خیلی دور نیست آن روزهایی که «فرزند کمتر زندگی بهتر» توصیه اکثر پزشکان و حرف اول تمام تابلوها و بنرهای تبلیغاتی از کوچه و خیابان گرفته تا روی محصولات داخلی و حتی پیام‌های بازرگانی صداوسیما بود.
سیاست‌هایی که سال‌ها بعد مشخص شد نقشه شوم تحدید نسل را در ایران دنبال می‌کرده و باید اعتراف کرد که بسیار هم موفق شد؛ تا جایی که با این فرهنگ‌سازی غلط حتی اگر کسی صاحب فرزند سوم یا بیشتر از آن می‌شد، گویی از منظر اجتماعی دچار اشتباهی نابخشودنی شده بود و باید شماتت می‌شد.
نتیجه فاجعه‌بار این برنامه سه دهه بعد خود را نشان داد و کاهش نرخ باروری به زیر نرخ جایگزینی، باعث شد تا به روایت آمارها نرخ باروری در ایران از دهه 60 تا میانه دهه 90 با سقوطی وحشتناک، از 6.5 به عدد 1.6 و کمتر از نرخ جانشینی برسد تا ایران یکی از کشورهای رکورددار کاهش نرخ باروری در سه دهه گذشته باشد. مادامی‌که نرخ باروری کمتر از حد جایگزینی باشد، پیش‌بینی می‌شود در سال‌های آینده با کاهش بیشتر نرخ رشد جمعیت مواجه باشیم.
   بحران کهن‌سالی پیش روی کشور است
عضو هیئت‌رئیسه مجلس در این رابطه با اشاره به اهمیت مسئله جمعیت، اظهار کرد: در حوزه جمعیت کشور ما 30 سال دیر اقدام کرده و امروز اگر تا 10 سال آینده برای جمعیت اقدامات مؤثر و سریع انجام ندهیم، با بحران کهن‌سالی و پیری در کشور مواجه خواهیم شد.
حجت‌الاسلام علیرضا سلیمی با اشاره به اینکه در یک مقطعی تبلیغات نامناسب در حوزه جمعیت انجام شد، افزود: در یک مقطعی اجازه ندادند خانواده‌ها از فرزندآوری به‌عنوان یک فرهنگ خوب نام ببرند و امروز باید با جهاد تبیین و تبلیغات صحیح، جبران شود.
وی ادامه داد: امروز بخش‌هایی از جامعه نسبت به فرزندآوری نگاه صحیحی ندارند و این نگاه‌ها باید اصلاح شود؛ رشد جمعیت نیازمند فرهنگ‌سازی مطلوب بوده و این با تبیین امکان‌پذیر است.
سلیمی خاطرنشان کرد: ایران امروز یکی از کشورهای پیشرو در کهن‌سالی است که با سرعت به این سمت درحال حرکت بوده و رتبه‌های بالایی در این خصوص داریم که باید جبران شود.
نماینده مردم محلات و دلیجان در مجلس با اشاره به اینکه جمعیت جوان جمعیتی است که خلاق، پویا و کارآفرین است و پنجره‌های نو را به سمت کشور باز می‌کند، گفت: همچنین می‌تواند در حوزه پژوهش که موتور حرکت در کشور است، معجزه‌آفرین باشد.
   آمارهایی از استان مرکزی که زنگ خطر است
طبق آخرین آمارها اما نرخ باروری در استان مرکزی بسیار پایین‌تر از نرخ جانشینی و به کمتر از یک‌ونیم درصد رسیده است و این استان درحالی براساس آمارهای موجود رتبه سوم کاهش جمعیت کشور را دارد که دومین استان پیر کشور محسوب می‌شود؛ این یک زنگ خطر است.
مدیرکل ثبت‌ احوال استان مرکزی در نشستی خبری اظهار کرده بود در هفت‌ماهه امسال هشت هزار و 16 واقعه ولادت در استان به ثبت رسیده که این میزان نسبت به مدت مشابه آن در سال گذشته، چهار و شش‌دهم درصد کاهش دارد.
   30 درصد خانواده‌ها تک‌فرزند هستند
همچنین به گفته شهلا نظری، مدیر گروه سلامت و خانواده مرکز بهداشت استان مرکزی 30 درصد خانواده‌ها در این استان تک‌فرزند یا بدون فرزند هستند؛ درحالی‌ که نرخ باروری در کشور یک و 6 دهم درصد بوده، این شاخص در استان مرکزی یک و 37 صدم درصد گزارش‌ شده است.
وی می‌افزاید: براساس نظر جمعیت‌شناسان، نرخ رشد جمعیت در ایران حدود هفت‌ دهم درصد است و اگر سیاستی در راستای افزایش میزان باروری اندیشیده نشود، طی 25 تا 30 سال آینده ممکن است رشد جمعیت کشور به صفر برسد که درنتیجه به سمت «پیری جمعیت» خواهیم رفت و بی‌تردید کشور از مسیر توسعه دور خواهد ماند.
   تشکیل ستاد مردمی حمایت از جوانی جمعیت در استان مرکزی
حجت‌الاسلام رضا تاج‌آبادی نیز در این مورد با اشاره به موانع و آسیب‌های موجود در حوزه رشد جمعیت، اظهار کرد: در مسیر رشد جمعیت با توجه به بوم و شرایط هر منطقه، موانعی وجود دارد؛ این موانع مشترک هستند که پرداختن به آن‌ها قطعاً مؤثر خواهد بود.
دبیر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی استان مرکزی با بیان اینکه فرهنگ فرزندنیاوری امروز در بسیاری از خانواده‌ها نهادینه شده است، گفت: برخی از متخصصین ضربه بزرگی به فرهنگ فرزندآوری زده‌اند که بخشی از پیری جمعیت امروز ناشی از عملکرد آن‌ها است و این نظر پرفسور اکبری به‌عنوان متخصص در این حوزه است که در نشست شورای اداری استان مطرح کردند.
وی مشکلات معیشتی را از دیگر موانع رشد جمعیت و کشور عنوان و بیان کرد: برخی از ضروریات بچه‌داری امروز قیمت‌های بسیار بالایی دارند و برخی از مشکلات دیگر اقتصادی در این خصوص اثرگذار است.
   مسئله فرهنگ، مهم‌ترین مشکل در حوزه فرزندآوری
تاج‌آبادی با بیان اینکه مهم‌ترین مشکل در حوزه رشد جمعیت مسئله فرهنگی است، افزود: قشر مرفه جامعه با وجود نداشتن دغدغه مالی، تمایلی به فرزندآوری ندارند و برخی حاضر هستند سگ داشته باشند، اما بچه نداشته باشند و این معضل بزرگی است که باید برای آن راهکار ویژه‌ای داشت.
وی با اشاره به اقدامات مهم در استان برای رشد جمعیت، بیان کرد: در جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی استان با مشارکت استانداری و پیگیری خود استاندار اقدامات خوبی درحال انجام است که امیدواریم اثربخش باشند.
دبیر جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی استان مرکزی افزود: تشکیل ستاد مردمی حمایت از جوانی جمعیت مهم‌ترین برنامه در دستور کار است و باید مردم را برای حل مشکل جمعیت پای کار بیاوریم و ایجاد این ستاد در شورای فرهنگ عمومی استان با تأیید نماینده ولی‌ فقیه در استان، مصوب شد.
وی ادامه داد: نقشه راه ستاد مردمی حمایت از جوانی جمعیت تهیه‌ شده و باید کار به شکل مردمی انجام شود و قطعاً گره مشکل جمعیت به دست مردم باز خواهد شد.