحال حاضر موارد متعددی درخشش آن را به سایه و بلکه انزوا برده؛ از جولان محصولات مشابه تولیدی چشم‌بادامی‌ها تا کمبود تنوع و تسهیلات گران‌قیمت!

اواخر شهریورماه سال جاری بود که خبرهایی مبنی بر خوشه شدن صنعت چرم همدان تا پایان سال از جلسه اقتصاد مقاومتی فرمانداری به گوش رسید و این امید را زنده کرد که چرم جایگاه پُرطمطراق روزهای خوشش را به‌دست خواهد آورد؛ چراکه با خوشه شدن یک صنعت چتر حمایتی گسترده رویش باز شده و خبر از رونق آن محصول می‌دهد.

خبرنگار روزنامه سپهرغرب برای اطلاع از کم و کیف این موضوع، گفت‌وگویی با مسعود قربانی، معاون صنایع کوچک شرکت شهرک‌های صنعتی ترتیب داده است که در ادامه آن را خواهید خواند:

مسعود قربانی با بیان اینکه پتانسیل چرم همدان هنوز وارد فاز توسعه خوشه‌ای نشده، اظهار کرد: شروع فاز توسعه خوشه‌ها براساس اولویت صورت می‌گیرد که درحال حاضر خوشه کشمش ملایر، مبل و منبت تویسرکان و مبل و منبت نهاوند در دست اجرا بوده و پتانسیل چرم در اولویت بعدی قرار داد.

وی با بیان اینکه شروع فاز توسعه‌ای نیازمند مطالعات و امکان‌سنجی است، ابراز کرد: درحال حاضر 42 پتانسیل خوشه‌ای شناسایی شده‌اند که مؤلفه‌های اولیه خوشه شدن نظیر تجمع جغرافیایی، مشکلات و موانع مشترک، زنجیره ارزش مشابه و غیره را دارند و پس از مطالعه باید براساس رتبه‌بندی‌های انجام‌شده در این زمینه پیش رفت.

معاون صنایع کوچک شرکت شهرک‌های صنعتی تشریح کرد: فرآیند اجرای توسعه خوشه‌ای سه تا پنج‌ساله بوده و نیازمند هزینه و تیم متخصص است که با توجه به پتانسیل شرکت شهرک‌های صنعتی به‌تدریج فرآیندهای اجرایی خوشه‌ها وارد فاز توسعه می‌شوند.

قربانی در ادامه تصریح کرد: درحال حاضر مطالعات چهار خوشه خاتمه یافته و سه خوشه درحال اجرا، در دست پیگیری است.

وی با تأکید بر اینکه صرف خوشه شدن مبنای حمایت از یک رشته، صنعت و یا پتانسیل نیست، اضافه کرد: به‌واسطه پیگیری‌های صورت‌گرفته و ظرفیت‌های صنعت چرم حمایت‌های مختلفی از فعالان این عرصه اجرایی شده است که ازجمله آن‌ها می‌توان به تشکیل کنسرسیوم صادراتی، حمایت از حضور در نمایشگاه‌های داخلی و خارجی، تورهای صنعتی مختلف و دوره‌های آموزشی در قالب دستورالعمل‌های مصوب سازمان صنایع کوچک و شهرک‌های صنعتی اشاره کرد.

معاون صنایع کوچک شرکت شهرک‌های صنعتی در خاتمه یادآوری کرد: یکی از اقدامات مهم در حوزه بازار، پیگیری ثبت برند مشترک برای فعالان در حوزه خوشه بوده که این امر برای کنسرسیوم صادراتی چرم نیز درحال پیگیری است.

در پایان باید گفت؛ با توجه به قدمت طولانی صنعت چرم همدان و نیروی انسانی آماده‌به‌کار خوبی که در استان وجود دارد، چگونه می‌توان چراغ این صنعت را روشن کرده و همدان را به جایگاه واقعی خود در عرصه مذکور رساند؟ بی‌شک پرداخت تسهیلات با سود اندک، حمایت از صنعتگران برای حضور در نمایشگاه‌های خارجی، آموزش نیروی انسانی ماهر، تبلیغات و بازاریابی در کشورهای مختلف و به‌روز کردن تجهیزات آن را به یک صنعت پُرسود تبدیل می‌کند، اما باید دید با توجه به تعطیلی کارگاه‌های چرم همدان، این موارد تا چه حد به رونق واقعی آن، برندسازی، پرهیز از خام‌فروشی و واردات با چندبرابر قیمت، جذب سرمایه‌گذار و البته ایجاد اشتغال می‌انجامد؟ تا تنها دل‌خوشی فعالان این عرصه آویزان کردن کیف، کفش، کمربند و ابزار و یراق چرمی احشامی همچون اسب از ورودی برخی مغازه‌ها و بسنده کردن به فروش پراکنده چرم همدان به‌عنوان سوغاتی نباشد.

چندی قبل مدیرعامل صندوق کارآفرینی امید در همدان طی گفت‌وگو با خبرگزاری مهر شرط حمایت از یک صنعت را اثبات خوشه‌ای بودن آن خوانده و گفته بود: در همدان شهرک‌های صنعتی که متولی این امر هستند، بررسی خوشه‌ای بودن صنعت چرم همدان را در اولویت کاری خود قرار نداده‌اند؛ اما با این وجود صندوق کارآفرینی امید حمایت از این صنعت را به‌عهده گرفته است!

به‌هرحال انتظار می‌رود حمایت‌ها در هر بخش و سطحی که هست، ملموس بوده و در روند درخشش این صنعت اثرگذار باشد!